Ca Dao • Tục Ngữ • Thành Ngữ Việt Nam Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. Có công mài sắt có ngày nên kim. Nước chảy đá mòn. Ði một ngày đàng học một sàng khôn. Một cây làm chẳng nên non Ba cây chụm lại nên hòn núi cao. Bán anh em xa mua láng giềng gần. Bầu ơi thương lấy bì cùng Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn. Lá lành đùm lá rách. Kiến tha lâu đầy tổ. Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng. Cá không ăn muối cá ươn Con cãi cha mẹ trăm đường con hư. Phép vua thua lệ làng. Gần mực thì đen gần đèn thì rạng. Con hơn cha nhà có phúc Con trâu là đầu cơ nghiệp. Thu thân, tề gia, trị nước, bình thiên hạ. Chủ vắng nhà gà vọc niêu tôm. Tốt gỗ hơn tốt nước sơn. Ðói đầu gối phải bò. Ðói cho sạch rách cho thơm. Thua thầy một vạn không bằng kém bạn một phân. Sai một ly đi một dặm. Ðồng tiền đi liền khúc ruột. Nhất nghệ tinh nhất thân vinh. Cáo chết ba năm quay đầu về núi. Lời chào cao hơn mâm cỗ. Cây ngay không sợ chết đứng. Sông có khúc người có lúc. Khôn nhà dại chợ. Một phút huy hoàng hơn ngàn năm le lói. Chết vinh hơn sống nhục. Không gì quý hơn độc lập tự do. Trong nhà nhất mẹ nhì con Ra đường khối kẻ còn giòn hơn ta. Dạy con từ thưở còn thơ. Ði với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy. ở bầu thì tròn ở ống thì dài. Thờn bơn méo miệng chê trai lệch mồm. Quan nhất thời dân vạn đại. Văn mình, vợ người. Làm trai cho đáng nên trai Phú Xuân đã trải, Ðồng Nai đã từng. Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo. Ðã mang tiếng ở trong trời đất Phải có danh gì với núi sông Bao giờ tôi gặp em lần nữa Ngày ấy thanh bình chắc nở hoa Ðã hết sắc mùa chinh chiến cũ Còn có bao giờ em nhớ ta ?          1949 , Quang Dũng   Ðường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông           Nguyễn Thái Học   Thà làm quỷ nước Nam còn hơn làm vua đất Bắc           Trần Bình Trọng   Yêu giống nòi mình lầm than mãi rồi Yêu khiến lòng chẳng biết sao nguôi            Du Ca   Chiều chiều ra đứng bờ ao Nhớ về quê mẹ ruột đau chín chiều Lời nói không mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau Anh em như thể tay chân Ta về ta tắm ao ta Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn Có phước làm quan Có gan làm giầu Học ăn học nói học gói học mở Một điều nhịn, chín điều lành Tham thì thâm Lá rụng về cội Ði với bụt mặc áo cà sa Ði với ma mặc áo giấy Giầu nhờ bạn, sang nhờ vợ Mật ngọt chết ruồi Một nụ cười bằng thang thuốc bổ Giọt máu đào hơn ao nước lã Tháng năm chưa nằm đã sáng Tháng mười chưa cười đã tối Chị ngã em nâng Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng Cái khó bó cái khôn Nam thực như hổ, nữ thực như miêu Thất bại là mẹ thành công Yêu nhau lắm cắn nhau đau Phú quí sinh lễ nghĩa Bần tiện sinh đạo tặc Lùi một bước tiến ba bước Vỏ quít dầy có móng tay nhọn Ði một đàng học một sàng khôn Tiên học lễ, hậu học văn Giấy rách phải giữ lấy lề Góp gió thành bão Hiếu để hơn lễ bãi Kiến tha lâu cũng đầy tổ Nói trăm thước không bằng bước một gang. Nhớ ai bổi hổi bồi hồi Như đứng đống lửa, như ngồi đống than ! Ba đồng một mớ trầu cay Sao anh không hỏi những ngày còn không Bây giờ em đã có chồng Như chim vào lồng, như cá cắn câu Cá cắn câu, biết đâu mà gỡ Chim vào lồng biết thuở nào ra Cô kia cắt cỏ một mình, Cho anh cắt với chung tình làm đôi Cô còn cắt nữa hay thôi, Cho anh cắt với làm đôi vợ chồng. Cây xanh thì lá cũng xanh, Cha mẹ hiền lành để đức cho con. Có nghèo mới biết con hiếu, Có thiếu mới biết bạn hiền. Ðêm đêm tưởng dạng Ngân-hà, Bóng sao tinh đẩu đã ba năm tròn, Ðá mòn nhưng dạ chẳng mòn, Tào-khê nước chảy lòng còn trơ trơ Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm No mất ngon, giận mất khôn. Biết thì thưa thốt, Không biết thì dựa cột mà nghe Năng nói năng vấp. Miếng ngon nhớ lâu, lời đau nhớ đời Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo Lửa thử vàng, gian nan thử đức. Cái nết đánh chết cái đẹp. Không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời Máu chảy ruột mềm. Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ. Con sâu làm rầu nồi canh. Anh em như chân như tay Môi hở răng lạnh. Tay đứt, ruột xót. Cha truyền, con nối Gái mà chi, trai mà chi, Sinh ra có nghĩa có nghì là hơn. Con út trút gia tài Trẻ cậy cha, già cậy con. Tre non dễ uốn. Giặc đến nhà đàn bà phải đánh. Nhà khó cậy vợ hiền, Nước loạn nhờ tướng giỏi Yêu nhau chẳng quản lầm than, Mấy sông cũng lội, mấy ngàn cũng qua Tình thương quán cũng như nhà, Nhà tranh có nghĩa hơn toà ngói xây Thương thì quả ấu cũng tròn, Không thương thì bồ hòn cũng méo Thương nhau lắm, cắn nhau đau Nói trăm thước không bằng bước một gang. Chẳng tham vựa lúa anh đầy, Tham năm ba chữ cho tầy thế gian. Ghét của nào trời trao của đó. Thuận vợ thuận chồng, tát bể Ðông cũng cạn. Ðường mòn nhân nghĩa không mòn. Con có cha như nhà có nóc, Con không cha như nòng nọc đứt đuôi Khó nhịn miệng, mồ côi nhịn lời Con chị cõng con em. Chim có tổ người có tông. Con người có tổ có tông, Như cây có cội, như sông có nguồn. Trên kính dưới nhường. Lời nói chẳng mất tiền mua, Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau Ai ơi chớ vội cười nhau, Cười người hôm trước hôm sau người cười Lời thật mất lòng. Một sự nhịn là chín sự lành. Nhập gia tùy tục Nhập giang tùy khúc Ăn quả nhớ kẻ trồng cây Uống nước nhớ kẻ đào giếng. Ðo sông đo bể khó đo lòng người ở chọn nơi, chơi chọn bạn. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng. Học thầy chẳng tầy học bạn. Gần lửa, rát mặt. Khó giúp nhau mới thảo Có nghèo mới biết con hiếu, Có thiếu mới biết bạn hiền. Nhịn miệng đãi khách. Ði hỏi già, về nhà hỏi trẻ. Ði một ngày đàng, học một sàng khôn. Chợ có lề, quê có thói Ai làm nấy chịu Nói có sách mách có chứng. Của rề rề, không bằng một nghề trong taỵ Nước lạnh phải đến giếng, Nước nóng phải hâm sôi Buôn có bạn, bán có phường. Ðừng nên trọng của hơn người Của phù vân không chân mà chạy Lấy của che thân, Ðừng lấy thân che của Kiến tha lâu cũng đầy tổ. Có công mài sắt, có ngày nên kim. Chết trong hơn sống đục. Có học phải có hành. Trâu ta ăn cỏ đồng ta Tuy rằng cỏ cụt nhưng mà cỏ thơm. Càng thắm thì lại càng phai, Thoang thoảng hoa lài càng được thơm lâu Tiền bạc như nước thủy triều Thức đêm mới biết đêm dài, Ở lâu mới biết lòng người phải chăng. Ăn mặn nói ngay hơn ăn chay nói dối Dù xây chín bậc phù đồ, Không bằng làm phúc cứu cho một người Còn thuyền còn chèo, Còn nước còn tát. Có chí thì nên. Non cao cũng có đường trèo, Ðường dẫu hiểm nghèo cũng có lối đi Nhất quỉ, nhì ma, Thứ ba học trò.