Án Mạng Đêm Cuối Năm Agatha Christie   
Luật sư Mayher chăm chú quan sát chàng trai ngồi trước mặt ông, con người bị buộc tội giết người có dự mưu.
- Voler, tôi thiết nghĩ, anh nên thành thật khai báo, tôi mới có thể bào chữa cho anh được.
- Biết nói thế nào nhỉ. Tôi không thể bị buộc một tội mà tôi không hề làm. Tôi vô tội, tôi vô tội. Ông phải hiểu điều đó.
- Vâng. Tôi đang cố gắng lo cho anh được tự do. Nhưng mọi bằng cớ đều chống lại anh. Không phải cứ la lên là ḿnh sẽ vô tội.
- Tôi xin thề trước Thượng đế là tôi bị nghi oan. Tôi đă rơi vào một cái lưới không thể thoát ra được.
- Anh đừng thề mà hăy nói rơ cho tôi nghe, anh quen bà Fren trong trường hợp nào?
- Hôm đó, bà Fren suưt bị xe buưt tông, nên hoảng hồn đánh rơi đồ đạc tung tóe ra đường. Tôi có mặt ở đó nên đă nhặt giùm cho bà ấy. Sau đó, tôi gặp lại bà trong một bữa tiệc tại nhà người bạn. Bà nhận ra tôi, nói chuyện với tôi rất thân mật, và khi ra về, bà yêu cầu tôi ghé thăm bà. Bạn tôi nói bà là một cô gái già rất giàu có, sống một ḿnh với chị người làm và tám con mèo.
- Anh đang túng thiếu, lại làm quen với một bà già giàu sụ và cố t́nh kéo dài sự liên hệ thân mật. Nếu chúng ta chứng tỏ rằng anh không hề biết bà Fren giàu và anh chỉ đến thăm v́ xă giao...
Mặt Voler tái đi :
- Havey, bạn tôi đă nói vụ bà Fren giàu trước mặt tôi và rất nhiều người, một vài người c̣n chế giễu tôi là chuột sa hũ nếp nữa chứ.
- Như vậy th́ tôi phải giải thích sao khi một người trẻ tuổi đẹp trai như anh lại mất th́ giờ cho một bà đă luống tuổi có tính khí khác thường.
- Thú thật với ông, sau lần viếng thăm đầu tiên, bà đă khẩn khoản mời tôi đến nữa. Bà than rằng bà cô đơn quá, nên xem tôi như con. Bà tử tế, nuông chiều tôi, do đó, tôi thực sự cảm mến bà như một người mẹ.
- Đến lúc nào th́ bà ấy yêu cầu anh trông nom sổ sách cho bà?
- Sau bốn, năm lần viếng thăm. Bà ấy tính toán kém trong việc hùn hạp làm ăn.
- Vậy mà chị hầu pḥng Jannette quả quyết rằng bà chủ của chị rất thạo việc. Đấy cũng là ư kiến của các ngân hàng có tài khoản của bà ấy.
- Họ nói sao ấy chứ trước mặt tôi, bà ấy tỏ ra rất vụng về.
Luật sư Mayher nh́n Voler. Ông tin vào sự vô tội của chàng thanh niên. Voler đă nói thật. Tâm lư các cô gái già là thường giả bộ ngây thơ để nhận ở những người đàn ông sự giúp đỡ. Và Voler đă đáp ứng được điều đó. Tằng hắng, ông hỏi :
- Có bao giờ anh lợi dụng ḷng tin của Fren để kiếm lợi riêng cho anh không? Tôi sẽ có hai cách để bào chữa. Nếu trung thực, anh sẽ không cần nhúng tay vào máu để kiếm được món tiền mà anh có thể kiếm được một cách lương thiện. Bằng ngược lại, anh có những thủ đoạn mà bên công tố biết và sẽ đưa ra. Khi đó, tôi sẽ bảo rằng anh chẳng dại ǵ mà giết con gà đẻ trứng vàng ấy cả.
- Cảm ơn ḷng tốt của ông. Tôi lúc nào cũng ngay thẳng khi làm việc với bà ấy. Nếu người ta cho rằng, tôi lợi dụng vật chất nơi bà ấy, th́ cái chết của bà chỉ thiệt hại cho tôi thôi.
Luật sư Mayher nh́n thẳng vào mắt Voler :
- Anh có biết là bà Fren đă lập di chúc để một phần lớn tài sản cho anh không?
Voler nhỏm dậy như bị điện giật :
- Ông nói sao? Bà ấy để của cho tôi à? Vô lư.
Giọng luật sư vẫn điềm tĩnh :
- Anh không biết việc này thật à?
- Ồ, tôi hoàn toàn không biết ǵ cả.
- Vậy mà cô Jannette lại quả quyết là anh biết cơ đấy. Chính bà Fren đă tiết lộ với cô ta về chuyện này.
- Jannette ghét tôi nên bịa đặt đấy. Ông phải tin lời tôi.
- Anh đă đến nhà bà Fren vài buổi tối, chỉ có ḿnh bà, và sáng hôm sau bà bị giết ở pḥng khách. Quả thật tối hôm đó, lúc 9 giờ rưỡi, Jannette có ghé nhà bằng cửa sau để lấy một vài món lặt vặt ở pḥng riêng rồi đi ngay. Cô ấy khai là có nghe thấy tiếng nói chuyện giữa bà chủ và một người đàn ông từ pḥng khách.
Voler đứng phắt dậy :
- Vậy là tôi thoát nạn rồi. Vào lúc chín rưỡi, tôi đă về tới nhà. Vợ tôi có thể chứng minh cho tôi. Cảm ơn Thượng đế xui khiến Jannette ghé về đúng lúc.
Nét mặt luật sư vẫn không bớt đăm chiêu :
- Vậy theo ư anh, ai đă giết bà Fren?
- Một tên cướp. Y đă dùng thanh sắt đập vào đầu bà Fren. Một cánh cửa sổ bị phá vỡ, một số đồ vật bị lấy đi. Nếu không có sự nghi ngờ vô lư của Jannette và ác cảm của cô ta đối với tôi...
- Sự việc không đơn giản như vậy đâu. Anh nói anh về nhà lúc chín rưỡi, vậy mà Jannette lại nghe tiếng đàn ông nói chuyện với bà chủ trong pḥng khách. Không lư bà ấy đi nói chuyện b́nh thường với một tên cướp?
- Dù sao đi nữa, người đó cũng không phải là tôi. Tôi đă có mặt tại nhà lúc chín rưỡi. Xin ông hăy đến gặp Romen, vợ tôi sẽ xác nhận lời khai của tôi.
- Bà Fren biết anh có vợ không?
- Dĩ nhiên là có.
- Jannette đă khai là chưa bao giờ anh đem vợ đến thăm bà Fren, cho nên bà ấy tưởng anh độc thân và có ư định sẽ lập gia đ́nh với anh.
- Vô lư, bà ta quá già.
- Chuyện đó không thành vấn đề.
Voler đỏ mặt :
- Đó chỉ là sự tưởng tượng của Jannette. Tôi van ông, hăy đến gặp vợ tôi.
Romen, vợ Voler là một phụ nữ cao lớn, tiều tụy. Bà tiếp luật sư Mayher với vẻ hững hờ. Trông bà b́nh tĩnh đến lạnh lùng, điều này đă làm cho luật sư e ngại. Dù muốn dù không, ông cũng phải tŕnh bày mọi việc cho người đàn bà ấy nghe. Im lặng một lát, Romen cất giọng đanh thép :
- Voler muốn tôi xác nhận là tối hôm đó, hắn trở về nhà lúc 9 giờ 20 phút chứ ǵ. Đừng ḥng. Tôi không bao giờ đồng lơa với kẻ sát nhân đâu. Ông hăy nghe cho rơ đây, tôi xác nhận là Voler đă biết Fren có để lại gia tài cho hắn nên hắn đă giết mụ già để sớm được vinh thân. Tối hôm đó hắn trở về lúc 10 giờ hai mươi, trên áo đầy máu. Hắn thú nhận tất cả với tôi. Tôi sẽ là nhân chứng buộc tội hắn.
- Chị không thể làm chứng chống lại chồng.
- Hắn không phải là chồng tôi mà là một người đàn ông tồi tệ. Tôi căm thù hắn. Tôi muốn trông thấy hắn bị treo cổ.
- Tôi sẽ đến gặp chị sau khi liên hệ với Voler.
Romen bĩu môi :
- Ông tin là hắn vô tội ư? Thật đáng thương!
Trước ngày ṭa xử, luật sư Mayher nhận được một lá thư, nét chữ nguệch ngoạc : “Nếu ông muốn vạch mặt mụ đàn bà đă hại chồng ḿnh như thế nào, mời ông mang theo 2.000 đô la, đến địa chỉ X... vào lúc 19 giờ, hỏi bà Motion”.
Khó khăn lắm, luật sư Mayher mới t́m thấy địa chỉ căn nhà. Đó là một túp lều ổ chuột nằm trong một con hẻm lầy lội, dơ dáy. Một mụ già lưng c̣ng đợi ông sau cánh cửa :
- Chào anh chàng luật sư. Vào đây, vào đây.
Ngọn đèn trên trần tỏa ánh sáng lờ mờ. Luật sư Mayher giật ḿnh khi thấy gương mặt mụ già đầy những vết sần sùi đỏ hỏn. Mụ cất tiếng the thé :
- Axit đấy, anh bạn trẻ ạ. Tôi sẽ trả thù, trả thù.
- Thôi đi, bà hăy vào vấn đề nhanh lên.
Bàn tay gầy đét với những ngón cáu bẩn đưa ra :
- Thế tiền đâu? Phải đủ hai ngàn đấy nhé.
- Nếu bà biết điều ǵ đó, bà có bổn phận ra ṭa làm chứng.
- Không. Tôi chả biết quái ǵ cả, nhưng tôi có thể cho anh một vài thứ rất hay. Anh có thích đọc một lá thư của mụ Romen không? Rất cần thiết cho anh đấy. Đưa tiền đây.
- Tôi chỉ có một ngàn thôi. Nếu bà không chịu tôi xin kiếu.
- Quỷ tha ma bắt anh đi. Nào, bốc xỉa ngay.
Mụ già rút dưới tấm nệm rách ra một xấp b́ thư, ném trước mặt Mayher :
- Chắc chắn anh sẽ khoái lá thư trên cùng.
Tất cả đều là những bức thư t́nh, do Romen viết gửi cho một người tên Mac. Lá thư cuối cùng viết đúng ngày Voler bị bắt: “Mac yêu quư, Voler vừa bị bắt v́ t́nh nghi giết người. Em biết, Voler là một tên hiền như bụt, không hại đến một con ruồi. Nhưng em sẽ khai trước ṭa là hắn trở về nhà với máu me đầy ḿnh và đă thú nhận tội lỗi với em. Hắn sẽ bị treo cổ và chúng ta sẽ có nhau...”.
Mụ già nói thêm :
- Mac là chồng tôi. Ngày xưa, v́ con bé Romen mà anh ta đă tạt axit vào mặt tôi. Tôi thù nó và đă theo dơi, ŕnh rập nó trong bao nhiêu năm trời. Bây giờ nó sẽ bị trừng phạt v́ tội khai man để đẩy chồng vào tù. Anh cứ tin đi. Hăy đến rạp chiếu bóng Eden đưa tấm h́nh Romen ra, người ta sẽ cho anh biết sự thật.
Không bỏ phí thời gian, luật sư Mayher đến ngay rạp chiếu bóng và ông đă đạt được ư muốn. Chẳng qua, trước khi lấy Voler, Romen từng là diễn viên kịch, nên nhiều người biết mặt. Họ xác nhận, đêm hôm xảy ra án mạng, Romen vào rạp coi xuất chót, vào lúc 10 giờ 20.
Ngày họp ṭa. Romen khai rằng buổi tối hôm xảy ra án mạng, Voler ra khỏi nhà mang theo một thanh sắt. Hắn trở về lúc 10 giờ 20 và thú nhận với chị là đă giết bà Fren, hắn c̣n dọa sẽ giết chị nếu chị nói sự thật.
Lập tức, lá thư tội lỗi được đưa ra. Các chuyên viên về chữ viết đă xác nhận chữ trong thư đúng là của Romen. Người đàn bà điêu ngoa đă phải gục đầu thú nhận. Quả thật, Voler đă trở về nhà lúc 9 giờ 20 như lời anh đă khai.
Voler được trắng án.
Nhưng sự việc không ngừng ở đây, bởi lương tâm luật sư Mayher cảm thấy không yên. Ḷng dạ ông bồn chồn khi nhớ lại những cử chỉ của Romen trước vành móng ngựa. Lưng chị hơi c̣ng, bàn tay phải luôn x̣e ra, một thói quen kỳ lạ... h́nh như ông đă thấy một người cũng có cái tật như thế. Ai? Luật sư giật nẩy ḿnh. Đúng rồi, Romen đă từng là kịch sĩ... mụ già mặt thẹo!
Ông t́m đến nơi Romen đang trả giá ba tháng tù v́ tội khai man. Đầu óc ông quay cuồng với bao câu hỏi. Tại sao? Tại sao?
Người đàn bà trở lại vẻ lạnh lùng cố hữu :
- Tại sao tôi lại chơi cái tṛ ấy à? Tôi phải cứu chồng tôi chứ. Một lời khai của người vợ thương chồng đâu có thuyết phục được ai. Nếu những lời nói của tôi không tự ư ḿnh, mà do những tác động bên ngoài bắt buộc th́ ai cũng phải tin. Tôi bị phạt tù v́ khai man hại chồng, nhưng chồng tôi sẽ được cảm t́nh của ṭa và mọi việc sẽ thuận theo chiều hướng tốt đẹp.
- C̣n tập thư? C̣n anh chàng Mac?
- Nếu chỉ viết một lá thư th́ có vẻ giả tạo quá. C̣n anh chàng Mac ư? Làm ǵ có, đó chỉ là một cái tên ma.
Luật sư Mayher hậm hực :
- Lẽ ra chị không nên làm thế. Chúng ta có thể chứng minh sự vô tội của Voler bằng một cách hợp pháp hơn.
Romen nhếch mép :
- Thế ông vẫn tin Voler vô tội ư?
- Dĩ nhiên. Chị đă rơ là tôi tin như vậy.
- Tôi th́ chả rơ ǵ cả. Tôi biết chắc là chồng tôi đă giết bà Fren. Để làm ǵ ư? V́ chúng tôi quá nghèo, ngài luật sư ạ.


HẾT