| 
 
  
          
Trước khi đại diện Hồ Điệp tộc đọc bài 
tham luận ban tổ chức trưng bày bức họa hoa hậu Điệp tộc Vanessa cardui thuộc 
gia đ́nh Nymphalidae. Hồ Điệp tộc ḍng Vanessa nổi tiếng có con cái đẹp và sang 
trọng. Sá ǵ người Anh không gọi họ là painted lady v́ những bộ quần áo nhiều 
màu sắc sặc sỡ của họ. Ban Nhạc Butterfly tŕnh tấu bản Ḱa Con Bướm Vàng dựa 
theo âm điệu của bài Frère Jacques (Brother John). Bản nhạc vừa dứt các đại biểu 
vỗ tay vang dội không phải tán thưởng bản nhạc tŕnh diễn xuất sắc bản Ḱa Con 
Bướm Vàng mà tán thưởng sắc đẹp của nữ hoàng Hồ Điệp tộc ḍng Ornithoptera khi 
bà xuất hiện. Tiếng vỗ tay kéo dài khiến bà nói liên tục: Cảm ơn quí vị! Cảm ơn 
quí vị! nhiều lần mới bắt đầu đọc bài tham luận của Hồ Điệp tộc. 
**** 
Hồ Điệp tộc chúng tôi có mặt khắp nơi trên thế giới. Nơi nào 
có cây cỏ, hoa quả nơi đó có Hồ Điệp tộc. Ḍng họ chúng tôi trên thế giới lối 
20,000 giống khác nhau, kích thước và mặc áo quần với màu sắc khác nhau. Chúng 
tôi là côn trùng, có cánh và biết bay. Chúng tôi bay với vận tốc trung b́nh lối 
9 km/ giờ. 
 
Dưới đây là tên gọi của loài người dành cho Hồ Điệp tộc chúng tôi: 
	
		| 
		 
		Quốc Gia  | 
		
		 
		Tên Gọi  | 
	 
	
		| 
		 
		Việt Nam  | 
		
		 Bướm; Điệp (Hán- Việt), Hồ Điệp (Hán- Việt)  | 
	 
	
		
		Trung Hoa  | 
		
		Hudie (Hồ Điệp)  | 
	 
	
		
		Pháp  | 
		
		Papillon  | 
	 
	
		
		Anh  | 
		
		Butterfly  | 
	 
 
Hồ Điệp tộc có 06 gia đ́nh sống rải rác khắp thế giới. Sáu gia đ́nh Hồ Điệp tộc 
đó là:
  
1. Hedelidae gồm những anh chị Bướm nhỏ ở Bắc Mỹ (Hoa Kỳ, Canada, Mễ Tây 
Cơ), hai ăn- ten ngắn; bụng thon dài màu hung đỏ- xám. 
2. Hesperiidae gồm những anh chị Bướm nâu (skippers) khi bay thường lao 
về phía trước như phi tiêu. 
3. Lycaenidae gồm những anh chị Bướm màu xanh, đỏ
đồng, nâu; đuôi nhỏ; đầu không rơ ngoài cặp 
mắt và hai dây an- ten.  
4. Papilionidae: Bướm Đuôi Én (Swallowtail Butterfly) (Đuôi nằm 
trên cánh). Bướm Đuôi Én được t́m thấy nhiều ở những vùng khí hậu nhiệt đới, ở 
Đông Nam Á, Đông Á. Ở Tây Bá Lợi Á có Bướm Đuôi Én Parnassius arcticus. 
Bướm Đuôi Én to lớn nhất là Bướm mang tên khoa học Papilio cresphontes. 
Gia đ́nh Papilionidae tập trung nhiều ḍng họ Hồ Điệp. Các anh Bướm to 
lớn nhất thế giới như ḍng họ chúng tôi mang tên khoa học Ornithoptera 
alexandrae thuộc gia đ́nh Papilionidae. 
5. Pieridae gồm những anh chị Bướm trắng, trắng- vàng, vàng cam. 
6. Riodinidae với những anh chị Bướm có an- ten dài, cánh dài với nhiều 
màu xanh, đen, đỏ khác nhau. 
Hồ Điệp tộc chúng tôi là côn trùng có 04 cánh to. Thân thể chúng tôi chia ra làm 
03 (ba) phần: 
 
a. Đầu có cặp mắt đen, hai dây an- ten để đánh hơi và một cái ṿi (proboscis) 
nhọn để hút phấn hoa, mật hoa và các loại chất nhựa khác. 
 
b. Ngực (thorax) có ba ngăn. Mỗi ngăn có một cặp chân. Đa số Hồ Điệp tộc 
chúng tôi có 06 chân. Trong 06 chân này có 04 chân dài và 02 chân ngắn. Trường 
hợp Hồ Điệp có 04 chân tương đối hiếm. Chúng tôi có 04 cánh. Hai cánh trước và 
hai cánh sau. Trên cánh có nhiều vảy li ti với những sắc tố đen, hung đỏ, vàng, 
vàng cam v.v. 
 
c. Bụng (abdomen) gồm có nhiều ngăn: tim, ruột trước, ruột sau, ruột cùng, 
bộ phận sinh dục, lỗ thở (hệ thống hô hấp côn trùng: spiracles), bộ phận 
để siết chặt lúc ái ân nam- nữ v.v. 
 
Hồ Điệp tộc chúng tôi sống bằng mật hoa, phấn hoa, nhựa cây, trái cây chín ră 
rục, xác thú chết śnh thối, phân thú v.v. Chúng tôi cần chất ngọt và chất mặn. 
Đôi khi chúng tôi đáp vào ḿnh những người đàn ông ở trần để hút mồ hôi mặn của 
họ. Thân thể chúng tôi chứa đầy độc chất do nhựa các loài cỏ hay cây có nhựa độc 
mà ra. Các động vật ăn nhằm thịt chúng tôi nếu không chết cũng bị chất độc gây 
bịnh. Hồ Điệp thường lai văng các loại cây có nhựa sữa (milkweed) thường 
có độc chất khả dĩ trị suyễn, ung thư. Cây ḅng ḅng quỉ
Calotropis procera thuộc gia đ́nh Apocynaceae có chất 
calotropin C29 H40 O9 rất độc dùng để trị suyễn, ung thư. Trong Thánh Kinh 
cây ḅng ḅng quỉ được gọi là Sodom’s apple 
(Táo thành Sodom). Người Anh gọi là rooster tree (Kê Mộc). Người Việt Nam 
biết bụi phấn trên ḿnh chúng tôi gây ho cho họ cho nhưng họ chưa biết đến độc 
chất calotropin. 
 
Cuộc đời của chúng tôi vừa ngắn ngủi vừa thăng trầm. Tuổi thơ trung b́nh của Hồ 
Điệp xê dịch từ 06 đến 08 tuần. Chúng tôi phải trải qua 04 kiếp khác nhau trước 
khi chánh thức mang lư lịch Hồ Điệp. V́ đời sống ngắn ngủi việc truyền tử lưu 
tôn trong ḍng họ Hồ Điệp diễn ra rất sớm ngay sau khi vừa hóa kiếp thành Bướm. 
Cuộc đời t́nh ái của họ Hồ Điệp rất lăng mạn. Các anh chị Bướm bay trên không 
trung. Đó là chuyến bay hôn sự. T́nh yêu được báo qua các tín hiệu trên cánh và 
hương thơm từ thân thể các anh chị Bướm toát ra. Những cặp t́nh nhân Hồ Điệp yêu 
nhau trên không. Cuộc ái ân diễn ra rất lâu. Thường nó kéo dài từ 30 phút đến 08 
giờ đồng hồ. Các chị t́m một lá cây sạch sẽ nào đó để đẻ trứng có tinh trùng của 
anh Bướm cha. Trứng màu xanh lá cây nhạt. Trung b́nh một chị Bướm sinh từ 100 
đến 200 trứng. Chu kỳ biến thái trải qua các giai đoạn sau đây: 
 
1. Trứng 
 
2. Sâu (larva- caterpillar): Trứng nở ra Sâu Bướm với h́nh dạng của một 
Sâu dài lối 5- 6 cm màu xanh nhạt; ḿnh có nhiều ngăn. Sâu ăn lá để sống. Đó là 
lư do tại sao các chị Bướm đẻ trứng trên các lá cây tươi để khi trứng nở thành 
Sâu có thức ăn trên cây. 
 
3. Giai đoạn 3 là giai đoạn sâu bướm biến thành nhộng (pupa). Nhộng Bướm 
thu ḿnh trong kén. 
 
4. Giai đoạn 4: Nhộng Bướm trưởng thành để mang h́nh hài của Bướm rời khỏi kén 
chập chững bay ra ngoài. 
 
Bướm bay khi nhiệt độ trong thân Bướm lối 27 độ C hay 81 độ F. Nếu trời lạnh 
Bướm phơi cánh cho cơ thể ấm mới bay được. Khác với các Bướm đêm (moth) 
Bướm thường xuất hiện ban ngày nhất là vào các mùa Xuân, Hạ và đầu Thu. Chúng 
tôi cần khí hậu ấm áp và cần có hoa và quả để có thức ăn. 
Phải mất hàng tháng mới hoàn tất chu kỳ 04 giai đoạn biến thái TRỨNG, SÂU, NHỘNG, 
BƯỚM. Ngày nay Hồ Điệp được xem là biểu tượng cho người chuyển giới. 
Quí vị biết không, các anh Hồ Điệp Vương (Monarch Butterfly) Danaus 
plexippus , Anosia plexippus hay Papilio plexippus thuộc gia đ́nh 
Nymphalidae chết sau khi ái ân với các chị. Các chị Bướm ḍng nầy chết vài 
ngày sau khi chu kỳ biến thái từ trứng sang Sâu, Nhộng và Bướm hoàn tất. Ḍng họ 
Hồ Điệp Vương này rất đông đảo. Họ sống ở các hải đảo Thái B́nh Dương, Úc Đại 
Lợi, Bắc Mỹ, Nam Mỹ, vùng biển Caribbean. 
 
Cánh của các anh Hồ Điệp Vương x̣e ra đo được 12 cm. Sự phân biệt giới tính của 
Hồ Điệp Vương căn cứ vào trọng lượng và những đường gân màu đen trên cánh. Các 
anh Hồ Điệp Vương to lớn hơn các chị. Các đường gân đen trên cánh của các anh 
màu đen nhạt hơn đường gân đen trên cánh của các chị. Hồ Điệp Vương có thể di 
chuyển từ Canada xuống Hoa Kỳ và Mễ Tây Cơ trên một lộ tŕnh dài 3.200 km!  
  
 Queen Alexandra’s birdwing 
Bản thân chúng tôi, Hồ Điệp Alexandra, thuộc ḍng Ornithoptera 
alexandrae, gia đ́nh Papilionidae. Chúng tôi được xem là những Hồ 
Điệp lớn nhất trong các ḍng Hồ Điệp trên thế giới. Thân nhân to lớn nhất của 
ḍng họ chúng tôi được t́m thấy ở Papua New Guinea có cánh x̣e đo được 28 cm, 
cân nặng 12 grams màu hung đỏ- vàng có đốm trắng hay vàng nhạt. Thân dài 8 cm. 
Bụng vàng; ngực đen cho cả hai phái. Cánh sau của Bướm có đốm vàng. Nam phái Hồ 
Điệp mang tên hoàng hậu Anh gốc Đan Mạch nhỏ hơn nữ phái về vóc dáng và trọng 
lượng. Người Anh gọi chúng tôi là Queen Alexandra’s birdwing (Bướm Cánh 
Chim Hoàng Hậu Alexandra). Hoàng Hậu Alexandra xứ Đan Mạch (1844- 1925) là vợ 
của vua Edward VII (1841- 1910) của Vương Quốc Anh. Chúng ta tạm gọi ngắn gọn là 
Hồ Điệp Alexandra. Các chị Hồ Điệp Alexandra sinh trứng trên lá hay hoa của dây 
hộ sản (birthwort) Pararistolochia dielsiana hay Aristolochia 
dielsiana tức gia đ́nh Aristolochiaceae. Khi trứng nở ra Sâu. Sâu ăn 
lá hay cọng dây này có độc chất: aristolochic acid C17 H11 NO7. Loại acid 
nầy hại cho gan và thận. Nhưng nó được dùng làm thuốc chữa bịnh suyễn, rắn cắn, 
đau nhức (La Mă), trị thống phong (gout), bịnh thận, rắn độc cắn (Hy Lạp, 
Trung Hoa). Aristolochic acid cũng có đặc tính trụy thai. V́ mùi của 
aristolochic acid rất khó chịu nên Sâu Bướm được bảo vệ không bị các loại 
Điểu tộc hăm hại. Dây hộ sản Aristolochia dielsiana luôn luôn gắn liền 
với Hồ Điệp Alexandra. Loài thảo mộc này được t́m thấy nhiều ở Mă Lai, Phi Luật 
Tân, Indonesia, Papua New Guinea, Úc Đại Lợi. Lá h́nh tam giác; đầu lá nhọn; hoa 
như loa kèn màu trắng xanh nhạt. 
 
Người Việt Nam gọi Hồ Điệp Alexandra chúng tôi là Bướm Ông, Bướm Bà. 
  
Painted Lady 
Hồ Điệp Thiếu Nữ Trang Điểm (Painted Lady: thiếu nữ sơn) hay Hồ Điệp Kế Nhựa Sữa (Thistle Butterfly) mang tên 
khoa học Vanessa cardui thuộc gia đ́nh Nymphalidae. Loài người gọi 
các anh chị ấy là Painted Lady (Thiếu Nữ sơn, dồi phấn) v́ các anh 
chị ấy mặc quần áo có màu sắc sặc sỡ. Thường thường quần áo các anh chị Hồ Điệp 
này có ba màu: vàng, đen, trắng. Cánh lúc nào cũng có các đốm trắng ven ŕa. Lục 
địa nào cũng có sự hiện diện của tộc Vanessa ngoại trừ Nam Băng Châu. Nam 
Mỹ, vùng biển Caribbean và Úc Đại Lợi có nhiều tộc Hồ Điệp sặc sỡ này. 
 
Các anh Hồ Điệp ḍng Vanessa đều đa thê (polygynous). Các anh ái 
ân hơn một chị Hồ Điệp. Các cuộc ái ân thường xảy ra vào buổi trưa. 
 
Các anh chị Hồ Điệp nầy ăn đủ các loại mật hoa và các loại nhựa độc. Mật hoa ưa 
thích của các anh chị ấy là mật hoa dưa mật (honeydew) Cucumis melo 
inodorus, và cây kế nhựa sữa (milk thistle)
Silybum marianum, gia đ́nh Asteraceae của hoa cúc. V́ vậy các anh 
chị Hồ Điệp Vanessa c̣n được gọi là Hồ Điệp Kế Nhựa 
Sữa (Thistle Butterfly). Cây kế nhựa sữa 
có silymarin C25 H 22 O10 được dùng để trị viêm gan, cổ trướng, hoàng đản. 
Nó cũng có potassium nitrate KNO3 độc cho 
trâu, ḅ, dê, trừu. 
 
Hồ Điệp Vanessa cardui có thể thọ đến 12 tháng trong khi tuổi thọ trung 
b́nh của Hồ Điệp kéo dài từ 6 đến 8 tuần! 
 
Người Tây Phương nh́n Hồ Điệp chúng tôi bằng lăng kính lăng mạn dễ thương. Tên 
khoa học của Hồ Điệp Vương là Danaus plexippus rút từ huyền thoại Hy Lạp. 
Danaus, cháu của Thần Zeus, có 50 người con gái. Aegyptus có 50 người con trai. 
50 con trai của Aegyptus cưới 50 con gái của Danaus. Plexippos là một trong 50 
người con trai bị các con gái của Danaus giết chết. Tên khoa học dựa vào huyền 
thoại nầy phản ánh độc tính trong thân thể Hồ Điệp hay nói lên cái chết của nam 
Hồ Điệp trước các nữ Hồ Điệp v́ tính hiếu sắc dục của các nam Hồ Điệp? Chúng tôi 
cũng chưa rơ v́ sao người ta gọi Hồ Điệp ḍng Danaus là Hồ Điệp Vương (Monarch 
Butterfly). Chỉ biết rằng người ta gọi như vậy để tưởng nhớ đến vua William 
III (1650- 1702) của Anh. Chúng tôi tạm đưa ra hai giả thuyết sau đây để biện 
minh cho cách gọi trên của người Anh: 
 
a. Gọi là Hồ Điệp Vương v́ h́nh dáng uy nghi và to lớn của các anh chị Hồ Điệp 
ḍng Danaus. 
 
b. Tưởng nhớ đến vua William III ḍng Orange ở Ḥa Lan làm vua ở Anh. V́ các anh 
chị Hồ Điệp Vương thường mặc quần áo màu vàng cam (Orange). Màu nầy gợi lại 
vương triều Orange ở Ḥa Lan. Đội banh đại diện Ḥa Lan trong các trận đấu quốc 
tế luôn luôn mặc áo màu vàng cam. 
 
Hồ Điệp Alexandra Ornithoptera alexandrae là Hồ Điệp to lớn nhất được 
mang tên hoàng hậu Alexandra. Tên gọi thông thường mà người Anh dành cho chúng 
tôi là Queen Alexandra’s birdwing Hồ Điệp Cánh Chim của Hoàng Hậu 
Alexandra. 
 
Tộc Mật Phong và Hồ Điệp tộc hút phấn hoa và mật hoa. Chúng tôi giúp cho sự thụ 
phấn của các anh chị trái cây. Chúng tôi đóng vai tṛ bà mai và bà mụ cho các 
loài thảo mộc trên Trái Đất. Loài người khen tộc Mật Phong nhưng không khen 
chúng tôi. Điều này rất dễ hiểu. Loài người ăn Ong non, uống mật và sữa Ong Chúa. 
Hồ Điệp chúng tôi không ăn được. Nếu ăn th́ sinh bịnh lạ khó chữa v́ con cái 
chúng tôi sống bằng độc chất từ các loài cây hay dây có nhựa độc nên toàn thân 
Hồ Điệp đều có chất độc. 
 
Người Việt Nam nói nhiều về Hồ Điệp tộc chúng tôi. Có điều họ nói rất văn chương 
lăng mạn như Chuyện Lan và Điệp, bài ca về Lan và Điệp, một mối t́nh dang 
dở. Cũng có lúc họ dùng ngôn ngữ để chê bai chúng tôi. 
 
- Bướm hoa: sự đi lại giữa trai và gái. Từ bướm hoa được dùng theo nghĩa 
xấu của nó. 
 
- Ong Bướm: là hai loài côn trùng hút nhụy hoa; ám chỉ những người đàn 
ông hay ve văn nữ phái. 
 
- Giấc điệp: giấc ngủ mơ thấy Bướm. 
 
Ca dao và thơ văn Việt Nam nói về Hồ Điệp như sau: 
 
Bướm sinh Sâu, Sâu hoá Bướm. 
* 
Khá khen con Bướm khôn ngoan, 
Hoa tươi Bướm đậu, hoa tàn Bướm bay. 
* 
Vườn có chủ giữ ǵn cỏ chạ, 
Hoa có rào ngăn đón Bướm Ong. 
* 
Thiếp như hoa đă ĺa cành, 
Chàng như con Bướm liệng vành mà chơi. 
(DTTT- Nguyễn Du) 
 
Người Phi Luật Tân cho rằng Bướm Đen là điềm xấu. Ở hạt Devonshire, tây nam nước 
Anh, cư dân có tục giết Hồ Điệp đầu tiên trong năm để tránh xui xẻo. Năm 1990 
trên thế giới có 970 triệu anh chị Hồ Điệp bị giết chết. 90% trong số này là các 
Hồ Điệp ở Hoa Kỳ! 
Từ xưa, cách đây 3,500 năm h́nh ảnh Hồ Điệp chúng tôi được 
t́m thấy trên các ngôi mộ cổ ở Ai Cập. Thời văn minh Maya và Aztec ở Trung và 
Nam Mỹ người ta cũng lưu lại nhiều h́nh Hồ Điệp tộc như h́nh Hồ Điệp trên lư 
hương được t́m thấy ở Teotihuacan ở Mễ Tây Cơ chẳng hạn. 
 
Ở Việt Nam có Chuyện Lan và Điệp, bài ca về Lan và Điệp. Trên thế giới có
Madame Butterfly (Hồ Điệp Phu Nhân), một vở tuồng Opera của Giacomo 
Puccini. Năm 1973 có phim Butterfly (Papillon) dựa vào cuốn sách tự thuật 
cuộc vượt thoát ngục Guyane của Henri Charrière. Pavillon (Butterfly) là 
tựa đề cuốn sách. Đó là h́nh con Bướm xâm trên tay Henri Charrière. Papillon trở 
thành biệt danh của người tù vượt thoát nầy. 
 
Trong Đề 40 số, Hồ Điệp mang số 19 trước anh chị Mèo Rừng (số 18) và anh chị Rít 
(Ngô Công- số 20). 
 
Trong tên gọi thực vật Việt Nam ta có: 
- Hoa Bướm: hoa pensée Violatricolor hortensis 
- Hoa Bướm Trắng mang tên khoa học Hypoestes forskaolii. 
- Hoa Bướm Xanh tức Thanh Hoa Xà Plumbago 
auriculata 
- Cây Điệp Caesalpinia pulcherrima là một loại phượng vĩ lùn, hoa có màu 
sắc sặc sỡ như cánh Bướm, hoa giống cánh Bướm hay hấp dẫn Bướm đến hút nhụy. Hoa 
Điệp có hai màu: đỏ và vàng rất tươi. Người Anh gọi cây Điệp là peacock 
flower (Khổng Tước Hoa) tựa như ta gọi Phượng Vĩ (Đuôi Phượng). 
 
Tên gọi thực vật mang tên Butterfly trong tiếng Anh có: 
- Butterfly Bush (Mật Mộng Hoa) Buddleja 
madagascariensis. 
- Butterfly flower (Huyết Hoa Nhựa Sữa) 
Asclépias bicolor 
- Butterfly milkweed (Viêm Phế Can- tên này do chúng tôi đặt dựa trên công dụng 
trị liệu các bịnh về phổi) Asclepias tuberosa. 
- Butterfly orchid (Lan Bướm) Encyclia tampensis. 
- Butterfly pea (Bông Biếc) Clitoria terratea 
- Butterfly tree (Cây Hoa Lá Móng Ḅ) Bauhinia 
monandra 
 
Tất cả những thảo mộc mang tên Butterfly đều là những cây có hoa hấp dẫn Hồ Điệp 
tộc chúng tôi. 
 
Có một loài Cá được gọi là Cá Bướm (Butterfly fish) v́ có nhiều mầu như 
cánh Bướm. Cá Bướm thuộc gia đ́nh ngư tộc Chaetodontidae. Cá Bướm nước 
ngọt mang tên khoa học Pantodon buchholzi. 
 
Trong Thiên Văn Học có cụm sao Hồ Điệp (Butterfly Cluster) trong cḥm sao
Scorpius và mây Hồ Điệp (Hồ Điệp Vân - Butterfly Nebula). 
 
Do màu sắc sặc sỡ của đôi cánh của Hồ Điệp tộc mà chúng tôi có một vị trí nào đó 
trong văn hoá loài người. Việc hút mật hoa và phấn hoa là việc t́m sự sống b́nh 
thường của tộc chúng tôi vô t́nh giúp ích cho cây trái của loài người. Chúng tôi 
không cố t́nh giúp ích cho loài người. Loài người cũng không cảm ơn chúng tôi. 
Họ yêu màu sắc của chúng tôi. Chúng tôi dạy họ rằng sắc đẹp nào cũng độc như độc 
chất tích lũy trong thân thể Hồ Điệp tộc từ trong trứng hoá Sâu, hoá Nhộng trước 
khi biến dạng ra h́nh hài Hồ Điệp. Vào mùa Xuân, mùa Hạ chúng tôi bay nhởn nhơ ở 
các vườn hoa, công viên. Đám con nít của loài người xúm nhau rượt bắt chúng tôi. 
Có đứa cầm vợt lưới bắt ḍng họ Hồ Điệp chúng tôi như ngư phủ lưới Cá vậy. Họ 
bắt thân nhân chúng tôi về bỏ đói cho đến khi chết khô. Họ ép mỏng thân xác thân 
nhân chúng tôi để có bộ sưu tập CON BƯỚM VÀNG. 
 
Chúng tôi có thù oán ǵ với loài người đâu. Có người nào trên Trái Đất này bị 
Bướm cắn chết bao giờ. Vậy mà loài người giết chúng tôi không một chút thương 
tâm. 970 triệu anh chị Hồ Điệp ngă gục năm 1990 theo số thống kê của loài người. 
Tôi không biết làm thế nào loài người có con số thống kê nầy. Nhưng chúng tôi 
vẫn lạc quan v́ Hồ Điệp sống thọ nhất là 12 tháng nên chúng tôi luôn luôn hưởng 
thụ. T́nh yêu giữa chúng tôi và hoa rất keo sơn. Nói vậy nhưng không tuyệt đối 
như vậy. Chúng tôi chỉ yêu hoa tươi. Hoa tàn chúng tôi bay đi như mấy ông Việt 
Nam nói: “hoa tươi Bướm đậu, hoa tàn Bướm bay.” 
 
Chúng tôi nhởn nhơ dưới ánh mặt trời, yêu thương nhau để truyền tử lưu tôn. Mỗi 
chị Hồ Điệp sinh từ 100- 200 trứng. Càng ái ân nhiều các chị Hồ Điệp càng sinh 
nhiều trứng. Nhiều chị Hồ Điệp Vương (Monarch Butterfly) có thể sinh đến 
1,000 trứng. Với đà sinh sản này th́ Hồ Điệp tộc chỉ thua Ngư tộc mà thôi. Hồ 
Điệp rất khó tuyệt chủng. Trứng Hồ Điệp không nhiều bằng trứng Cá. Kiến ăn trứng 
Hồ Điệp. Cá ăn trứng Cá. Cá ăn thịt lẫn nhau nên có câu: 
Cá lớn nuốt Cá bé. Loài 
người ăn đủ loại trứng cá và tất cả các loại cá từ nhỏ 
như Cá Cơm, Ḷng Tong đến 
Cá Mập, Cá Voi nên sự thiệt hại dân số Ngư tộc do các ngư phủ của loài người gây 
ra rất lớn. Người giàu có ăn trứng Cá caviar, trứng của Cá esturgeon mang tên 
khoa học Acipenser oxyrinchus oxyrinchus đánh bắt trên biển Caspian hay Hắc Hải. 
Người Nhật ăn trứng Cá Tobiko (Cá Bay: Cá có hai cánh ngắn có thể bay là là trên 
mặt nước biển) mang tên khoa học Cypselurus heterurus trong món Sushi của họ. 
Các dân tộc ở Đông Á và Đông Nam Á ăn nhiều Cá. Để có nước mắm và mắm nêm người 
Việt Nam dùng rất nhiều Cá nhỏ ủ trong muối. Loài người không ăn trứng, không ăn 
Sâu Bướm hay Bướm. Do đó sự thiệt hại dân số Hồ Điệp không to lớn bằng Ngư tộc. 
Ngư tộc không tuyệt chủng th́ chúng tôi cũng vậy mặc dù loài người dùng thuốc 
hóa học giết hại Hồ Điệp tộc chúng tôi hàng loạt. Số trẻ nít và các nhà vạn vật 
học đi ruồng bắt Hồ Điệp quá nhỏ so với số ngư phủ trên thế giới có ghe, tàu, 
lưới, giáo mác, súng đánh bắt và giết Cá lớn. Dưới ruộng th́ họ dùng nôm thay 
cho lưới để bắt Cá. 
 
Chúng tôi chán ghét loài người vừa ruồng bắt Hồ Điệp vừa mỉa mai chúng tôi trong 
bài tập đọc Ai Ơi Chớ Vội Khoe Ḿnh trong
Quốc Văn Giáo Khoa Thư lớp Sơ Đẳng 
Tiểu Học. Sao không nói loài người ác độc khi ruồng bắt chúng tôi rồi xé cánh, 
bẻ chân làm vui? Chúng tôi có khoe ǵ đâu. Quần áo chúng tôi mặc là như thế đó. 
Đi khắp năm châu ḍng họ Hồ Điệp chúng tôi đều ăn mặc đẹp đẽ như vậy cả. Mấy 
thằng Kiến ốm tong teo cũng bày đặt gây hấn với Hồ Điệp bằng cách tấn công các 
bào thai của Hồ Điệp. Mấy thằng họ Điểu cắn mổ bào thai mới nở của Hồ Điệp: Sâu 
bướm. Loài người bắt chúng tôi phơi khô ép xác trong Album. Sao những người trán 
cao kiếng dày của loài người không t́m hiểu ấu nhi Hồ Điệp luyện thế vơ ǵ mà 
ngay từ nhỏ đă ăn chất độc như aristolochic acid mà không cần phải uống thuốc 
giải độc hay ngâm ḿnh dưới suối nước nóng hay suối nước lạnh như các tay vơ 
hiệp giang hồ Trung Hoa mà vẫn khỏe mạnh? 
 
Cảm ơn quí vị đại biểu lắng nghe bài tham luận của Hồ Điệp tộc. Kính chúc toàn 
thể quí vị một ngày vui và Đại Hội Quốc Tế Động Vật thành công viên măn. 
 
Dưới hội trường có tiếng vỗ tay vang dội . Một nhạc sĩ Hồ Điệp Vương tŕnh tấu 
Hạ Uy Cầm bản Butterfly’ s Love. 
 
Nữ Hoàng Hồ Điệp Tộc Ornithoptera alexandrae Nam Thái B́nh Dương. 
 
 
PHẠM Đ̀NH LÂN F.A.B.I. 
------------ 
a2a: Các h́nh minh họa trong bài do a2a mượn từ internet. 
		
		
		art2all.net  |