không che đậy được. Với thiện kiến mạnh mẽ chống lại mọi điều anh có thể nói, cô bắt đầu với lý giải về việc đã xảy ra ở Netherfield. Cô háo hức đọc, nhưng vì nôn nóng muốn biết câu kế tiếp nói gì, cô không thể nhận thức rõ về điều mình đang dọc. Cô lập tức cho rằng việc anh tin chị cô hờ hững là sai, và việc anh lý giải về các chống đối thật sự mạnh mẽ khiến cô quá tức giận không muốn công tâm suy xét về anh. Anh đã không cho thấy anh hối tiếc về những gì anh đã làm; cung cách của anh không phải là ăn năn mà là cao ngạo. Tất cả là kiêu hãnh và xấc xược.

Nhưng khi anh đề cập chuyện anh Wickham, khi cô đọc với chú tâm hơn, các sự kiện, nếu có thật, hẳn vất bỏ mọi cảm nghĩ tốt của cô về giá trị của anh này. Cảm nghĩ của cô càng trở nên đau đớn và càng khó định nghĩa. Cô vô cùng ngạc nhiên, lo lắng, ngay cả kinh hoàng. Cô muốn bác bỏ tất cả, luôn luôn hét lên: “Việc này không đúng! Không thể như thế được! Đây là điều láo toét!” Và khi cô đã đọc xong lá thư, tuy không nhớ gì về một hai trang cuối, cô vội xếp lá thư lại, nghĩ chắc chắn rằng cô không nên tin nó, rằng cô sẽ không bao giờ đọc lại nó.

Trong tình trạng tâm tư bị bấn loạn như thế, với những ý định không biết bám víu vào đâu, cô tiếp tục bước đi. Nhưng cô không thể tự chủ được, lại mở lá thư ra, cố gắng trấn tĩnh trong tâm trạng đau khổ đọc lại mọi điều nói về Wickham, và cô xem xét ý nghĩa trong từng câu. Thư viết về mối quan hệ của anh Wickham với gia đình Pemberly đều đúng như anh đã kể. Lòng nhân hậu của ông cụ quá cố Darcy cũng đúng như lời anh nói, tuy trước đấy cô không biết rõ lắm. Đến đây, mọi việc đều ăn khớp với nhau, nhưng khi cô đọc đến đoạn nói về bản di chúc thì có khác biệt lớn. Cô vẫn còn nhớ về khoản trợ cấp mà Wickham nói, và khi suy ngẫm từng lời anh nói, cô không khỏi nghĩ rằng hoặc anh này hoặc anh kia ăn ở hai lòng một cách tệ hại, và trong một khoảnh khắc cô tự hào rằng mình đã không nhầm lẫn. Nhưng khi cô tiếp tục đọc, rồi chăm chú đọc lại, các chi tiết tiếp theo về việc Wickham từ bỏ mọi đòi hỏi về khoản hỗ trợ, mà thay vào đấy nhận khoản tiền ba nghìn bảng, làm cô băn khoăn. Cô đặt lá thư xuống, cân nhắc mọi tình huống mà cô cho là công tâm – thận trọng về giả định trong mỗi câu – nhưng cô không thể có kết luận. Mỗi bên đều cả quyết điều mình nói. Cô lại đọc tiếp. Nhưng mỗi dòng đều cho thấy rõ hơn rằng vụ việc, mà cô đã tin không một mưu mô nào có thể trình bày như thế hầu tạo ra hình ảnh anh Darcy không tồi tệ lắm, đã qua một bước hoặc khiến anh trở nên hoàn toàn vô tội.

Sự phung phí và phóng khoáng mà anh đã không đắn đo kết tội cho anh Wickham khiến cô bị sốc, càng bị sốc thêm vì cô không thấy có chứng cớ bất công nào. Cô chưa từng nghe nói đến anh Wickham trước khi anh gia nhập quân ngũ theo lời thuyết phục của anh trai trẻ, người đã khơi lại mối quen biết hời hợt khi tình cờ gặp lại anh trong thành phố. Không ai tại Herfordshire biết gì về cuộc sống trước kia của anh ngoại trừ những điều chính anh nói ra. Về con người thật của anh, cô không bao giờ muốn dọ hỏi. Nét mặt, giọng nói và cử chỉ của anh đều ngay lập tức xác minh mọi đức tính của anh. Cô cố gắng nhớ lại vài đức tính, vài nét độc đáo về tính toàn vẹn hay nhân đức có thể giúp biện hộ cho anh chống lại lời tố giác của anh Darcy, hoặc ít nhất có thể bào chữa những lầm lỗi thông thường theo như cô nghĩ, mà anh Darcy đã miêu tả là biếng nhác và thói hư tật xấu đã kéo dài trong nhiều năm. Nhưng cô không nhớ lại điều gì như thế. Cô có thể thấy anh ngay trước mặt cô, mỗi phong thái và lời lẽ đều có sức thu hút, nhưng cô không thể nhớ lại về điểm nào về thực chất đức tính của anh, ngoại trừ sự tán thành của láng giềng và tình quý mến do khả năng giao tiếp của anh trong đám thực khách. Sau một lúc suy nghĩ về điểm này, cô lại tiếp tục đọc. Nhưng, hỡi ôi! Câu chuyện tiếp theo về ý đồ của anh đối với cô Darcy, được xác minh vài điều qua câu chuyện cô trao đổi với Đại tá Fitzwilliam trong buổi sáng hôm trước, và cuối cùng được dẫn chứng sự thật về mọi chi tiết qua chính Đại tá Fitzwilliam – người đã cho cô biết về quan ngại của anh trong những việc làm của cậu anh họ, là người có nhân phẩm mà cô không có lý do nghi ngờ. Có một lúc cô quyết định sẽ hỏi chuyện anh, nhưng ý định bị lung lay vì cô thấy khó xử mà hỏi chuyện. Cuối cùng cô loại bỏ hẳn ý định vì tin chắc anh Darcy không bao giờ mạo hiểm đề nghị như thế nếu anh không đảm bảo được người em họ sẽ minh chứng cho anh.

Cô nhớ lại rõ ràng về mọi chuyện được trao đổi giữa Wickham và cô trong buổi tối hai người gặp nhau, lần đầu tiên tại nhà ông Phillips. Nhiều câu nói của anh vẫn còn in rõ trong hồi tưởng của cô. Giờ đây cô giật mình nghĩ lại rằng cách nói chuyện như thế với một người còn xa lạ là không phải phép, cô ngạc nhiên tự hỏi tại sao lúc trước mình không nghĩ ra việc này. Cô nghĩ anh thiếu tế nhị khi trình bày về anh như thế, các lời phát biểu và hành động của anh thiếu nhất quán. Cô nhớ anh đã khoe khoang rằng anh không sợ phải gặp anh Darcy, rằng anh Darcy có thể ra đi nhưng anh sẽ trụ lại; tuy thế, anh đã lánh mặt ở buổi dạ vũ ở Netherfield trong tuần kế tiếp. Cô cũng nhớ rằng, cho đến lúc gia đình Netherfield ra đi, anh chỉ kể câu chuyện của anh cho cô chứ không cho ai khác, nhưng sau khi họ đi, câu chuyện được bàn tán khắp nơi. Cô nghĩ anh đã không một chút ngại ngần, không một chút đắn đo để tìm cách triệt hạ tư cách của anh Darcy, mặc dù anh trấn an cô rằng vì kính trọng hương hồn ông cụ, anh sẽ không bao giờ vạch mặt người con.

Mọi chuyện liên quan đến anh giờ đã đổi khác! Việc anh chú ý đến cô King giờ đây chỉ là hậu quả của những tầm ngắm hám lợi thuần túy và có ý trả thù, và tài sản nghèo nàn của cô này cho thấy các ước vọng của anh không còn là điều độ mà là do háo hức muốn nắm bắt lấy bất kỳ thứ gì. Thái độ của anh đối với chính cô giờ đây không thể là do động lực có thể chấp nhận được; hoặc anh bị thất vọng vì tài sản kém của cô, hoặc tính phù phiếm của anh đã được thoả mãn sau khi anh khơi dậy lòng ưu ái mà cô tin rằng cô đã biểu lộ một cách thiếu cẩn trọng. Mọi ý tưởng bào chữa cho anh giờ dần dần phai nhạt. Qua lời giải trình của anh Darcy, cô đành phải chấp nhận rằng anh Bingley, khi được Jane hỏi đến, đã từ lâu cho rằng anh không có lỗi trong vụ việc. Cô nhận ra rằng, trong suốt thời gian anh Darcy và cô có mối quan hệ khiến cuối cùng hai người đến gần nhau và khiến cô có thể biết rõ lối sống của anh, tuy anh có kiêu hãnh và khó chịu, nhưng cô chưa từng thấy bất kỳ điều gì có thể chỉ ra rằng anh thiếu nguyên tắc hay không công tâm. Bất kỳ điều gì nói lên những thói quen vô tín ngưỡng hoặc vô đạo đức. Trong các mối giao hảo, anh đều được trọng vọng và đánh giá cao – ngay cả Wickham cũng đã xem anh là một người anh, cô đã thường nghe anh nói một cách trìu mến về đứa em gái của anh; tất cả đều cho thấy anh có vài cảm nghĩ dễ mến. Nếu những hành động của anh đều như Wickham trình bày, một sự xâm phạm thô bạo vào mọi lẽ phải khó thể che giấu ai được, còn lại tình thân giữa một người có khả năng kết bạn và một người dễ thương như anh Bingley; tất cả đều không thể hiểu được.

Cô cảm thấy hoàn toàn hổ thẹn cho mình. Cô không thể nghĩ đến Darcy hoặc Wickham mà không có ý tưởng rằng cô đã mù quáng, thiên vị, bất công, ngớ ngẩn.

Cô thốt lên: “Mình đã hành động một cách quá ti tiện! Mình đã tự hào về nhận thức của mình! Mình đã tự đánh giá cao về khả năng của mình! Đã từng xem thường tính chân thật phóng khoáng của chị mình, làm thoả mãn tính phù phiếm trong cung cách ngờ vực vô ích hoặc đáng lên án. Thật nhục nhã làm sao khi đã hiểu ra! Mà đúng thế, chỉ có nhục nhã! Nếu mình biết yêu, mình đã không thể mù quáng một cách khốn khổ đến thế! Nhưng tính phù phiếm, không phải tình yêu, đã luôn là sự điên rồ của mình. Cảm động vì lòng ưu ái của một người và bị xúc phạm vì người kia thờ ơ, ngay từ khi bắt đầu mối giao hảo với anh, mình đã có đầy những định kiến, những ngu xuẩn, luôn xua đuổi mọi lý lẽ. Từ đầu cho đến lúc này, mình đã chẳng bao giờ nhận ra con người thật của mình.” Từ chính cô đến Jane, từ Jane đến Bingley, các ý tưởng của cô đều quy về một mối khiến cô nhớ lại rằng những gì anh Darcy giải thích ở đây có vẻ như còn thiếu nhiều điều, nên cô đọc lại lá thư. Lần này thì hiệu quả rất khác biệt – làm thế nào cô có thể bác bỏ lời anh trong một tình huống, trong khi cô lại tin trong một tình huống khác? Anh nói anh không biết gì về tình cảm của chị cô, trong khi cô không thể quên nhận xét về chị cô mà Charlotte vẫn mang trong đầu. Cũng như cô không thể bác bỏ lời anh mô tả về Jane. Cô nghĩ rằng chị mình rất ít biểu lộ tình cảm dù rằng tình cảm vẫn nồng thắm, và rằng thái độ và cử chỉ của chị cô đều luôn toát ra vẻ tự hài lòng, ít được hợp nhất với tính đa cảm cực độ.

Khi cô đọc đến đoạn viết về gia đình cô, với ý khiển trách làm nhục nhưng đúng lý, cô càng cảm thấy thêm xấu hổ. Lời nhận xét công tâm đã đánh mạnh vào tâm thức cô quá nặng khiến cô không thể chối bỏ. Các tình huống anh đặc biệt ám chỉ đến, như đã xảy ra tại buổi dạ vụ Netherfield, như thể xác định mọi điều anh không tán thành, đã gây ấn tượng mạnh trong tâm tư cô hơn là trong anh.

Cô không bỏ qua việc anh khen ngợi cô và chị cô. Việc này giúp cô cảm thấy được xoa dịu, nhưng nó không thể an ủi cô về sự khinh thường với những người còn lại trong gia đình. Khi cô cho rằng Jane đã bị thất vọng chỉ vì do thái độ của những người thân thương nhất, và khi cô nghĩ lại uy tín của hahi người bị thương tổn ra sao bởi tư cách thiếu tề chỉnh ấy, cô cảm thấy chưa từng đau khổ như thế bao giờ.

Sau khi đã thơ thẩn dọc con đường mòn trong hai giờ, buông thả theo mọi ý nghĩ, xem xét lại các sự kiện, xác định các điều khả dĩ, và cố tự dung hoà với biến động quá bất ngờ và quá trọng đại, sự mệt mỏi và ý nghĩ bất chợt rằng cô đã vắng mặt khá lâu khiến cô quay bước trở về. Cô bước vào ngôi nhà với mong muốn tỏ ra vui vẻ như thường lệ, và ý kiên quyết trấn áp những suy tư khiến cô thấy khó có thể trò chuyện với ai.

Cô được báo tin rằng hai chàng trai từ Rosings đã đến thăm trong lúc cô đi vắng. Anh Darcy chỉ lưu lại vài phút, nhưng Đại tá Fitzwilliam đã ngồi hẳn lại ít nhất một tiếng đồng hồ, hy vọng cô trở về kịp, gần như muốn đi tìm cô. Elizabeth chỉ có thể cảm thấy quan ngại mình sẽ nhớ nhung anh; thật ra cô vui về việc này. Đại tá Fitzwilliam không còn là đối tượng, cô chỉ có thể nghĩ đến lá thư.

Chương 37

Hai chàng trai rời Rosings vào sáng hôm sau. Sau khi đã đến nơi hai người ở để chào từ giã, anh Collins trở về và báo tin cho mọi người vui rằng họ vẫn khoẻ mạnh, trong tinh thần khá tốt có thể được sau tình hình u sầu vừa xảy ra tại Rosings. Rồi anh vội đi đến Rosings để an ủi Phu nhân Catherine và cô con gái của bà. Khi anh trở về, với vẻ thoả mãn trọn vẹn, anh chuyển lại lời Phu nhân nhắn rằng bà cảm thấy buồn tẻ nên rất mong muốn mời mọi người đến dùng buổi tối.

Elizabeth không thể gặp Phu nhân Catherine mà không có ý nghĩ rằng, nếu cô muốn, lần này cô có thể đến diện kiến bà như là một người cháu dâu tương lai của bà. Và cô không tránh khỏi ý nghĩ, với một nụ cười, về phản ứng phẫn nộ của bà. Cô thấy buồn cười với những câu hỏi tự đặt ra cho mình: “Liệu bà ấy sẽ nói gì? Bà ấy sẽ xử sự ra sao?” Đề tài đầu tiên của họ là sự kiện hai người đã vắng mặt. Phu nhân Catherine nói:

- Tôi mong các vị hiểu cho rằng tôi cảm nhận rất sâu đậm. Tôi tin rằng không có ai cảm nhận về việc xa lìa người thân như tôi. Nhưng tôi đặc biệt gắn bó với hai người trai trẻ này, và biết họ cũng gắn bó với tôi! Họ buồn vô tận khi phải giã từ. Nhưng họ luôn luôn là thế. Ông Đại tá cố gượng vui cho đến phút cuối, nhưng Darcy dường như có phần buồn hơn, tôi nghĩ anh buồn hơn năm rồi. Chắc chắn anh đã cảm thấy gắn bó thêm với Rosings.

Anh Collins đưa ra ngôn từ ca tụng và thêm một lời bóng gió, khiến cho bà mẹ và cô con gái nở nụ cười hiền dịu.

Sau bữa ăn, Phu nhân Catherine nhận xét rằng cô Bennet có vẻ buồn nản, và lập tức cho rằng cô không muốn trở về nhà sớm quá. Bà thêm:

- Nếu đúng như thế, cô phải lập tức viết thư cho mẹ cô xin bà cho phép cô lưu lại thêm một thời gian. Tôi tin chắc bà Collins sẽ rất vui có cô bầu bạn.

Elizabeth trả lời:

- Tôi rất cảm ơn Phu nhân đã có nhã ý mời, nhưng tôi không thể chấp nhận. Tôi phải trở về thành phố thứ bảy tới.

- Như thế cô sẽ chỉ ở đây được sáu tuần. Tôi đã mong cô ở được hai tháng. Tôi đã nói với bà Collins như thế trước khi cô đến đây. Không thể có việc khiến cô phải đi vội như thế. Bà Bennet nhất định sẽ cho phép cô ở lại thêm hai tuần nữa.

- Nhưng bố tôi không cho phép. Tuần rồi ông viết thư cho tôi, bảo tôi phải kịp trở về.

- À! Bố cô dĩ nhiên sẽ cho phép cô, nếu mẹ cô đã đồng ý. Con gái không bao giờ quan trọng đối với người bố. Nếu cô ở lại thêm trọn một tháng, tôi sẽ có điều kiện đưa cô đến tận London, vì tháng sáu tôi sẽ đi đến đấy và lưu lại một tuần. Nếu Dawson đồng ý, một trong hai cô sẽ có một căn phòng tiện nghi. Thật ra, nếu thời tiết trở lạnh, tôi sẽ không ngại gì mà nhận cả hai, vì hai người cũng khá nhỏ nhắn.

- Phu nhân, bà thật tử tế nhưng chúng tôi phải theo kế hoạch đã định.

Phu nhân Catherine dường như phải chấp nhận.

- Bà Collins, bà phải phái một gia nhân đi cùng với hai cô. Bà biết đấy, tôi luôn nói thẳng điều tôi nghĩ, và tôi không thể chịu được ý nghĩ rằng chỉ có hai cô gái trẻ cùng đi với nhau. Như vậy là không đúng cách gì cả. Tôi không thích thấy việc này chút nào hết. Phụ nữ trẻ luôn luôn phải có người bảo vệ và chăm chút, tùy theo hoàn cảnh cuộc sống của họ. Khi cô cháu Georgiana của tôi đi Ramsgate trong năm vừa rồi, tôi chỉ ra rằng nên có hai anh gia nhân đi với nó. Cô Darcy, con gái của ông Darcy ở Pemberly và Phu nhân Ann không thể đi ra ngoài với cung cách đúng mực theo cách khác. Tôi hết sức chú tâm đến việc này. Bà Collins, bà cần phái John đi với các cô. Tôi vui mà nhớ ra để nhắc nhở việc này, vì bà sẽ bị mất uy tín nếu để cho hai cô đi một mình.

- Ông cậu tôi sẽ gửi một gia nhân đến đón chúng tôi.

- À! Cậu của cô! Ông ấy có nam gia nhân, phải không? Tôi rất lấy làm vui các cô đã có người nghĩ ra việc này. Các cô sẽ đổi ngựa ở đâu? À, Bromley, dĩ nhiên rồi. Nếu các cô nói đến tên tôi ở Bell, họ sẽ chăm sóc các cô.

Phu nhân Catherine hỏi nhiều câu khác về hành trình của hai cô, và vì Elizabeth không thể tự mình trả lời mọi câu hỏi, cô cần chú ý, và cô thấy mình gặp may. Bởi vì, với một tâm tư đầy vướng bận, cô suýt quên mình đang hiện diện nơi nào. Suy tư chỉ nên dành riêng cho những giờ khắc đơn côi; mỗi khi chỉ có một mình cô, cô xem đây là thú khuây khoả hay nhất. Ngày nào cô cũng có buổi đi dạo một mình, khi cô có thể theo đuổi niềm vui của những hồi tưởng không lấy gì làm dễ chịu.

Chẳng bao lâu, cô đã thuộc lòng lá thư của anh Darcy. Cô nghiền ngẫm từng câu, và tâm tư của cô về người viết thay đổi rất nhiều qua từng thời điểm. Khi cô nhớ đến cách anh ăn nói, cô vẫn còn đầy công phẫn. Nhưng khi cô nghĩ mình đã kết án và mắng nhiếc anh một cách bất công như thế nào, cô tức giận cho chính mình; những cảm nghĩ của anh trở nên một đối tượng cho cô động lòng trắc ẩn. Cô thấy vui vì anh yêu cô; cô kính trọng tư cách của anh, nhưng không thể chấp nhận anh; và không lúc nào cô cảm thấy ân hận vì đã khước từ anh, hoặc có ý thoáng qua muốn gặp lại anh lần nữa. Trong hành vi đã qua của cô luôn luôn có những nguồn bực mình và tiếc nuối; và khiếm khuyết của gia đình cô là một vấn đề khiến cô càng phiền muộn hơn. Cô cảm thấy vô vọng để cứu vãn. Ông bố chỉ muốn bông đùa, không bao giờ kiềm chế những nhẹ dạ của các cô con gái trẻ. Bà mẹ, với những thái độ cho đến giờ vẫn không đúng mực, hoàn toàn vô cảm với những điều tệ hại. Elizabeth thường cùng với Jane cố gắng kiểm soát tính khí nông nổi của Catherine và Lydia, nhưng trong khi bà mẹ nuông chiều họ, có cơ hội nào cho hai đứa biết phục thiện? Catherine, với tính tình yếu đuối, hay cáu kỉnh và luôn luôn bị Lydia lôi kéo, lúc nào cũng lấy làm phật ý về lời khuyên của hai chị. Lydia, với tính khí tự chuyên và lơ đễnh, rất ít khi lắng nghe họ. Cả hai đều ngu xuẩn, biếng nhác, rỗng tuếch. Trong khi còn có sĩ quan tại Meryton, hai cô sẽ còn ve vãn họ; trong khi Meryton chỉ cách Longbourn chỉ một quãng đường đi bộ, hai cô sẽ mãi đi đến đấy.

Một mối bận tâm khác là lo lắng cho Jane. Lời giải thích của anh Darcy, qua việc phục hồi Bingley theo những cảm tưởng tốt đẹp của cô, khiến cô hiểu về những gì Jane đã bị mất mát. Tình cảm của anh đã được minh chứng là chân thành, cách cư xử của anh cho thấy không có gì phải chê trách, ngoại trừ anh đấy có thể viện dẫn rằng anh đã dựa quá nhiều vào ý kiến của bạn mình. Cô càng thấy thương cảm khi nghĩ rằng, với một tình huống thuận lợi cả mọi mặt, có đầy những lợi điểm, đầy hứa hẹn về hạnh phúc, thế mà Jane bị tước đi tất cả, chỉ vì chính gia đình cô đã quá điên rồ và khiếm nhã!

Khi con người thật của Wickham được thêm vào hồi tưởng này, những ý tình hạnh phúc lúc trước ít khi bị đè nén nay bị ảnh hưởng nặng nề đến nỗi cô hầu như không thể cố làm ra vẻ vui tươi dù tương đối.

Các buổi giao tiếp tại Rosings vẫn còn thường xuyên trong tuần lễ cuối cô lưu lại đây, cũng thường xuyên như tuần lễ đầu. Vào buổi tối ngày cuối, họ đi đến Phu nhân, một lần nữa bà hỏi han cặn kẽ về hành trình của hai cô, cho chỉ thị về cách sắp xếp hành lý. Bà khẩn trương nói về việc phải sắp xếp các bộ áo dài mặc buổi tối theo cách duy nhất mà bà cho là đúng, đến nỗi Maria nghĩ rằng khi trở về cô sẽ mở ra tất cả hành lý để sắp xếp lại.

Khi họ giã từ, Phu nhân Catherine, với vẻ hạ mình tột độ, chúc hai cô một cuộc hành trình tốt đẹp và mới họ năm sau lại đến Huntsford một lần nữa. Riêng cô De Bourgh chỉ nghiêng người chào và bắt tay hai cô.

Chương 38

Vào buổi sáng thứ bảy, Elizabeth và anh Collins gặp nhau ít phút trước khi những người khác xuất hiện, và anh nhân cơ hội bày tỏ ít lời lịch sự để chia tay mà anh nghĩ rất cần thiết. Anh nói:

- Cô Elizabeth, tôi không rõ bà Collins đã phát biểu cảm tưởng của bà ấy chưa về việc cô đã có nhã ý đến viếng thăm chúng tôi, nhưng tôi tin chắc bà ấy sẽ có lời cảm ơn cô khi cô ra về. Tôi xin cô tin rằng chúng tôi rất cảm động được đoàn của cô đến với chúng tôi. Chúng tôi nghĩ tư dinh khiêm tốn của chúng tôi không có gì hấp dẫn khách đến viếng. Cách sống đơn giản của chúng tôi, các gian phòng đều nhỏ hẹp, ít gia nhân; và vì chúng tôi ít đi ra thăm thú thế giới bên ngoài, tất cả hẳn khiến Huntsford hoàn toàn buồn chán so với một phụ nữ trẻ như cô. Nhưng tôi mong cô sẽ tin rằng chúng tôi đã rất vui mà hạ mình, chúng tôi đã làm mọi việc hết sức mình để cô có được những giờ khắc dễ chịu nơi đây.

Elizabeth sốt sắng đáp trả cảm ơn và trấn an anh rằng cô được hài lòng. Cô đã trải qua sáu tuần trong vui vẻ và được vui khi có Charlotte bầu bạn, những chăm chút dành cho cô khiến cô rất cảm kích. Anh Collins vui mừng, và với vẻ trịnh trọng tươi cười hơn, anh trả lời:

- Tôi rất vui được nghe rằng thời gian cô lưu lại đây không đến độ khó chịu. Chắc chắn chúng tôi đã cố hết sức; may mắn là chúng tôi có hoàn cảnh để giới thiệu cô với một xã hội vô cùng quý phái, và từ mối quan hệ của chúng tôi với Rosings, nơi tạo ra những thay đổi không khí so với cảnh nhà khiêm tốn, tôi nghĩ chúng tôi có thể tự mãn nguyện rằng chuyến viếng thăm Huntsford của cô không đến nỗi tẻ nhạt. Hoàn cảnh của chúng tôi trong quan hệ với gia đình Phu nhân Catherine đúng là một lợi điểm và may mắn khác thường mà ít người có. Cô đã thấy địa vị của chúng tôi như thế nào. Cô đã thấy chúng tôi giao tiếp với họ thường xuyên như thế nào. Thật tình tôi phải nhìn nhận rằng, với những bất lợi của toà Tư dinh Giáo sĩ khiêm tốn ở đây, tôi không dám nghĩ sẽ có một ai rủ lòng thương đến nơi này, trong khi ngược lại họ tha thiết chia sẻ với những riêng tư của chúng tôi tại Rosings.

Ngôn từ không thể nào đủ để nâng cao ý tưởng của anh, nên anh phải đi vòng quanh phòng trong khi Elizabeth cố gắng kết hợp phép lịch sự xã giao và sự thật trong vài câu ngắn. Anh tiếp tục:

- Cô em họ thân yêu, thật ra, cô có thể kể cho Herfordshire nghe mọi điều thuận lợi về chúng tôi. Tôi lấy làm tự mãn rằng ít nhất cô cũng làm được việc này. Hằng ngày cô đã chứng kiến Phu nhân Catherine đặc biệt chú ý đến bà Collins, và nói chung, tôi tin bạn của cô xem chừng không phải là vô phức, nhưng ta nên giữ im lặng về điều này. Cô Elizabeth thân yêu, tôi chỉ xin cam đoan với cô rằng trong thâm tâm tôi mong mỏi một cách chân thành nhất cô được hạnh phúc như thế trong hôn nhân. Charlotte yêu dấu của tôi và tôi chỉ có cùng một tâm tư và cùng cách suy nghĩ. Trong mọi việc, giữa hai chúng tôi đều tương hợp nhau một cách khác thường cả về tính cách và cảm nghĩ. Dường như chúng tôi được sinh ra để sống cho nhau.

Elizabeth nói có chừng mực rằng đấy là một hạnh phúc lớn lao theo tình huống như thế này, với cùng giọng chân thành, cô thêm rằng cô tin tưởng một cách vững chắc và vui mừng về những thoải mái trong gia đình của anh. Tuy nhiên, cô không tiếc khi thấy lời tường thuật về những thoải mái này bị cắt ngang vì người mà họ đang nói đến bước vào. Tội nghiệp Charlotte! Kể cũng buồn khi để cô sống giữa một đám người như thế! Nhưng cô đã lựa chọn việc này với chủ định rõ ràng, mà hiển nhiên cô buồn vì các vị khách sắp ra về, dường như cô không muốn ai thương hại cô. Ngôi nhà của cô và công việc quản gia của cô, giáo xứ của cô và đàn gà của cô, và tất cả các mối liên quan lệ thuộc của họ, vẫn chưa mất đi sức quyến rũ.

Cuối cùng, cỗ xe đã đến, các kiện hành lý được buộc chặt trên xe, các gói được chất vào giữa, rồi người ta loan báo tất cả đã sẵn sàng. Sau những lời từ biệt thân tình, anh Collins đưa Elizabeth ra xe. Khi họ đi ngang qua khu vườn hoa, anh gửi lời thăm hỏi thành kính nhất đến gia đình cô, không quên cảm ơn họ về lòng tử tế anh nhận được trong mùa đông ở Longbourn, gửi lời hỏi thăm đến ông bà Gardiner, mặc dù anh chưa quen biết họ. Rồi anh dìu Elizabeth bước lên xe, Maria bước theo sau, và khi cánh cửa gần đóng lại, thình lình với ít lo âu, anh nhắc hai cô rằng họ đã quên gửi lại lời chào đến các phụ nữ ở Rosings. Anh thêm:

- Nhưng dĩ nhiên cô sẽ gửi đến họ những lời tôn kính khiêm tốn, để cảm ơn họ đã tử tế với cô trong khoảng thời gian cô ở đây.

Elizabeth đồng ý, rồi cánh cửa đóng lại, chiếc xe chạy đi.

Maria thốt lên, sau ít phút im lặng:

- Trời đất! Xem chừng như chúng ta chỉ mới đến được đôi ba ngày! Và tuy thế đã có nhiều việc xảy ra!

Elizabeth thở dài:

- Đúng là có nhiều việc xảy ra.

- Chúng ta đã dùng buổi tối chín lần ở Rosings, ngoài hai bữa dùng trà! Em sẽ có biết bao nhiêu chuyện để kể.

Trong thâm tâm, Elizabeth thêm: “Và chị sẽ có thêm biết bao nhiêu chuyện phải giấu kín.” Hai cô ít nói chuyện với nhau trong chuyến đi. Trong vòng bốn giờ, họ đến nhà ông Gardiner, nơi họ lưu lại ít ngày.

Jane trông có vẻ khoẻ mạnh, nhưng giữa những buổi giao tiếp mà bà mợ tổ chức cho họ, Elizabeth ít có cơ hội để tìm hiểu tâm tư của chị. Nhưng Jane sẽ cùng cô đi về nhà, và tại Longbourn sẽ có nhiều thời giờ để quan sát.

Nhưng trong khi chờ đợi, với một ít cố gắng, Elizabeth đã kể cho cô chị nghe lời tỏ tình của anh Darcy. Biết rằng cô có khả năng tiết lộ một việc khiến cho Jane ngạc nhiên tột độ, cùng lúc khiến cho cô hài lòng về tính phù phiếm của cô mà cô chưa thể lý giải – đây là điều đã xui khiến cô bộc bạch với chị mình, ngoại trừ tình trạng phân vân sẽ tiết lộ đến đâu và nỗi e sợ của cô sẽ hấp tấp hành động tương tự như Bingley, và việc này sẽ làm người chị buồn khổ thêm.

Chương 39

Vào tuần lễ thứ hai của tháng năm, ba cô gái trẻ cùng đi từ phố Gracechurch để về Hertfordshire. Khi họ gần đến một quán trọ dùng làm điểm hẹn nơi xe ngựa của ông Bennet đến đón, họ đã thấy Kitty và Lydia nhìn xuống từ phòng ăn trên lầu. Hai cô đã đến trước hơn một giờ, thoả thích đi mua sắm trong một cửa hàng bán mũ, xem lính canh đứng gác, thưởng thức món xà lách trộn dấm.

Sau lời chào hỏi, hai cô đắc chí trình diện một cái bàn đã được bày sẵn thức ăn nguội, kêu lên: “Trông ngon lắm phải không? Các chị có ngạc nhiên thích thú không?” Lydia thêm:

- Chúng em đãi các chị đấy, nhưng các chị phải cho chúng em mượn tiền vì chúng em đã tiêu hết tiền ở cửa hiệu đằng kia.

Rồi cô cho xem mấy món hàng:

- Nhìn đây, em đã mua chiếc mũ này. Em nghĩ nó không đẹp lắm, nhưng thà mua nó còn hơn không. Em sẽ sửa nó khi em về đến nhà, để xem nó có đẹp hơn không.

Khi các cô chị có lời chê bai, cô dửng dưng tiếp:

- À! Nhưng có vài ba cái còn xấu hơn nhiều. Khi em mua ít vải sa-tanh màu may viền quanh, em nghĩ nó xem cũng được. Hơn nữa, nó không còn có ý nghĩa trong mùa hè này, sau khi đơn vị dân quân đã rời khỏi Meryton, họ sẽ ra đi trong hai tuần.

Elizabeth thốt lên, trong hài lòng tột độ:

- Họ sẽ đi thật à?

- Họ sẽ đóng trại gần Brington; em rất muốn papa dẫn tất cả chị em ta đến đấy vào mùa hè này! Đây sẽ là một kế hoạch tuyệt vời, và em tin chắc sẽ không tốn kém gì nhiều. Mẹ cũng sẽ muốn đi cho bất cứ việc gì.

Elizabeth nghĩ: “Đúng vậy, đây sẽ là một kế hoạch thật tuyệt, làm vui tất cả cùng một lúc. Chúa tôi! Brington, thêm một trại quân cho cả bọn vốn đã bị chao đảo vì một trung đoàn khốn khổ và những buổi dạ vũ hàng tháng tại Meryton.” Lydia nói, khi các chị em cùng ngồi xuống bàn ăn:

- Bây giờ em có ít tin tức cho các chị. Các chị thử đoán xem! Đây là tin cực kỳ tốt đẹp, tin quan trọng, có quan hệ đến một người mà tất cả chúng ta đều mến.

Jane và Elizabeth nhìn nhau, anh bồi bàn đã được bảo không cần phải kề cận phục vụ họ. Lydia cười, và nói:

- À, hai chị vẫn có tính nghiêm trang và cẩn trọng. Hai chị nghĩ không nên cho anh bồi biết, như thể anh muốn biết lắm! Em nghĩ chắc chắn anh ta thường nghe những tin xấu hơn là tin em sắp tiết lộ. Nhưng anh ta xấu trai quá! Em vui là anh ta đã đi khỏi. Trong đời em chưa từng thấy người nào có cái cằm dài như thế. Được rồi, bây giờ là tin em muốn loan báo; đấy là về anh Wickham, quá tốt cho anh rồi, phải không? Không có nguy cơ Wickham cưới cô Mary King. Anh ấy là của chị đấy! Cô kia đã đi với ông chú của cô xuống Liverpool, rồi sống tại đấy luôn. Wickham được an toàn.

Elizabeth thêm:

- Và Mary King được an toàn! An toàn tránh khỏi cuộc hôn nhân khinh suất về mặt sự sản.

- Cô ấy đã ngu xuẩn mà bỏ đi, nếu cô ấy thích anh.

Jane nói:

- Nhưng chị hy vọng không bên nào còn quyến luyến.

- Em chắc chắn anh ấy không quyến luyến. Em có thể trả lời về việc này, rằng anh cóc cần cô. Ai lại màng đến cái ngữ đầy tàn nhang xấu xa như thế!

Elizabeth bị sốc khi nghĩ rằng, dù cô không có khả năng diễn tả thô lỗ như thế, sự thô lỗ trong cảm nghĩ theo cách này không khác nào khi bộ ngực của cô được tự do phơi bày ra!

Sau khi họ đã ăn xong và các cô chị đã trả tiền, họ gọi người đánh xe và chất lên mọi hành lý, thùng hộp, túi gói, cùng mấy món hàng Kitty và Lydia đã mua mà không ai thích. Lydia thốt lên:

- Ta chồng chất lên nhau tuyệt làm sao! Em vui vì đã mua chiếc mũ, không chỉ vui vì được có thêm một cái hộp! Bây giờ ta hãy thoải mái và ấm cúng, tha hồ nói cười dọc đường về. Trước nhất, xin các chị kể cho nghe những chuyện đã xảy ra từ khi rời khỏi nhà. Các chị có gặp anh nào dễ mến không? Có ai theo tán tỉnh không? Em đã hy vọng một trong các chị sẽ có một đức ông chồng trước khi trở về. Em có thể nói chị Jane chẳng bao lâu sẽ trở thành gái già. Chị đã gần hăm ba. Chúa ơi, em sẽ xấu hổ làm sao nếu không lấy được chồng trước tuổi hăm ba! Dì Phillips muốn chị lấy chồng lắm đấy, chị không biết đâu. Dì bảo đáng lẽ Lizzy nên lấy anh Collins, nhưng em nghĩ chuyện này không có gì hay ho cả. Chúa ơi, em ao ước được lấy chồng trước các chị, rồi em sẽ đi kèm các chị đến tất cả những buổi dạ vũ. Trời ơi! Ngày nọ chúng em có một buổi thật vui ở nhà Đại tá Forster. Kitty và em định đến chơi ở đấy một ngày, và bà Forster hứa sẽ tổ chức khiêu vũ vào buổi tối (tiện thể, bà Forster và em là bạn thân của nhau!), nên bà mời hai chị em nhà Harringtons đến, nhưng Harriet bị bệnh và chị Pen phải đi một mình. Và rồi, các chị nghĩ chúng em đã làm gì? Chúng em cho Chamberlayne ăn vận áo quần phụ nữ, để cải trang thành một cô gái – chỉ đùa thế thôi. Không một ai khác biết ngoại trừ ông bà Forster, Kitty và em, và bà dì, vì phải mượn áo của bà, các chị không thể tưởng tượng hắn trông giống con gái như thế nào! Khi Denny, Wickham, và Pratt cùng vài ba anh khác bước vào, họ không hề biết đấy là anh ta. Trời đất, em cười quá sức! Bà Forster cũng thế. Em nghĩ em súyt ngất đi. Và như thế làm mấy anh nghi ngờ, rồi chẳng bao lâu họ tìm ra nguyên nhân.

Với những mẩu chuyện về buổi dạ vũ và đùa cợt như thế, cùng với những thêm thắt của Kitty, Lydia cố làm các cô chị vui suốt đoạn đường về Longbourn. Elizabeth muốn nghe càng ít càng tốt, nhưng vẫn không thể tránh khỏi nghe đến cái tên Wickham.

Họ được tiếp đón nồng hậu ở nhà. Bà Bennet vui sướng khi thấy Jane vẫn đẹp như trước. Hơn một lần trong buổi ăn tối, ông Bennet nói với Elizabeth:

- Bố vui được thấy con trở về, Lizzy.

Buổi họp mặt trong phòng ăn có nhiều người, vì hầu hết người trong nhà Lucas đến để gặp Maria và nghe tin tức của cô, hỏi han mọi chuyện. Phu nhân Lucas hỏi Maria về sức khoẻ và đàn gà của cô con gái lớn của bà. Bà Bennet còn bận rộn gấp đôi, một mặt hỏi han Jane về thời trang hiện tại, mặt khác nói lại với cô em nhà Lucas. Lydia, với giọng át tiếng mọi người, kể về thú vui ban sáng cho bất cứ người nào muốn nghe cô.

- Này! Maria, em ước có chị đi cùng, vui lắm! Trên đường đi, Kitty và em kéo mọi màn cửa xuống, giả vờ như không có ai ngồi trên xe. Em có thể đi suốt đường như thế, nhưng Kitty bị khó chịu. Khi chúng em đến George, em nghĩ chúng em đã xử sự tốt, vì chúng em đãi ba chị món thịt nguội ngon nhất thế giới; nếu chị ra đi rồi trở về, chúng em cũng sẽ chiêu đãi chị như thế. Và thật vui khi mọi người ngồi trên xe. Em cứ ngỡ tất cả chị em mình không thể chất lên xe được. Em cười gần chết. Và rồi tất cả chị em đều vui sướng trên đường về. Nói chuyện huyên náo đến nỗi, ai cũng nghe được cách mười dặm!

Mary trả lời, nghiêm trang:

- Chị không hề xem nhẹ những vui thú như thế, rõ ràng hợp với tính khí của phụ nữ. Nhưng thú thật, chị không ham gì những thú này. Nhất định chị thích đọc sách hơn.

Nhưng Lydia không muốn nghe một tiếng nào trong câu trả lời. Cô ít khi lắng nghe ai hơn nửa phút, và không bao giờ muốn nghe Mary.

Vào buổi chiều, Lydia háo hức cùng với những cô gái khác để đi đến Meryton và để xem mọi người đang làm gì, nhưng Elizabeth khăng khăng chống đối. Không nên nói rằng các cô Bennet không thể ở nhà nửa ngày mà không đi theo đuổi các anh sĩ quan. Cô chống đối vì một lý do khác. Cô chán ngấy gặp lại Wickham, nhất định tránh việc này càng lâu càng tốt. Điều an ủi cho cô, rằng trung đoàn sẽ di chuyển, thật sự khó mà diễn tả. Họ sẽ lên đường trong hai tuần, và sau khi họ đã đi, cô hy vọng sẽ không còn việc gì khiến cho cô bận tâm về anh ta.

Chỉ vài giờ sau khi về đến nhà, cô nhận ra rằng bố mẹ cô thường bàn bạc kế hoạch về Brington mà Lydia nói đến ở quán trọ. Elizabeth thấy ngay ông bố không hề muốn chiều theo, nhưng những câu trả lời của ông vừa mơ hồ vừa lập lờ; còn bà mẹ thì không hề lo ngại về thất bại tuy bà thường ngã lòng.

Chương 40

Jane không còn muốn đáp ứng với nỗi háo hức của Elizabeth muốn biết về những chuyện đã xảy ra. Cuối cùng, Elizabeth không nhắc gì đến tình cảnh của cô chị. Sáng hôm sau, cô muốn tạo cho cô chị một ngạc nhiên; cô kể chuyện đã xảy ra giữa anh Darcy và chính cô.

Cô Bennet ngạc nhiên không được bao lâu do tình chị em thân thương khiến cô ngưỡng mộ vẻ điềm đạm tự nhiên của em mình, rồi cô chìm vào những ý nghĩ khác. Cô lấy làm tiếc anh Darcy đã tỏ tình theo cách thức không thích hợp, nhưng cô càng buồn hơn về nỗi bất hạnh của anh khi bị em gái từ khước. Cô nói:

- Anh ấy sai lầm khi đã quá tự tin sẽ thành công, đáng lẽ anh không nên biểu lộ theo cách như thế, nhưng em nghĩ việc này càng làm anh thêm thất vọng đến đâu.

Elizabeth trả lời:

- Đúng vậy, em thương hại anh ấy, nhưng anh có những suy nghĩ khác có thể sẽ xua tan tình cảm của anh đối với em. Tuy nhiên, chị không trách em đã từ khước anh chứ?

- Trách em? À, không.

- Nhưng chị trách em đã nói về Wickham thật nồng nhiệt.

- Không. Theo lời em kể về phản ứng của em, chị không nghĩ em đã sai trái.

- Nhưng chị sẽ nghĩ, sau khi em kể cho chị nghe về ngày hôm sau.

Rồi cô kể về lá thư, lặp lại cả nội dung nói về George Wickham. Quả là cú sốc cho Jane khốn khổ! Cô luôn sẵn lòng trải qua mọi thăng trầm của cuộc đời mà không tin rằng cả nhân loại có bao độc ác đến thế quy tụ trong một cá nhân. Ngay cả lời biện bạch của Darcy không thể an ủi cô cho điều phát hiện này, dù tâm tư cô có phần dễ chịu. Cô sốt sắng muốn chứng tỏ một khả năng có nhầm lẫn và muốn gỡ tội cho một người mà không muốn làm ảnh hưởng đến người khác.

Elizabeth nói:

- Không thể được. Chị không bao giờ có thể làm cho hai người đều tốt về bất cứ điều gì. Chị nên chọn lựa, nhưng chị nên hài lòng chỉ với một người. Chỉ có một giá trị giữa họ đủ để giúp một người trở nên tốt đẹp, và gần đây, giá trị này đã được chuyển đổi qua lại khá nhiều. Về phần em, em có thể tin tưởng anh Darcy hoàn toàn, nhưng tuỳ chị nghĩ.

Tuy nhiên, mãi một lúc sau Jane mới nở được một nụ cười. Cô nói:

- Chị chưa từng bị sốc như thế này. Wickham tệ thật! Hầu như khó tin nổi. Tội nghiệp anh Darcy! Lizzy ạ, khi chỉ nghĩ đến anh ấy đã đau khổ đến bao nhiêu. Quả là thất vọng khi anh biết em đã nghĩ xấu về mình! Khi đã phải kể về chuyện của em gái mình như thế! Thật là đau đớn quá! Chị tin chắc em cũng có cảm nghĩ như thế.

- À, không! Khi em thấy chị mang nặng tiếc nuối và thương hại thì em không còn tiếc nuối và thương hại nữa. Em biết chị sẽ công tâm suy xét về anh ấy, nên em càng ít lo nghĩ. Tâm tư chị nặng trĩu khiến cho em được nhẹ lòng. Nếu chị than thở cho anh ấy thêm nữa, con tim em sẽ nhẹ tựa lông hồng.

- Tội nghiệp Wickham! Nét mặt anh ấy có biểu hiện tốt lành. Cử chỉ của anh đều cởi mở và nho nhã.

- Chắc chắn là có vấn đề lôi thôi gì đấy trong nền tảng giáo dục của hai anh. Một người tiếp thu mọi điều tốt; người kia có biểu hiện mọi điều tốt chỉ ở bề ngoài.

- Chị chưa bao giờ nghĩ anh Darcy lại yếu kém về mặt bề ngoài như em thường nghĩ.

- Và tuy thế, lúc trước em đã chủ định phải tỏ ra khôn ngoan một cách khác thường khi cứ ghét bỏ anh mà không có một lý do nào cả. Đây là bản năng tự nhiên của một con người, là việc mở ra đầu óc nhạy bén để có cái ghét bỏ theo cách này. Người ta có thể tiếp tục lăng mạ mà không thèm nói một điều gì cho công bằng, nhưng người ta không thể cười cợt mãi một người mà không thỉnh thoảng chạm đến cái gì đấy dí dỏm.

- Lizzy, chị chắc rằng khi em mới đọc lá thư lần đầu, em chưa suy xét về vụ việc như bây giờ.

- Thật ra, lúc ấy em chưa thể suy xét gì cả. Em bị quá xáo trộn. Em bị xáo trộn nhiều, có thể nói em khổ sở. Và không có ai để trao đổi về những gì em nghĩ, không có chị Jane an ủi em và nói rằng em chưa từng yếu đuối, rỗng tuếch và vô lý đến thế! Ôi! Em cần đến chị quá!

- Thật đáng tiếc em đã có những cách diễn đạt mạnh mẽ đến thế khi nói đến anh Darcy về Wickham, vì mỗi người đều hoàn toàn không xứng với lời khen hay chê này.

- Chắc chắn là vậy. Nhưng cách ăn nói cay đắng là hậu quả tất yếu nhất của những định kiến mà em mãi đeo đuổi. Có một việc em lời khuyên của chị. Em muốn chị bảo cho em biết có nên hay không nên nói cho những người chúng ta quen biết để họ hiểu rõ về con người Wickham.

Cô Bennet ngập ngừng một chút, rồi trả lời:

- Chắc chắn là không có cơ hội để vạch trần anh ấy một cách kinh khiếp như thế. Ý em nghĩ thế nào?

- Em nghĩ không nên. Anh Darcy chưa cho phép em kể lại cho thiên hạ nghe về những gì anh nói. Vả lại, mọi chi tiết liên quan tới em gái anh ấy cần phải được giữ kín. Nếu em cố nói cho mọi người biết về những chuyện khác, liệu ai sẽ tin em? Mọi thiên kiến về anh Darcy đã quá dữ dội, đến nỗi nếu đặt anh ấy theo khía cạnh tốt đẹp thì phân nửa số người tại Meryton sẽ chết ngất. Chẳng bao lâu Wickham sẽ ra đi, vì thế sẽ không ai màng biết thực chất con người anh ra sao. Một khoảng thời gian sau này, người ta sẽ biết, rồi chúng ta có thể đùa cợt họ đã dốt nát, không nhận biết từ trước. Hiện giờ em không muốn nói gì về chuyện này.

- Em nghĩ đúng lắm. Nếu vạch trần mọi lỗi lầm của anh ấy, ta có thể huỷ hoại cả cuộc đời anh. Có lẽ giờ anh ấy đang hối tiếc về những gì anh đã làm, muốn tạo dựng lại con người mình. Chúng ta không nên làm anh tuyệt vọng.

Đầu óc rối loạn của Elizabeth trở lại an bình nhờ cuộc trao đổi này. Cô đã thổ lộ hai điều thầm kín đè nặng trong tâm tư cô trong cả hai tuần, tin chắc Jane sẽ sẵn lòng lắng nghe cô, dù có thể cô không muốn nói về chuyện này một lần nữa. Nhưng vẫn còn một điều gì đấy lảng vảng phía sau mà tính cẩn trọng khiến cô không thể tiết lộ. Cô không dám kể về nửa lá thư còn lại của anh Darcy, không dám giải thích bạn của anh đã đánh giá chị mình một cách thành thật như thế nào. Đây là tâm tư không ai có thể chia sẻ; cô nhận thức rằng chỉ có đồng cảm hoàn hảo giữa hai bên mới vứt bỏ được gánh nặng kỳ bí này. Cô tự nhủ: “Và rồi, nếu tình huống khó thể xảy ra này thật sự xảy ra, mình chỉ việc kể rằng chính Bingley có thể đã nói theo cách nhẹ nhàng hơn. Mình không thể tự chuyên kể lể cho đến lúc việc tự chuyên đã mất hết ý nghĩa!” Giờ cô có thời giờ quan sát tình trạng thật sự của tinh thần chị cô. Jane không được vui. Chị cô vẫn còn luyến lưu trong ý tình rất dịu dàng với anh Bingley. Trước đây, chưa từng nghĩ ra rằng mình đã biết yêu, tâm tư của cô có đầy nồng ấm của mối tình đầu. Do tuổi tác và địa vị, cô còn điềm tĩnh hơn là trong các mối tình đầu khác. Cô rất tha thiết tôn quý hồi tưởng về anh và nghiêng về anh hơn là bất cứ ai khác, đến nỗi mọi ý thức tốt của cô và mọi chăm chút đến cảm nghĩ của những người thân của cô đều cần thiết để ngăn chặn cô buông thả theo những hối tiếc vốn không có lợi cho sức khoẻ và sự an bình của cô.

Một ngày, bà Bennet hỏi:

- Nào, Lizzy, bây giờ con nghĩ gì về tình trạng buồn thảm của Jane? Phần mẹ, mẹ đã nhất quyết không bao giờ nói về việc này với ai nữa cả. Mẹ đã nói với dì Phillips của con ngày nọ như thế. Nhưng mẹ không thể biết Jane có gặp anh ấy lần nào ở London không. Anh ấy là một người trai trẻ không đáng gì cả. Và mẹ nghĩ bây giờ không có cơ hội gì cho Jane lấy được anh ta. Không ai nói gì về việc anh ấy sẽ trở lại Netherfield vào mùa hè này; mẹ cũng đã hỏi han mọi người có thể biết về anh ấy.

- Con không nghĩ anh ấy sẽ sống ở Netherfield nữa.

- À ra vậy! Tuỳ anh ấy quyết định. Không ai muốn anh ấy trở lại. Mặc dù mẹ luôn nói rằng anh đã đối xử tệ hại với con gái của mẹ, nếu mẹ là Jane, mẹ sẽ không phải chịu đựng. Mẹ có điều an ủi là mẹ tin chắc nếu Jane phải chết vì thất tình, anh ấy sẽ hối hận về việc mình đã làm.

Nhưng vì Elizabeth không cảm thấy an ủi về viễn cảnh như thế, nên cô không trả lời. Bà mẹ tiếp:

- Này, Lizzy, và rồi gia đình Collins sống rất thoải mái, phải không? Được, được, mẹ chỉ mong hai vợ chồng tiếp tục được như thế. Và bàn ăn của họ là như thế nào? Mẹ tin chắc Charlotte là người nội trợ xuất sắc. Nếu cô ấy chỉ chi li bằng phân nửa mẹ cô, cô có thể tiết kiệm đủ tiền. Mẹ tin chắc không có gì phung phí trong việc quản lý gia đình của họ.

- Không, không phung phí gì cả.

- Việc quản lý phải thật khéo léo. Đúng, đúng vậy. Họ sẽ cẩn thận không tiêu pha quá lợi tức của họ. Họ sẽ chẳng bao giờ thiếu thốn tiền bạc. À, bao nhiêu điều tốt đẹp cho họ! Và như thế, mẹ đoán hai người thường nói đến việc chiếm lấy Longbourn khi bố con qua đời. Mẹ tin chắc họ xem nó như là của họ, một khi chuyện ấy xảy ra.

- Họ không nói chuyện này trước mặt con.

- Đúng vậy. Nếu họ nói thì quả là kỳ lạ. Nhưng mẹ không nghi ngờ gì nữa. Họ thường nói đến chuyện ấy với nhau. À, nếu họ có thể thấy thoải mái với một sự sản không phải là của họ theo pháp luật, thì cũng tốt thôi. Mẹ hẳn sẽ xấu hổ khi có được một sự sản mà mẹ chỉ thừa kế theo thứ tự.

Chương 41

Họ đã trở về nhà được hai tuần. Đây là tuần lễ cuối cùng trung đoàn lưu lại Meryton. Tất cả các cô gái trẻ đều ủ rũ; tất cả đều buồn nản. Chỉ hai cô con gái lớn nhà Bennet là có thể ăn ngủ và tiếp tục những công việc thường ngày của họ. Rất thường khi, Kitty và Lydia trách móc thái độ vô cảm của họ. Hai cô trẻ cảm thấy quá đau khổ, không thể hiểu được tâm tư sắt đá như thế trong gia đình. Họ thường cay đắng thốt lên:

- Trời đất! Rồi chúng ta sẽ ra sao? Chúng ta sẽ làm gì? Làm thế nào chị vẫn có thể tươi cười như thế, Lizzy?

Bà mẹ đầy tình thương yêu chia sẻ nỗi đau đớn với họ. Bà nhớ rằng chính bà đã trải qua một trường hợp tương tự, hai mươi năm trước. Bà nói:

- Mẹ tin chắc mẹ sẽ khóc trong hai ngày với các con khi trung đoàn của Đại tá Millar ra đi. Mẹ nghĩ tim mẹ đã có thể tan nát.

- Con tin chắc tim con sẽ tan nát.

Bà nhận xét:

- Chỉ ước gì ta được đi Brington!

- À, thật vậy, ước gì ta có thể đi Brington! Nhưng papa khó chịu quá!

- Tắm biển một ít là đủ cho con mãi mãi.

Kitty thêm:

- Và dì Phillips chắc chắn sẽ giúp con được rất nhiều.

Đây là kiểu than thở luôn vọng lên trong ngôi nhà Longbourn. Elizabeth cố lấy việc này làm tiêu khiển, nhưng mọi cảm xúc vui thú đều tan biến trong hổ thẹn. Một lần nữa, cô lại cảm thấy chống đối của anh Darcy là đúng lý, và chưa bao giờ như lúc này cô có ý muốn tha thứ cho sự can thiệp của anh vào những quan điểm của người bạn anh.

Nhưng vẻ ảm đạm trong triển vọng của Lydia được xua tan, vì cô nhận được lời mời của bà Forster, vợ của vị Đại tá trong trung đoàn, để đi theo bà đến Brington. Người bạn quý hoá này là một phụ nữ rất trẻ, và chỉ mới kết hôn gần đây. Tính hài hước và tinh thần phấn chấn tương tự nhau đã mang hai người phụ nữ đến với nhau, trong ba tháng quen biết, họ đã trở nên thân thiết trong hai tháng.

Niềm sướng thoả của Lydia, tình quý mến của cô đối với bà Forster, thái độ vui vẻ của bà Bennet và nỗi sỉ nhục của Kitty, tất cả đều khó diễn tả. Hoàn toàn không để ý gì đến tâm tư của người chị, Lydia đi vòng quanh nhà trong trạng thái ngây ngất bồn chồn, kêu gọi mọi người chúc mừng, cười nói huyên thuyên, trong khi cô Kitty vô phúc tỏ ý bực dọc trong ngôn từ vô lối. Cô nói với các chị:

- Em không thể hiểu tại sao bà Forster không mời em và mời cả Lydia. Mặc dù em không phải là người bạn đặc biệt của bà, em vẫn có quyền được mời cũng như nó. Thậm chí nhiều quyền hơn nữa, vì em lớn hơn nó hai tuổi.

Elizabeth không thể làm cho cô hiểu hơn, còn Jane không thể làm cô cam chịu. Về phần Elizabeth, lời mời này không hề làm cô phấn chấn như mẹ cô và Lydia, đến nỗi cô xem đây là bản án tử hình cho mọi khả năng Lydia có lương tri. Cô lấy một quyết định có thể bị ghét bỏ nếu không giữ kín; cô không khỏi khuyên ông bố không nên cho Lydia đi. Cô trình bày với ông về mọi cách xử sự thiếu tề chỉnh của Lydia, về mối quan hệ với bà Forster vốn không mang lại lợi ích gì, về khả năng Lydia sẽ trở nên thêm khinh suất với người đồng hành như thế tại Brington, nơi mà những cám dỗ có thể mạnh mẽ hơn là ở gần nhà. Ông chăm chú nghe cô, rồi nói:

- Lydia sẽ không bao giờ thanh thản cho đến lúc nó được giao tiếp nơi công cộng hay nơi nào đấy. Và chúng ta không bao giờ có thể trông mong nó giao tiếp như thế với ít tốn kém hay phiền phức cho gia đình theo những tình huống như hiện nay.

Elizabeth nói:

- Nếu bố biết về những bất lợi nặng nề cho tất cả chúng ta khi thiên hạ để ý đến tư cách thiếu ý tứ và khinh suất của Lydia, mà không, thiên hạ đã để ý rồi, con nghĩ bố sẽ xét vụ việc theo cách khác.

- Đã để ý?! Gì thế, nó đã xua đuổi vài người yêu của con rồi à? Tội nghiệp Lizzy! Nhưng đừng chán nản. Bọn trẻ nào chộn rộn như thể không cố chịu liên hệ với một ít điều phi lý thì không đáng cho ta tiếc rẻ. Lại đây, cho bố xem danh sách mấy anh con trai đáng thương đã bị ngăn cách vì cái con Lydia điên rồ.

- Thật ra bố đã nhầm. Con không thấy bị tổn thương gì mà phải bực bội. Con đang phàn nàn về những thói hư tật xấu nói chung, không phải thói tật gì đặc biệt. Vị thế của gia đình ta và lòng kính trọng của những người khác đối với ta chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng bởi tính bốc đồng, cả quyết và khinh thường mọi kiềm chế, vốn là tư cách của Lydia. Xin lỗi bố vì con đã nói thẳng. Bố yêu, nếu bố không chịu khó kiểm soát tính khí hồ hởi của nó và nếu không dạy cho nó rằng không nên lấy những thú vui theo đuổi hiện tại của nó làm công việc hàng ngày của cuộc sống, thì chẳng bao lâu nó không còn có thể sửa đổi được. Tư cách của nó sẽ thành cố định; rồi vào năm mười sáu tuổi, nó sẽ trở nên phóng túng khiến chính nó và cả gia đình sẽ làm trò cười cho thiên hạ. Một đứa vui đùa theo mức xấu xa nhất và hèn hạ nhất trong phóng túng, không có gì hấp dẫn thiên hạ ngoại trừ tuổi trẻ và một con người chỉ ở mức để người ta tạm chịu đựng được. Với đầu óc ngu xuẩn và trống rỗng, nó không thể chống chọi lại sự khinh thường trong khi chính nó thích người ta mến mộ nó. Trong nguy cơ này, Kitty cũng đáng lo. Nó sẽ bắt chước mọi thói hư tật xấu của Lydia. Ôi, bố ạ, liệu bố có thể nghĩ rằng chúng nó sẽ không thể bị chỉ trích và khinh thường ở mọi nơi mà người ta biết chúng nó, và các chị của chúng nó sẽ không bị nhục nhã lây hay sao?

Ông Bennet thấy cô đặt cả tâm tư vào vấn đề, và trìu mến nắm lấy tay cô, ông nói:

- Đừng để mình bị bất an, con yêu. Ở mọi nơi mà người ta biết con và Jane, hai con sẽ được tôn trọng và đánh giá cao, hai con sẽ không có vẻ bị bất lợi nếu có hai – hoặc ba – đứa em ngu xuẩn. Chúng ta sẽ không thể được yên ổn ở Longbourn nếu Lydia không đi Brington. Cứ để cho nó đi. Đại tá Forster là người biết suy xét và sẽ giúp nó tránh khỏi mọi trò rối rắm, cũng may là nó quá nghèo nên không thể là con mồi cho ai được. Tại Brington, nó sẽ trở nên một đứa ít đùa cợt hơn là ở đây. Các sĩ quan ở đấy sẽ tìm được những phụ nữ đáng cho họ để ý đến hơn. Vì thế, chúng ta nên tin rằng con nhỏ sẽ được một bài học về con người tầm thường của nó. Dù sao, nó không thể trở nên tồi tệ hơn thế nữa, ngoại trừ khi nó muốn ta giam giữ nó trong nhà suốt đời.

Với câu trả lời này, Elizabeth buộc phải hài lòng, nhưng cô vẫn bảo lưu ý kiến của cô trong thất vọng và buồn nản. Tuy nhiên, cô không có tính bực bội mãi vì vương vấn với vụ việc. Cô mãn nguyện rằng đã làm tròn bổn phận của mình, và không có thiên tư cứ mãi bực dọc về những chuyện bất như ý, nhưng không thể trách được, để rồi thêm lo lắng.

Nếu Lydia và bà mẹ biết được câu chuyện cô trao đổi với bố cô, cơn phẫn nộ của họ hẳn sẽ khó được diễn tả thành lời trong tính liến thoắng của họ. Trong trí tưởng tượng của Lydia, một chuyến đi đến Brington bao gồm mọi khả năng về hạnh phúc trên trần thế. Với con mắt đầy viển vông, cô mường tượng những đường phố chen chúc đầy các sĩ quan, cô là đối tượng được hàng chục chàng trai lạ mặt chú ý đến. Cô trông thấy mọi vinh quang của doanh trại; những dãy lều thẳng tắp từng hàng đẹp đẽ, tấp nập những chàng trai trẻ trung và sống động và chói ngời màu đỏ thắm; và để làm cho khung cảnh trọn vẹn, cô còn thấy cô ngồi dưới một mái lều, nhẹ nhàng đùa cợt cùng lúc với ít nhất sáu sĩ quan.

Nếu cô biết chị cô đã tìm cách lôi cô ra khỏi những viễn cảnh và những thực tế như thế này, liệu cô sẽ nghĩ gì? Chỉ có mẹ cô mới có thể hiểu được những ý nghĩ này, vì bà có cùng cảm xúc. Việc Lydia đi Brington là niềm an ủi duy nhất cho nỗi u uất của bà vì ông chồng không bao giờ có ý định đi đến đấy.

Nhưng họ không biết gì về chuyện đã xảy ra, vẫn háo hức không thôi cho đến ngày đi.

Elizabeth giờ chuẩn bị gặp anh Wickham lần cuối. Kể từ khi trở về, cô đã gặp anh thường xuyên, xao xuyến trong tâm tư đã giảm nhiều; xao xuyến do tình cảm ban đầu thì mất hẳn. Cô đã nhận ra được, cũng trong tư thái dịu dàng lúc trước đã khiến cô vui thích, giờ là sự kịch cỡm và cái gì đấy giống như cảm giác kinh tởm và chán ngấy. Hơn nữa, trong cách anh đối xử với cô hiện giờ, cô có thêm lý do để bất mãn vì anh tỏ ý muốn nối lại tình cảm cũ với cô như lúc ban đầu, như thế chỉ khiến cho cô thêm tức tối sau những gì đã xảy ra. Cô mất tất cả ý tình với anh ta khi cô thấy mình được chọn là một ý tưởng cho việc tán tỉnh không đi đến đâu và phù phiếm như thế. Trong khi cô ngăn chặn anh chàng, cô có cảm tưởng anh vẫn tự tin rằng dù cho anh không để ý đến cô trong một thời gian dài như thế nào và với lý do gì chăng nữa, anh có thể khiến tính phù phiếm của cô được thoả mãn, và bất kỳ lúc nào cũng có thể chinh phục được cô trở lại.

Vào ngày cuối cùng của trung đoàn Meryton, anh dự buổi ăn tối cùng các sĩ quan khác tại Longbourn. Elizabeth không hề chuẩn bị tư tưởng giã từ anh trong vui vẻ, đến nỗi khi anh hỏi về thời gian cô lưu lại Hentsford, cô đề cập đến cả việc Đại tá Fitzwilliam và anh Darcy đến lưu lại Rosings trong ba tuần, hỏi anh có quen biết với đại tá hay không.

Anh lộ vẻ ngạc nhiên, không hài lòng, lo lắng, nhưng vội trấn tĩnh ngay, và với một nụ cười, đáp rằng anh thường gặp Đại tá; và sau khi nhận xét rằng ông là một người phong nhã, anh hỏi cô thấy ông như thế nào. Câu trả lời của cô khiến anh ấm lòng. Với vẻ lãnh đạm, sau đấy, anh hỏi:

- Cô bảo ông ấy lưu lại Rosings bao lâu?

- Gần ba tuần.

- Và cô gặp ông ấy thường chứ?

- Vâng, hầu như hằng ngày.

- Tư cách của ông ấy hoàn toàn khác với người anh họ.

- Vâng, khác nhau rất nhiều. Nhưng tôi nghĩ anh Darcy đã biết cách giao tiếp tốt hơn.

Wickham thốt lên với nét mặt không thoát khỏi sự quan sát của cô:

- Thật thế sao?

Nhưng anh trầm tĩnh lại, và thêm:

- Xin cho tôi được hỏi, có phải anh ấy giao tiếp tốt hơn qua lời ăn tiếng nói? Hoặc là anh ấy chỉ muốn tạo thêm vẻ lịch sự cho kiểu cách bình nhật của anh?

Anh tiếp tục trong giọng trầm xuống và nghiêm trang hơn:

- Vì tôi không dám hy vọng anh ấy đã thay đổi tư chất cốt yếu.

Elizabeth nói:

- À, không. Tôi tin rằng về tư chất cốt yếu, anh ấy vẫn hầu như xưa.

Trong khi cô nói, Wickham có vẻ không biết có phải vui vì lời nói của cô, hoặc không nên tin vào ý nghĩa của nó. Có cái gì đấy trên nét mặt của cô khiến anh phải lắng nghe với cả chú tâm lo lắng, trong khi cô nói thêm:

- Khi tôi nói anh ấy đã giao tiếp tốt hơn, tôi không có ý nói hoặc tâm thức hoặc cử chỉ của anh ấy tốt hơn lên. Tôi chỉ muốn nói, nếu đã biết về anh ấy thêm, ta có thể hiểu anh ấy nhiều hơn.

Vẻ lo lắng của Wickham giờ hình như có thêm bối rối. Trong vài phút anh im lặng, cho đến khi anh giũ sạch mọi bối rối, anh quay lại nhìn cô, nói thật dịu dàng:

- Vì cô đã hiểu rất rõ cảm nghĩ của tôi về anh Darcy, cô hẳn sẽ hiểu tôi đã thật lòng vui mừng như thế nào khi anh ấy đã đủ khôn ngoan nhằm tạo lấy một vẻ bề ngoài đúng mực. Theo cách này, tính kiêu hãnh của anh ấy sẽ giúp ích nếu không cho anh thì cho những người khác, vì nó sẽ ngăn cản anh thực hiện những việc bẩn thỉu đã khiến tôi khốn khổ. Tôi chỉ e anh ấy có thái độ thận trọng, mà tôi đoán cô đã nhìn nhận, chỉ khi anh thăm viếng bà dì của anh, người có những ý kiến và phán xét khiến anh phải nể sợ. Tôi biết anh luôn sợ bà khi hai người gần nhau, phần lớn là do ý anh muốn kết hôn với cô De Bourgh mà tôi chắc chắn anh rất thiết tha.

Elizabeth không thể kiềm nén một nụ cười khi nghe câu này, nhưng cô chỉ trả lời bằng cách gật đầu nhẹ. Cô thấy anh muốn dẫn cô trở lại đề tài cũ của những điều anh than vãn, nhưng cô không còn tâm tư nào để thuận theo ý anh. Trong cả buổi tối còn lại, bề ngoài anh muốn tạo vẻ vui tươi thường nhật, nhưng anh không còn muốn chú ý đến cô giữa đám đông. Cuối cùng, hai người lịch sự chia tay nhau, có lẽ cả hai đều muốn sẽ không bao giờ gặp lại nhau.

Khi mọi người đã ra về, Lydia đi với bà Forster đến Meryton, từ đây họ sẽ lên đường sáng hôm sau.

Sự chia tay giữa cô và gia đình có phần ồn ào hơn là cảm động. Chỉ có Kitty là người rơi nước mắt, nhưng là do phật ý và ganh tị. Bà Bennet dài dòng trong những lời cầu chúc cho cô con gái may mắn, gây ấn tượng qua những huấn thị của bà là cô không nên bỏ lỡ cơ hội nào để có thể vui thú càng nhiều càng tốt. Trong sướng thoả ồn ào, Lydia chào từ biệt, cô không thể nghe được những lời giã từ nhẹ nhàng của các cô chị.

Chương 42

Nếu tư tưởng của Elizabeth đều được rút tỉa từ gia đình cô, hẳn cô không thể tạo nên một hình ảnh thật tốt đẹp về đời sống lứa đôi hoặc gia đình êm ấm. Ông bố, vì bị thu hút bởi tuổi trẻ, sắc đẹp và vẻ bề ngoài vui tươi do tuổi trẻ và sắc đẹp tạo nên, đã cưới một phụ nữ có hiểu biết yếu kém và đầu óc thiếu thoáng đạt, để rồi ngay trong ngay thời gian đầu của cuộc hôn nhân đã không còn chút yêu mến thật lòng nào đối với vợ mình. Những kính trọng, quý mến và tự tin đã biến mất vĩnh viễn; mọi quan niệm của ông về hạnh phúc gia đình đều đã bị đạp đổ. Nhưng ông Bennet không có tính thích đi tìm an ủi cho nỗi thất vọng về sự thiếu thận trọng của ông, nên ông không lao vào những thú vui vốn có thể xoa dịu những kẻ vô phúc đã làm chuyện điên rồ hay gây tội lỗi. Ông yêu miền quê và thích đọc sách, rồi có thú vui từ đấy. Đối với bà vợ, ông không hàm ơn gì nhiều trừ khi thói ngu xuẩn và điên rồ của bà khiến ông buồn cười. Đây không phải là thứ hạnh phúc mà theo đấy người đàn ông mang ơn vợ mình, nhưng khi ông không có khả năng lao vào những thú tiêu khiển khác, nhà triết lý chân chính phải biết hưởng lợi ích như thế mỗi khi có được.

Tuy nhiên, Elizabeth chưa từng làm ngơ những hành vi không phải phép của ông trên cương vị một người chồng. Cô luôn đau khổ khi nhìn thấy ông như thế, nhưng vì tôn trọng những khả năng của ông và vui vì được ông quý mến, cô cố gắng quên đi điều cô không thể bỏ qua, và gạt ra khỏi ý nghĩ những hành động đáng buồn khi ông tỏ ra thiếu trách nhiệm, hoặc thiếu tinh thần đoan trang lứa đôi khi ông phơi bày vợ ông trước sự khinh thường của con cái. Nhưng cô chưa từng bao giờ cảm nhận sâu sắc về những bất lợi của đám con gái trong một cuộc hôn nhân không hoà hợp như thế, cũng chưa từng nhìn ra những điều tệ hại trong việc sử dụng tài năng một cách lệch lạc – những tài năng nếu được khai thác đúng chỗ có thể ít nhất khiến các cô con gái được người khác tôn trọng, nếu không thể mở mang được đầu óc của bà vợ.

Trong khi Elizabeth vui mừng vì Wickham sẽ ra đi, cô không thấy có lý do gì khác để mãn nguyện với sự mất mát của trung đoàn dân quân. Những buổi họp mặt nơi nhà người khác trở nên đơn điệu hơn trước; và trong nhà, cô có một bà mẹ và một em gái luôn bực dọc vì mọi thứ chung quanh họ đều trở nên nhàm chán, tạo nên một bầu không khí u ám trong gia đình. Mặc dù Kitty dần dà có thể lấy lại được lý trí thiên bẩm của cô vì những người làm chộn rộn đầu óc của cô đã vắng mặt, cô em kia, mà mọi người lo sợ sẽ gặp điều tồi tệ hơn, có thể càng dấn sâu thêm vào những điên rồ trong tự tin. Vì thế, cũng như lúc trước, cô nghĩ rằng một sự kiện mà mình nôn nóng chờ đợi, khi xảy ra không làm cho cô hài lòng như đã mong muốn. Hậu quả là cần xác định một thời khoảng khác để bắt đầu được vui thật sự. Cần có một điểm mốc mà theo đấy có thể nối kết mọi mong ước và hy vọng. Qua đấy, cảm thấy thích thú vì chờ đợi, an ủi cô cho hiện tại, và chuẩn bị cho một thất vọng khác. Chuyến đi du ngoạn của cô đến Vùng Hồ bây giờ đã trở thành cảm nghĩ hạnh phúc. Đây là niềm an ủi tốt nhất cho những giờ khắc bực bội do bà mẹ cô và Kitty gây ra. Nếu có Jane tham gia vào kế hoạch này thì mọi việc hẳn sẽ trở nên tuyệt diệu.

Cô nghĩ: “May là mình còn có điều gì đấy để ước mong. Nếu việc dàn xếp đã đầy đủ, mình chắc chắn sẽ bị thất vọng. Nhưng ở đây, bằng cách mang trong tâm tư một nguồn tiếc nuối bất tận trong khi cô em vắng mặt, mình có thể hy vọng mọi mong ước sẽ trở thành hiện thực. Một kế hoạch trong đó mọi việc đều hứa hẹn mang đến niềm vui thì không khi nào thành công, chỉ có thể tránh thất vọng qua việc bào chữa cho một ít phiền toái kỳ dị.” Khi Lydia ra đi, cô hứa sẽ viết thư thường xuyên và thật chi tiết cho bà mẹ và Kitty; nhưng những lá thư của cô luôn luôn chậm trễ, luôn luôn rất ngắn. Những lá thư cho bà mẹ không nói gì nhiều ngoài việc họ vừa đi thư viện về với một vài sĩ quan nào đấy chăm chút họ, về cửa hàng nơi họ nhìn thấy những món trang sức khiến họ mê tít; rằng cô vừa mua được một cái áo ma-xi mới, hoặc một cây dù mới mà đáng lẽ cô phải mô tả chi tiết, nhưng phải vội vã chấm dứt vì bà Forster đang gọi, và họ chuẩn bị đi đến doanh trại. Việc liên lạc với cô chị càng cho ít tin tức hơn, những lá thư viết cho Kitty, tuy có dài hơn, nhưng chứa quá nhiều việc không thể kể cho người khác.

Sau khi Lydia đã đi được hai hay ba tuần, bầu không khí vui vẻ trở lại với Longbourn. Mọi thứ đều mang đến một tinh thần phấn chấn hơn. Những gia đình đi thành phố trong mùa đông đã trở về, những giao tiếp trong mùa xuân lại bắt đầu. Bà Bennet trở lại với tính hay càu nhàu trầm lặng cố hữu của bà. Vào giữa tháng sáu, Kitty đã nguôi ngoai nên có thể đi đến Meryton mà không rơi nước mắt; một sự kiện hứa hẹn nhiều tốt đẹp khiến Elizabeth hy vọng trong mùa Giáng Sinh kế đến, cô em có thể trở nên biết điều để không nhắc đến một sĩ quan quá một lần mỗi ngày, trừ phi qua sự thu xếp quái ác của cơ quan quốc phòng, một trung đoàn khác được điều đến Meryton.

Thời điểm bắt đầu chuyến du ngoạn Miền Bắc đang đến nhanh. Khi chỉ còn hai tuần, một lá thư của bà Gardiner gửi đến khiến chuyến đi bị hoãn lại và hành trình bị rút ngắn. Bà Gardiner bị bận công chuyện cho đến tháng bảy và phải đi London trong một tháng. Thời gian không đủ cho họ đi xa để được nhìn ngắm nhiều, hoặc ít nhất ngắm nhìn trong nhàn nhã và thoải mái như dự trù. Họ bắt buộc phải huỷ bỏ chuyến đi Vùng Hồ, thay vào đấy là lộ trình gần hơn. Theo dự kiến mới, họ sẽ chỉ đi đến điểm xa nhất là Derbyshire. Vùng này có nhiều sắc thái đủ cho họ du ngoạn trong vòng ba tuần, là nơi hấp dẫn đặc biệt đối với bà Gardiner. Thị trấn nơi bà đã sống vài năm lúc trước, cũng là nơi họ định lưu lại ít ngày, là đối tượng khiến bà quan tâm muốn tìm hiểu nhiều nhất.

Elizabeth rất thất vọng; cô đã mong được đi thăm Vùng Hồ và nghĩ có thể vẫn đủ thời gian. Nhưng tính cô dễ toại nguyện với những gì mình có, nên cô sẵn lòng chấp nhận hoàn cảnh mới.

Có nhiều ý nghĩ do cái tên Derbyshire gợi lên. Cô không thể đi thăm thú mọi nơi mà không nghĩ đến dinh thự Pemberley và chủ nhân ở đây. Cô tự nhủ: “Nhưng chắc chắn mình có thể đi vào vùng anh ấy cư ngụ mà lòng thấy thanh thản và mang về một ít khoáng tinh thể mà anh ấy không hay biết.” Thời gian chờ đợi giờ kéo dài gấp đôi, bốn tuần trước khi ông cậu và bà mợ đến. Các đứa trẻ, gồm hai gái lên sáu và tám và hai trai nhỏ hơn, được giao cho Jane trông nom. Bọn trẻ yêu mến Jane, và với tính cách điềm đạm ngọt ngào, cô tỏ ra thích hợp để chăm sóc chúng, dạy dỗ chúng, chơi đùa với chúng, thương yêu chúng.

Hai ông bà Gardiner chỉ lưu lại Longbourn một đêm, rồi lên đường ngày hôm sau cùng với Elizabeth để theo đuổi không khí mới lạ và vui thú. Chắc chắn ba người sẽ lấy làm vui thú, vì có người đồng hành thích hợp; sự hoà hợp trong thể chất và tinh thần nhằm chịu đựng mọi hoàn cảnh bất tiện, tính lạc quan để mọi thú vui được trọn vẹn, cùng niềm thương yêu và trí thông minh nhằm đối phó với những thất vọng khi xa nhà.

Không cần mô tả kỹ về Derbyshire hoặc những địa điểm có tiếng tăm ở dọc đường, chỉ cần quan tâm đến một vùng nhỏ của Derbyshire. Khi họ đến thị trấn nhỏ Lambton, nơi bà Gardiner cư ngụ trước đây và nơi gần đây bà biết còn có vài người quen biết vẫn còn ở lại, họ rẽ sang một đường khác, và sau khi đi năm dặm, bà mợ cho Elizabeth biết họ đã đến Pemberley. Nó không nằm ngay trên đường đi của họ, nhưng cách con đường không hơn một, hai dặm. Vào buổi tối hôm trước, khi bàn về hành trình kế tiếp, bà Gardiner đã tỏ ý muốn đi thăm lại chốn này. Ông Gardiner đồng ý, và Elizabeth được hỏi ý kiến. Bà mợ nói:

- Cháu à, cháu có muốn đi xem nơi mà cháu nghe nói đến nhiều không? Nơi có vài người cháu quen biết. Wickham sống ở đây khi còn thơ ấu, cháu biết đấy.

Elizabeth cảm thấy đau buồn. Cô nghĩ cô không có gì liên quan đến Pemberley, muốn ra vẻ không thích đi đến đấy. Cô cho biết cô đã quá chán nhìn ngắm những ngôi nhà lớn; sau khi đã đi qua bao nhiêu ngôi nhà như thế cô không còn vui thú nào trông thấy những tấm thảm hay màn cửa sa-tin đẹp đẽ. Bà Gardiner chỉ trích sự dốt nát của cô:

- Nếu chỉ có những ngôi nhà được trang trí cầu kỳ, mợ cũng không màng đi đến đấy; nhưng vùng đất này thật tuyệt. Nó có những khu rừng đẹp nhất nước.

Elizabeth không nói gì thêm, nhưng trong thâm tâm cô không thuận theo. Khả năng gặp lại anh Darcy khi đi đến đấy lập tức hiện ra trong trí cô. Thật là kinh khiếp! Cô đỏ mặt với ý nghĩ này, cho rằng nên nói thẳng với bà mợ thay vì phải mạo hiểm. Nhưng bà phản bác. Cuối cùng, cô sẽ quyết định sau khi kín đáo hỏi han về sự vắng mặt của gia đình ấy.

Theo cách ấy, vào buổi tối, cô hỏi người bồi phòng rằng dinh thự Pemberley là nơi nên thăm viếng hay không, ai là chủ nhân, và cô bình thản hỏi tiếp liệu chủ nhân đã đến đấy để vui hưởng mùa hè chưa. Người bồi phòng đáp rằng chưa. Bây giờ không còn gì để lo lắng, cô hiếu kỳ muốn đến xem ngôi nhà. Khi được hỏi ý kiến lần nữa vào sáng hôm sau, cô có ngay câu trả lời bình thản rằng thật ra cô không có gì phải phản đối ý định của hai ông bà.

Vì thế, ba người lên đường đi Pemberley.

Chương 43

Trên đường đi, Elizabeth lo lắng nhìn khu vườn Pemberley bắt đầu hiện ra, nhưng khi họ đi vào khu dinh thự, tinh thần cô rộn ràng trở lại.

Khu vườn thật rộng và thay đổi đa dạng. Họ đi vào qua một trong những vùng trũng, rồi đánh xe qua một quãng dài dọc theo một cánh rừng xanh tươi.

Tâm trí Elizabeth quá bận rộn nên cô không muốn trò chuyện, nhưng cô ngắm nhìn mọi cảnh vật và góc độ. Họ đi nửa dặm lên một triền dốc thoai thoải, rồi đến một vùng cao nơi khoảng rừng chấm dứt, nơi họ nhìn thấy ngay dinh thự Pemberley, toạ lạc trên triền đối diện của thung lũng, và con đường thình lình rẽ ngoặt vào. Đấy là một toà nhà rộng lớn, hoành tráng, xây bằng đá, sừng sững trên một vùng đất cao, dựa vào một dãy đồi che phủ bởi rừng cây. Trước mặt là một dòng nước chảy rộng ra nhưng không có vẻ gì là nhân tạo; hai bờ không ngay hàng thẳng lối nhưng không có vẻ như được tô điểm quá đáng. Elizabeth thích thú ngắm nhìn. Cô chưa từng thấy ngôi gia cư nào được thiên nhiên ưu đãi đến thế, hoặc nơi nào có vẻ đẹp thiên nhiên ít bị xâm phạm đến thế bởi óc thẩm mỹ thô thiển. Ba người đều cảm thấy ấm lòng khi chiêm ngưỡng, vào lúc ấy cô nghĩ rằng làm bà chủ toà dinh thự này hẳn là một điều gì đấy!

Họ đi xuống triền đồi, vượt qua một chiếc cầu và đánh xe đi vào cổng. Trong khi ngắm nhìn cận cảnh ngôi biệt thự, mọi lo lắng về việc sẽ gặp chủ nhân trở lại trong tâm trí cô. Cô lo ngại người bồi phòng kia có thể nhầm lẫn. Họ xin phép và được mời vào sảnh đường. Trong khi chờ đợi người quản gia, Elizabeth vẩn vơ nghĩ đến việc mình đã có mặt nơi đây.

Người quản gia đi đến, một phụ nữ trông đáng kính, lớn tuổi, có phần thô kệch nhưng thừa lịch sự hơn là cô đã nghĩ. Họ đi theo bà vào phòng ăn. Đấy là một gian phòng rộng rãi, cân đối, được trang trí thanh thoát. Sau khi đã xem sơ qua, Elizabeth bước đến một cửa sổ để ngắm nhìn khung cảnh bên ngoài. Ngọn đồi bao phủ bởi vòm cây nơi họ đi xuống thình lình bị cắt ngang bởi một dốc đứng, tạo nên một phong cảnh tuyệt vời. Mọi bài trí trên mặt đất đều hài hoà; và cô thích thú nhìn bao quát toàn cảnh, con sông, cây cối rải rác dọc hai bên bờ, thung lũng uốn khúc đến hết tầm mắt xa tít. Khi họ đi qua những gian phòng khác, những cảnh vật này biến đổi vị trí, nhưng từ mỗi cửa sổ đều hiện ra vẻ đẹp riêng. Các gian phòng đều cao rộng và thanh thoát, mọi món nội thất đều xứng với sự sản của chủ nhân; nhưng Elizabeth thán phục khiếu thẩm mĩ của anh, không có gì loè loẹt hay chi li một cách quá đáng; ít lộng lẫy hơn mà lại sang cả hơn là nội thất trong dinh thự Rosings.

Cô nghĩ: “Mình có thể là bà chủ nơi này! Bây giờ mình có thể bắt đầu làm quen với các gian phòng này. Thay vì ngắm nghía mọi thứ như là khách lạ, mình có thể sướng thoả xem như là thuộc về mình, có thể tiếp đón cậu mợ như là hai người thân đến thăm”. Cô trấn tĩnh lại: “Nhưng không được, không bao giờ như thế; cậu mợ sẽ không biết chuyện gì xảy ra với mình; không nên mời họ đến”.

Đây là một sự trấn tĩnh may mắn – nó giúp cô thoát khỏi điều gì đấy gần như nuối tiếc.

Cô rất muốn hỏi bà quản gia rằng có phải chủ nhân thật sự vắng mặt hay không, nhưng không đủ can đảm. Tuy nhiên, cuối cùng ông cậu đã hỏi, và cô quay mặt đi vì hốt hoảng, trong khi bà Reynolds đáp rằng anh đi vắng, và thêm: “Nhưng chúng tôi chuẩn bị đón ông ấy trở về ngày mai, với một nhóm đông bạn bè của ông ấy”. Elizabeth sướng thoả cảm thấy chuyến đi của họ đã không bị chậm đi một ngày!

Bà mợ giờ gọi cô đến xem một bức họa. Cô tiến đến, thấy chân dung anh Wickham treo phía trên lò sưởi, giữa những bức tiểu hoạ khác. Bà mợ mỉm cười hỏi cô thấy thế nào. Bà quản gia bước đến và cho họ biết đấy là bức ảnh người con nuôi của ông cụ, đã được ông bao bọc với chi phí của ông, và thêm: “Anh ấy đã gia nhập quân ngũ, nhưng tôi e anh đã trở nên quá hoang đàng”.

Bà Gardiner nhìn cô mỉm cười, nhưng cô không thể đáp lại.

Bà Reynolds chỉ một bức tiểu hoạ khác và nói:

- Và đây là ông chủ của tôi, giống ông ấy lắm. Bức hoạ được vẽ cùng thời gian với bức kia, khoảng tám năm về trước.

Bà Gardiner nhìn bức hoạ, nói:

- Tôi đã được nghe nhiều về con người tốt của ông chủ bà, đây là một bức hoạ đẹp. Nhưng, Lizzy, cháu có thể cho biết bức hoạ có giống anh ấy ngoài đời không?

Bà Reynolds dường như thêm kính trọng Elizabeth khi nghe cô có quen biết với ông chủ của bà:

- Tiểu thư đây có quen biết ông Darcy à?

Elizabeth đỏ mặt:

- Tôi có quen biết chút ít.

- Và cô hẳn nghĩ ông ấy là một người thật đẹp trai đấy chứ?

- Vâng, rất đẹp trai.

- Tôi chắc chắn tôi chưa từng thấy ai đẹp trai đến thế, nhưng trong phòng trên lầu cô sẽ thấy một bức hoạ đẹp hơn, lớn hơn bức này. Gian phòng này là nơi ông cụ ưa thích nhất; những bức tiểu hoạ này vẫn được sắp đặt y như ngày xưa. Ông cụ rất thích các bức họa này.

Việc này giải thích cho Elizabeth rõ tại sao bức họa anh Wickham được treo ở đây.

Rồi bà Reynolds chỉ đến một bức hoạ của cô Darcy, được vẽ lúc cô chỉ mới lên tám. Bà Gardiner hỏi:

- Và cô Darcy cũng đẹp người như anh cô phải không?

- À! Vâng – một tiểu thư trẻ đẹp chưa từng thấy, mà lại có nhiều tài năng nữa. Cô ấy ca diễn suốt ngày. Trong phòng kế bên có đặt một chiếc đàn mới vừa được giao đến cho cô – quà tặng của ông chủ tôi; cô sẽ đến đây cùng với ông ấy.

Với cử chỉ rất tự nhiên và dễ gây thiện cảm qua vài câu hỏi và lời nhận xét, ông Gardiner khích lệ bà nói thêm. Bà Reynolds, do tự hào hoặc hiếu khách, rõ ràng rất vui có cơ hội nói chuyện về ông chủ và em gái ông.

- Ông chủ của bà có lưu lại Pemberley thường xuyên trong năm không?

- Không thường xuyên như tôi mong mỏi, thưa Ngài; nhưng tôi có thể nói phân nửa thời gian là ông ấy ở đây, còn cô Darcy luôn luôn đến ở đây trong mấy tháng hè.

Elizabeth nghĩ: “Ngoại trừ khi cô ấy đi Ramsgate”.

- Khi ông chủ bà lập gia đình, hẳn bà sẽ thường thấy mặt ông hơn.

- Vâng, thưa Ngài, nhưng tôi không rõ việc ấy sẽ xảy ra khi nào. Tôi không rõ ai có thể xứng đáng với ông ấy.

Ông bà Gardiner mỉm cười. Elizabeth không thể nhịn thốt ra:

- Bà nghĩ thế hẳn là đích thật do giá trị con người ông ấy.

- Tôi không nói gì hơn là sự thật và điều mà mọi người biết rõ về ông ấy nói ra.

Elizabeth nghĩ vấn đề đang đi khá xa, và cô ngạc nhiên lắng nghe khi bà quản gia thêm:

- Trong đời tôi chưa bao giờ nghe ông ấy có lời nặng nhẹ gì, và tôi đã biết ông ấy từ khi ông lên bốn.

Đây là lời ca ngợi khác thường so với những lời ca ngợi khác, hoàn toàn trái ngược với ý kiến của cô. Cô luôn tin chắc rằng anh không phải là người điềm đạm. Sự chú ý của cô càng trỗi dậy thêm, và cô thích thú được nghe ông cậu nói:

- Rất ít người được ca ngợi nhiều đến thế. Bà may mắn có một ông chủ như vậy.

- Vâng, thưa Ngài, tôi biết tôi may mắn. Nếu tôi đi khắp thế giới, tôi sẽ không thể gặp người nào hơn ông ấy. Nhưng tôi luôn thấy một điều là người có tính tốt khi còn nhỏ sẽ có tính tốt khi lớn lên; và ông ấy luôn là đứa trẻ hiền dịu nhất, có con tim rộng lượng nhất trên thế giới.

Elizabeth gần như nhìn chăm bẳm bà. Cô nghĩ: “Có thể nào anh Darcy lại như thế!” Bà Gardiner nói:

- Ông cụ là một người rất tốt.

- Vâng, đúng vậy, thưa bà; và con trai ông ấy sẽ giống như ông ấy – cũng nhân ái với người nghèo.

Elizabeth lắng nghe, tự hỏi, hồ nghi, nôn nóng muốn nghe thêm. Bà Reynolds không thể khiến cô chú ý đến điều gì khác. Bà nói về những bức hoạ, kích thước những gian phòng, giá cả những món nội thất, nhưng cô không chú tâm đến. Ông Gardiner rất thích thú với thái độ định kiến mang tình cảm gia đình, mà ông cho đây là lý do của những lời ca ngợi nồng nhiệt. Ông kéo bà trở lại đề tài cũ, và bà say sưa nói về những đức tính của ông chủ khi họ cùng nhau bước lên cầu thang. Bà nói:

- Ông ấy là một địa chủ tốt nhất và là một gia chủ tốt nhất, không giống như mấy anh trai trẻ thời nay chỉ nghĩ đến mình mà không màng đến ai khác. Không có tá điền hay gia nhân nào không nói tốt về ông. Vài người nói ông có tính kiêu hãnh, nhưng tôi chưa từng thấy như thế. Tôi nghĩ đấy chỉ là vì ông không ba hoa như mấy anh trai trẻ.

Elizabeth nghĩ: “Việc này khiến anh trở nên dễ thương làm sao!” Bà mợ thầm thì, khi họ cùng nhau bước đi:

- Mấy lời ca ngợi về đức tính của anh ấy như thế không nhất quán với thái độ của anh đối với một người bạn tội nghiệp của chúng ta.

- Có thể chúng ta đã bị lừa dối.

- Khó có thể như vậy; nguồn tin của chúng ta rất đáng tin cậy.

Khi đi lên hành lang trên tầng lầu, họ được dẫn vào một phòng tiếp khách, được trang trí một cách tao nhã và thanh thoát hơn những gian phòng bên dưới. Bà quản gia giới thiệu đây là phòng vừa được hoàn thành để dành riêng cho cô Darcy, vì cô yêu thích phòng này khi lưu lại đây kỳ rồi.

Elizabeth nói, khi cô bước đến một cửa sổ:

- Ông ấy chắc chắn là một người anh tốt.

Bà Reynolds nghĩ cô Darcy sẽ thích căn phòng này khi cô đến đây. Bà thêm:

- Ông ấy luôn luôn là vậy. Bất kỳ việc gì có thể làm cô ấy vui đều có thể được thực hiện ngay. Nếu vì cô thì không có việc gì ông ấy từ chối cả.

Họ được đưa đi xem phòng tranh và vài phòng ngủ chính. Phòng tranh có những bức hoạ đẹp, nhưng Elizabeth không biết tí gì về hội hoạ; và từ những gì cô đã thấy ở tầng dưới, cô muốn xem các chân dung của cô Darcy, vẽ bằng phấn màu, là những đề tài cô chú ý hơn và thấy dễ hiểu hơn.

Phòng tranh có nhiều bức chân dung gia đình, nhưng không có gì khiến khách tham quan phải chú ý đến. Elizabeth bước đi kiếm tìm gương mặt duy nhất mà cô quen biết. Cuối cùng cô dừng lại trước chân dung anh Darcy, với nụ cười như thế trên gương mặt mà cô nhớ đã vài lần trông thấy anh cười, khi anh nhìn cô. Cô đứng ít phút trước bức chân dung, chăm chú nhìn, trở lại nhìn lần nữa trước khi họ rời phòng tranh. Bà Reynolds cho biết là bức tranh được vẽ vào thời ông cụ còn sống.

Lúc này, một cảm giác dịu dàng len lỏi vào tâm thức Elizabeth, dịu dàng hơn là cảm nghĩ của cô lúc hai người còn có quan hệ tốt nhất với nhau. Lời ca ngợi của bà Reynolds không phải là chuyện vặt vãnh. Còn có lời ca ngợi nào đáng giá hơn là lời ca ngợi của một gia nhân thông minh? Cô nghĩ có biết bao người được hạnh phúc dưới sự bảo hộ của anh, như là một người anh, một địa chủ, một chủ nhân ngôi nhà! Bao nhiêu niềm vui hay nỗi đau mà anh có khả năng ban phát! Bao nhiêu điều tốt lành hay tệ hại anh có thể làm được! Mọi ý kiến mà bà quản gia đưa ra đều nói tốt về tư cách của anh, và khi cô đứng trước bức chân dung anh, anh đang đăm đăm nhìn cô, cô nghĩ về ý tình của anh với niềm cảm kích sâu đậm nhất từ trước đến giờ; cô nhớ đến vẻ nồng ấm của ý tình này, cảm thấy cách anh tỏ tình không đến nỗi thiếu phép tắc như cô đã nghĩ lúc trước.

Sau khi đã đi xem qua mọi nơi được cho phép tham quan, ba người trở xuống tầng dưới, từ giã bà quản gia, được giới thiệu với người làm vườn đã đến tiền sảnh để gặp họ.

Khi họ bước qua bãi cỏ đi về hướng con sông Elizabeth nhìn ngoái lại; ông cậu và bà mợ cũng dừng lại, và trong khi họ đang suy đoán về thời gian xây dựng ngôi dinh thự, chủ nhân của nó thình lình đi đến từ con đường dẫn đến chuồng ngựa.

Họ đứng cách nhau khoảng hai mươi thước, anh xuất hiện quá bất ngờ nên cô không thể lánh mặt anh. Tia mắt hai người bắt gặp nhau, đôi má mỗi người ửng đỏ. Anh vô cùng kinh ngạc, trong một khoảnh khắc dường như bất động vì sửng sốt. Nhưng anh nhanh chóng lấy lại điềm tĩnh, bước đến và chào hỏi Elizabeth qua ngôn từ không bình tĩnh hẳn, nhưng ít nhất rất lịch sự.

Cô quay mặt đi theo bản năng, nhưng dừng lại khi anh bước đến, đón nhận lời chào hỏi của anh với vẻ bối rối không thể nào trấn áp được. Nếu sự xuất hiện của anh hoặc bức chân dung của anh mà họ vừa xem không đủ để ông cậu và bà mợ nhận ra anh, vẻ ngạc nhiên của người làm vườn khi trông thấy mặt ông chủ đã lập tức nói lên tất cả. Hai ông bà đứng cách xa một chút khi anh nói chuyện với cô cháu của họ, trong khi cô quá sửng sốt và lúng túng nên ít dám nhìn thẳng vào mặt anh, không biết phải trả lời thế nào khi anh lịch sự hỏi thăm sức khoẻ gia đình cô. Cô cũng ngạc nhiên về thái độ thay đổi của anh so với lần cuối họ gặp nhau, nên càng thêm bối rối với mọi lời anh thốt ra. Mọi ý nghĩ về việc cô đã đường đột đi đến đây lại trở về trong tâm trí cô; và ít phút khi họ tiếp tục trò chuyện là khoảnh khắc thiếu thoải mái nhất trong đời cô. Anh cũng không có vẻ gì là tự nhiên. Khi anh nói, giọng điệu của anh thiếu vẻ bình thản thường nhật; và anh nhắc lại những câu hỏi họ đã rời Longbourn khi nào, về việc cô lưu lại Derbyshire, anh hỏi đi hỏi lại, lắp bắp, chứng tỏ rõ ràng anh bị phân tâm.

Cuối cùng, anh không thể tập trung với ý tưởng nào; và, sau khi đứng đấy một lúc không nói nên lời gì, anh thình lình bình tâm trở lại, rồi từ giã họ.

Ông cậu và bà mợ đi đến tỏ lời ca ngợi vóc dáng anh; nhưng Elizabeth không nghe được tiếng nào. Hoàn toàn chìm đắm trong cảm nghĩ của mình, cô bước đi theo hai ông bà. Xấu hổ và bực bội ngập tràn lòng cô. Việc cô đi đến đây thật là không may, là việc thiếu suy xét nhất trong đời cô! Anh sẽ thấy lạ kỳ đến thế nào! Một người phù phiếm như anh sẽ thấy cô bị nhục nhã ra sao! Có vẻ như một lần nữa cô đã cố tình dẫn xác đến ngay trước mặt anh! Ôi! Tại sao cô lại đi đến đây? Và tại sao anh lại trở về trước một ngày? Nếu ba người đi sớm mười phút, họ đã có thể tránh mặt anh, vì hiển nhiên là vào lúc ấy anh đi đến, vào lúc ấy đang bước xuống từ lưng ngựa hay từ trên cỗ xe. Cô đỏ mặt và càng thêm đỏ mặt về việc gặp gỡ quái ác. Và thái độ của anh, hoàn toàn thay đổi, điều nàu có ý nghĩa gì? Việc anh còn muốn trò chuyện với cô đã là điều đáng ngạc nhiên, mà lại nói với vẻ lịch sự như thế, và còn thăm hỏi gia đình cô! Chaư bao giờ cô thấy cử chỉ của anh bình dị đến thế, anh chưa bao giờ ăn nói mềm mỏng đến thế như trong lần gặp gỡ bất ngờ này. Quả là tương phản với tư cách của anh ở Rosings, khi anh đặt lá thư của anh vào tay cô. Cô không biết phải nghĩ như thế nào và phải lý giải ra sao.

Họ đã đi vào con đường mòn dọc bờ sông, mọi bước đi đều mang đến một cảnh sắc thanh nhã hơn hoặc một khoảng rừng tươi đẹp hơn; nhưng chỉ một lúc sau Elizabeth mới nhận ra điều này. Mặc dù cô máy móc trả lời mọi lời bình phẩm của ông cậu và bà mợ và cố hướng tầm mắt đến nơi họ chỉ trỏ, cô không thể phân biệt ra những khung cảnh quanh cô. Mọi ý nghĩ của cô đều hướng về một nơi trong dinh thự Pemberley, bất kỳ nơi nào đấy, nơi anh Darcy đang hiện diện. Cô muốn biết, vào lúc này anh đang nghĩ gì, và liệu cô có còn thân ái trong tâm trí anh không, mặc dù cô vẫn còn bất chấp. Có lẽ anh đã lịch sự với cô chỉ vì anh cảm thấy thoải mái, tuy thế có cái gì đấy trong giọng nói của anh cho cô thấy anh không được bình tĩnh. Cô không thể đoán ra anh đau khổ hoặc vui mừng khi gặp lại cô, nhưng chắc chắn anh không giữ được tự chủ khi trông thấy cô.

Tuy nhiên, cuối cùng những lời nhận xét của ông cậu và bà mợ về đầu óc lơ đãng của cô đã đánh thức tâm trí cô, cô nghĩ cần phải trở về với chính mình.

Họ đi vào khu rừng và tạm biệt con sông, bước lên một triền dốc, đến nơi những tán cây thưa mở ra cho họ một quang cảnh để họ phóng tầm mắt đến, quang cảnh thung lũng đẹp mê hồn, những ngọn đồi dối diện với dãy cây cối bao phủ dọc dài, dòng nước hiện ra từng khoảng ngắn. Ông cậu tỏ ý muốn đi vòng cả khu vườn, nhưng ngại đường quá dài. Anh làm vườn đắc chí cho họ biết rằng con đường dài đến mười dặm. Thế là ông gạt bỏ ý nghĩ, họ đi theo con đường quen thuộc, và sau khi đã đi xuống dưới những tán cây rủ lá họ gặp lại bờ sông nơi dòng nước thu hẹp nhất. Họ đi qua một chiếc cầu thô hoà hợp với toàn cảnh chung quanh. Đây là nơi ít được chăm chút sửa sang nhất so với những nơi họ đã đi qua. Thung lũng nơi đây bị thu hẹp, chỉ chừa khoảng cách cho con sông chảy qua, con đường cũng hẹp lại giữa những trảng cây thấp dọc hai bên. Elizabeth muốn đi khám phá dọc lối mòn, nhưng họ thấy đã đi khá xa, riêng bà Gardiner vì sức yếu không thể đi xa hơn nên chỉ muốn trở lại cỗ xe càng nhanh càng tốt. Cô cháu gái phải chiều theo bà. Họ men theo bờ sông bên kia trở lại ngôi dinh thự theo lối đi ngắn nhất. Nhưng họ không thể đi nhanh vì ông Gardiner, rất thích thú câu cá dù ít có cơ hội, say mê nhìn những con cá hương thỉnh thoảng xuất hiện trên mặt nước, vừa đi chậm rãi ông vừa nói chuyện với anh làm vườn. Trong khi họ nhàn nhã như thế, một lần nữa ba người lại ngạc nhiên, và Elizabeth cũng sửng sốt như lần vừa rồi, khi họ thấy bóng dáng anh Darcy đang đi đến gần. Khu vực này có ít cây cối hơn bờ bên kia, nên họ trông thấy anh trước khi hai bên gặp nhau. Tuy sửng sốt, Elizabeth có phần sẵn sàng hơn lúc trước để đáp lời anh, chủ ý muốn tỏ ra trầm tĩnh nếu quả thật anh muốn tìm gặp họ. Trong một khoảnh khắc, cô nghĩ dường như anh muốn đi theo một lối khác. Anh biến mất sau một khúc rẽ, rồi thình lình xuất hiện trước mặt họ. Chỉ nhìn thoáng qua, cô thấy anh vẫn giữ thái độ lịch sự như vừa rồi, và để bắt chước phong thái của anh, khi họ đối diện nhau cô bắt đầu lên tiếng ca ngợi phong cảnh ở đây. Nhưng khi chưa nói quá những tiếng “xinh đẹp” hoặc “thu hút”, cô nhớ lại một điều, và cô tưởng tượng rằng anh có thể hiểu sai lạc lời khen của cô về Pemberley. Cô đỏ bừng mặt, không nói gì thêm.

Bà Gardiner đứng kế sau lưng cô. Khi cô ngừng nói, anh hỏi liệu cô có thể cho anh hân hạnh được quen biết với những người đồng hành của cô hay không. Đây là phép lịch sự mà cô hoàn toàn bị bất ngờ, và cô hầu như khó che giấu nụ cười khi cô thấy anh đang muốn được quen biết với chính những người đã khiến niềm kiêu hãnh của anh trỗi dậy. Cô nghĩ: “Anh sẽ bị bất ngờ ra sao khi biết hai người là ai! Anh hẳn nghĩ họ là những người thuộc giới thượng lưu”.

Tuy thế, cô vẫn giới thiệu hai bên với nhau. Khi cô cho anh biết về mối quan hệ giữa hai người và cô, cô ranh mãnh nhìn anh xem anh phản ứng ra sao, không khỏi có ý nghĩ anh chàng sẽ chuồn đi càng nhanh càng tốt để xa lánh những người thấp hèn như thế. Rõ ràng nét mặt anh lộ vẻ ngạc nhiên, nhưng anh ngoan cường trấn áp; thay vì bước đi anh quay lại nhìn họ, và bắt chuyện với ông Gardiner. Elizabeth không tránh khỏi cảm giác mãn nguyện, cảm giác chiến thắng. Cô có điều an ủi là anh nên biết cô có những mối quan hệ mà cô không phải ngượng ngùng vì họ. Cô chú ý lắng nghe những lời họ trao đổi với nhau, sướng thoả với mỗi ngôn từ của ông cậu biểu hiện trí thông minh của ông, khiếu thẩm mỹ của ông, hoặc tư cách hoà nhã của ông.

Câu chuyện chuyển qua đề tài câu cá, và cô nghe anh Darcy với vẻ lịch sự tột cùng mời ông đến câu cá nơi đây mỗi khi ông muốn, đề nghị cho ông mượn bộ cần câu của anh và chỉ ra những vị trí thích hợp nhất. Bà Gardiner, tay trong tay bước cùng Elizabeth, nhìn cô với nét kinh ngạc. Elizabeth không nói gì, nhưng cảm thấy vô cùng hài lòng; mọi ý tưởng tốt đều là dành cho cô. Tuy nhiên, cô vẫn sửng sốt tột độ, và mãi tự hỏi: “Tại sao anh ấy thay đổi đến thế? Việc này từ đâu ra? Không thể do mình, không thể vì mình mà thái độ của anh trở nên dịu dàng như vậy. Việc mình trách mắng anh ở Huntsford không thể khiến anh thay đổi đến thế. Không thể nào anh còn yêu mình nữa.” Sau khi đã đi một quãng đường như thế, hai phụ nữ phía trước, hai người đàn ông phía sau, và khi đi xuống gần bờ sông để quan sát một loài thuỷ tảo lạ lùng nào đấy, họ muốn thay đổi một ít. Đây là do bà Gardiner, mệt nhọc vì quãng đường xa, thấy Elizabeth không thể dìu dắt bà nên muốn đi dựa bên ông chồng. Anh Darcy thế vào chỗ bà, và họ cùng bước đi. Sau một lúc im lặng, Elizabeth bắt đầu nói. Cô muốn anh hiểu rõ rằng cô đã nghe nói anh vắng mặt trước khi cô đi đến đây, vì thế nhận xét rằng việc anh trở về là hoàn toàn bất ngờ. Cô tiếp:

- Vì bà quản gia của anh cho chúng tôi biết chắc chắn anh sẽ trở về ngày mai; và thật ra, trước khi chúng tôi rời Bakewell chúng tôi được biết rằng anh sẽ không trở về sớm.

Anh chấp nhận là cô thật lòng, vì anh có ít công việc với người quản gia nên anh phải về sớm hơn các bạn của anh. Anh tiếp tục:

- Họ sẽ đến đây sáng ngày mai, trong số ấy có vài người mà cô quen biết – anh Bingley và các chị em của anh ấy.

Elizabeth chỉ đáp lại bằng cách khẽ gật đầu. Ý nghĩ của cô vụt quay trở về vào thời gian, ngày nọ, khi hai người nhắc đến tên anh Bingley, và nếu cô đoán đúng theo nét mặt của anh, anh cũng đang có ý nghĩ tương tự. Anh tiếp tục sau một lúc im lặng:

- Có một người khác trong nhóm muốn được quen biết với cô. Có thể nào cô cho phép tôi, nếu tôi không đòi hỏi quá nhiều, giới thiệu em gái của tôi với cô trong thời gian cô lưu lại Lambton, được không?

Cô lại ngạc nhiên lần nữa, đến nỗi cô không biết phải trả lời ưng thuận ra sao. Cô nghĩ ngay rằng bất kỳ ý nào của cô Darcy muốn được quen biết cô hẳn là do ông anh vận động. Kể cũng phấn khởi khi biết anh tuy có buồn phiền vì cô nhưng thật ra không nghĩ xấu về cô.

Hai người bước đi trong im lặng, mỗi người chìm vào ý nghĩ của riêng mình. Elizabeth không thoải mái, không thể nào khác được, nhưng cô thấy tự mãn và vui lòng. Ý anh muốn giới thiệu em gái với cô là điều tốt đẹp nhất anh dành cho cô. Họ đi nhanh hơn hai người kia, và khi họ về đến cỗ xe, hai ông bà còn cách một phần tư dặm đường.

Rồi anh mời cô vào nhà, nhưng cô cho biết cô không thấy mệt nhọc, và họ đứng bên nhau trên thảm cỏ. Vào lúc này, đáng lẽ có thể nói được nhiều điều, trong khi im lặng lại gây ngượng nghịu. Cô muốn mở miệng, nhưng dường như không thể tìm ra đề tài nào. Cuối cùng cô nhớ ra rằng mình đang trong chuyến du ngoạn, nên họ đành trao đổi với nhau về những điểm tham quan. Tuy thế, thời gian và bà mợ đều di chuyển qua chậm, và sự kiên nhẫn và những ý tưởng của cô gần cạn kiệt trước khi cuộc đối diện kết thúc. Khi ông bà Gardiner đi đến, anh khẩn khoản mời ba người vào nhà và dùng nước giải khát, nhưng ba người từ chối. Họ từ giã nhau trong phép lịch sự cùng cực. Anh Darcy đưa tay đỡ hai phụ nữ lên xe; và khi cỗ xe lăn bánh, Elizabeth thấy anh đi chầm chậm vào nhà.

Ông cậu và bà mợ giờ bắt đầu những lời bình phẩm; mỗi người đều nói anh chắc chắn hơn hẳn những gì họ đã nghĩ ban đầu. Ông cậu nói:

- Anh ấy thật là con người từ tốn, lễ độ và không kiểu cách.

Bà mợ đáp:

- Chắc chắn có một cái gì đấy trang nghiêm nơi anh, nhưng nó ở trong dáng vẻ không quá đáng. Bây giờ tôi đồng ý với bà quản gia rằng mặc dù vài người có thể nghĩ anh kiêu hãnh, nhưng tôi không thấy gì cả.

- Tôi chưa bao giờ ngạc nhiên đến thế về cung cách của anh ấy. Hơn cả phép lịch sự, đúng ra là chăm chút; không cần có sự quan tâm đến như thế. Anh ấy và Elizabeth chỉ quen biết nhau rất sơ sài.

Bà mợ nói:

- Lizzy, đúng là anh không được đẹp trai như Wickham; hay nói cách khác anh không có gương mặt của Wickham, vì vóc dáng của anh là toàn hảo. Nhưng do đâu cháu bảo rằng anh ấy rất khó chịu?

Elizabeth cố tự bào chữa; nói rằng cô mến anh khi họ gặp nhau tại Kent hơn là lúc trước; và rằng cô chưa từng thấy anh dễ chịu như sáng hôm nay.

Ông cậu trả lời:

- Nhưng có lẽ anh ấy có tính hơi thất thường trong phép lịch sự. Mấy người bạn của cháu đều như thế, nên cậu sẽ không thật lòng tin lời anh mời đến câu cá, vì một ngày nào đấy anh ta có thể đổi ý và cấm cậu bén mảng đến.

Elizabeth nghĩ hai ông bà đã hoàn toàn nhầm lẫn về tư cách của anh, nhưng cô im lặng.

Bà Gardiner tiếp tục:

- Từ những gì chúng ta thấy, thật tình đáng lẽ mợ không nên nghĩ anh ấy có thể cư xử tàn nhẫn với bất kỳ ai, như Wickham đã nói. Anh không có dáng vẻ là con người xấu. Trái lại, có cái gì đấy dễ chịu trong lời nói của anh ấy. Và có phẩm giá gì đấy trên gương mặt anh không biểu hiện anh có tâm địa xấu. Nhưng chắc nhắn là cái bà dẫn chúng ta đi xem ngôi nhà đã nói rất bốc về anh ấy! Đôi lúc mợ hầu như khó nhịn cười. Nhưng mợ nghĩ anh là một ông chủ phóng khoáng, và điều này dưới con mắt của một gia nhân là đủ để bao hàm mọi đức tính.

Elizabeth cảm thấy cần nói lên điều gì đấy nhằm minh oan cho thái độ của anh đối với Wickham. Trong ngôn từ dè dặt nhất có thể được, cô giải thích cho họ biết rằng qua những gì cô nghe được từ những người thân thuộc của anh tại Kent, hành động của anh có khả năng cho lời giải thích theo cách khác, rằng tư cách của anh không đến nỗi thiếu sót đến thế và Wickham không được dễ mến đến thế như những người tại Hertfordshire đã nghĩ. Để xác nhận điều này, cô kể lại mọi chi tiết về những quan hệ lạ kỳ giữa hai người trai trẻ mà không chỉ rõ do ai nói, chỉ cho biết có thể tin vào những sự kiện này.

Bà Gardiner cảm thấy ngạc nhiên và quan ngại, nhưng khi đi đến quang cảnh bà đã vui thú ngày xưa, mọi ý nghĩ đều nhường chỗ cho những hồi tưởng quyến rũ, và bà quá bận rộn chỉ trỏ cho ông chồng xem những điểm lý thú trong vùng nên không nghĩ đến điều gì khác. Mặc dù mệt mỏi vì chuyến đi bộ buổi sáng, sau khi an tối bà lại đi thăm những người quen cũ, bà hài lòng với những mối giao tình được nối lại sau nhiều năm đứt quãng.

Các sự kiện xảy ra trong ngày chiếm trọn tâm tư của Elizabeth nên cô không thể làm gì khác ngoại trừ suy nghĩ, và nghĩ với kinh ngạc, về thái độ lịch sự của anh Darcy, nhất là về ý anh muốn cô quen biết với em gái anh.

Chương 44

Elizabeth đoán rằng anh Darcy sẽ dẫn em gái anh đến thăm cô ngay vào ngày cô em đến Pemberley, nên định không đi xa khỏi quán trọ cả buổi sáng hôm ấy. Nhưng cô đã nhầm, vì ngay buổi sáng sau khi họ đến Lambton, hai người khách của họ đi đến. Ba người đã tản bộ quanh vùng với vài người bạn mới; khi vừa trở về quán trọ để thay đổi trang phục cho bữa ăn cùng gia đình những người này, họ nghe tiếng xe ngựa, qua khung cửa sổ họ thấy một người đàn ông và một phụ nữ đánh xe song mã hai bánh dọc con đường. Lập tức Elizabeth nhận ra bộ trang phục quyền quý, tỏ lộ ngạc nhiên với ông cậu và bà mợ về vinh dự mà hai người khách dành cho cô. Hai ông bà cũng hoàn toàn ngạc nhiên. Vẻ lúng túng khi cô nói với họ, cộng với chính tình huống hiện tại và nhiều tình huống của ngày trước, khiến họ đoán ra một ý nghĩ mới. Không có gì nói ra điều này lúc trước, nhưng giờ họ nghĩ không có cách gì khác giải thích cho những chăm chút như thế từ giới thượng lưu như thế, ngoại trừ tình cảm họ dành cho cháu gái của mình. Trong khi các ý tưởng này lướt qua đầu họ, trạng thái lo lắng trong tâm tư của Elizabeth mỡi lúc một dâng cao. Cô lấy làm lạ lùng về việc chính mình bị mất bình tĩnh, nhưng trong số những nguyên nhân làm cô dao động, cô e ngại tình cảm của anh đối với cô có thể đã nói tốt về cô quá nhiều với em gái. Hơn cả nỗi lo lắng muốn làm vừa lòng người, cô sợ rằng cô không còn khả năng làm vừa lòng ai cả.

Cô bước xa khỏi khung cửa sổ, ngại bị nhìn thấy; và khi cô bước qua lại trong căn phòng để cố gắng giữ trấn tĩnh, cô nhìn thấy tia mắt ngạc nhiên của ông cậu và bà mợ, khiến cô lại thêm bấn loạn.

Cô Darcy và ông anh xuất hiện, và sự giới thiệu – sự giới thiệu kinh khủng trong cảm nghĩ của cô – diễn ra. Elizabeth ngạc nhiên nhận thấy cô em cũng bối rối không kém gì cô. Từ lúc đến Lambton, cô đã nghe rằng cô Darcy là người cực kì kiêu hãnh, nhưng chỉ qua ít phút quan sát Elizabeth đã tin chắc cô này chỉ e lệ quá mức. Cô em khó nói nên câu nào cho trọn vẹn mà chỉ thốt ra vài tiếng ngắn gọn.

Cô Darcy có vóc người cao, có phần to lớn hơn Elizabeth. Tuy chỉ hơn mười sáu, cô đã có vóc dáng của một phụ nữ trưởng thành và yêu kiều. Cô không đẹp người như ông anh, nhưng trên gương mặt cô lộ vẻ biết điều và vui tươi, tư thái của cô hoàn toàn dịu dàng, không cầu kì. Trước đây, Elizabeth đã nghĩ cô có thể là người có khả năng quan sát nhạy bén và tỉnh táo, giờ cô cảm thấy nhẹ nhõm khi nhận ra những diều trái ngược.

Họ chỉ chuyện trò được vài câu khi Darcy cho cô biết Bingley cũng đang đi đến thăm cô. Trong khi cô chưa có thời giờ biểu lộ vui mừng và chẩun bị cho người khách mới, cô đã nghe tiếng bước chân đi lên cầu thang, rồi anh đi vào. Mọi tức giận của Elizabeth về anh đã được xoá tan từ lâu, nhưng giờ dù có còn chút gì đấy thì cũng tan biến hẳn do thái độ thân thiện không kiểu cách của anh, khi anh gặp lại cô. Anh thăm hỏi một cách thân mật tuy chung chung về sức khoẻ gia đình cô, nhìn và nói với cùng tư thái tự nhiên vui vẻ nhu thường thấy lúc trước.

Đối với ông bà Gardiner, anh Bingley là một nhân vật đàng để tâm đến không kém gì cô cháu. Từ lâu, hai người đã muốn được gặp anh. Thật ra, cả nhóm khách trước mặt họ đã gây nên sự chú ý sống động. Hồ nghi về anh Darcy và cô cháu gái hướng họ chú ý đến mỗi người khách với những lời thăm hỏi sốt sắng tuy dè dặt, và chẳng bao lâu từ những lời thăm hỏi này họ tin chắc rằng ít nhất một trong hai người đã biết thế nào là tình yêu. Họ có ý hồ nghi về tâm tư của cô cháu, nhưng rõ ràng họ thấy anh kia đang ngập tràn tình cảm.

Về phần Elizabeth, cô có nhiều việc phải làm. Cô muốn hiểu rõ về tâm tư của mỗi người khách, cô muốn giữ điềm tĩnh, muốn tỏ ra dễ chịu với mọi người. Về việc sau cùng, mà cô sợ thất bại nhất, cô tự tin sẽ thành công, vì mỗi người mà cô muốn làm vui lòng đều có thiện cảm với cô. Bingley sẵn sàng, Georgiana sốt sắng, và Darcy có chủ ý, được vui lòng.

Khi gặp lại anh Bingley, ý nghĩ của cô đương nhiên hướng về chị mình, và cô nôn nóng muốn biết tâm tư anh như thế nào. Đôi lúc cô tưởng tượng rằng anh ít nói hơn các lần gặp gỡ trước, và một đôi lần cô vui mà nhận thấy khi anh nhìn cô, anh đang tìm những điểm giống nhau giữa hai chị em. Nhưng, mặc dù đây có thể chỉ là tưởng tượng, cô không thể bị lừa dối qua thái độ của anh đối với cô Darcy, người đã được đưa ra như là đối thủ của Jane. Không ai trong hai người có vẻ gì biểu lộ tình yêu. Không có gì xảy ra giữa hai người có thể minh chứng cho hi vọng của cô Darcy. Cô cảm thấy hài lòng ngay về điểm này, và có vài tình huống nhỏ trước khi họ từ giã, mà theo cách cô nôn nóng diễn giải, cho thấy anh có hồi tưởng về Jane, dù chỉ thoáng qua do vẻ dịu dàng, và ý muốn hỏi thêm điều gì đấy để có thể nhắc đến Jane, nếu anh dám. Trong lúc những người khác đang nói chuyện với nhau, anh nói với cô bằng giọng pha chút luyến tiếc, rằng đã lâu lắm rồi anh không được gặp lại Jane, và trước khi cô có thể đáp lời, anh tiếp rằng đã hơn tám tháng rồi, kể từ ngày 26 tháng mười khi họ khiêu vũ với nhau tại Netherfield.

Elizabeth lấy làm vui thấy trí nhớ của anh được chính xác như thế, sau đấy nhân cơ hội không có ai đứng kế bên, anh hỏi cô có phải tất cả chị em cô đang ở Longbourn hay không. Câu hỏi không có gì nhiều, cũng như trong câu hỏi trước, nhưng với thái độ và cử chỉ cho thấy ý nghĩa gì đấy.

Cô không thường nhìn anh Darcy, nhưng mỗi khi cô nhìn lướt qua anh, cô đều nhận thấy vẻ ân cần, và trong mọi câu nói của anh cô đều nhận ra giọng điệu không còn có vẻ tự cao hay khinh thường nữa. Điều này thuyết phục cô rằng sự cải thiện trong tư cách của anh, mà cô đã nhận thấy ngày trước, ít ra đã kéo dài được hơn hai ngày. Khi cô thấy anh muốn quen biết và tranh thủ sự đồng tình của những người anh không muốn giao du vài tháng trước, khi cô thấy anh lịch sự không chỉ với cô mà cả những người trước đây anh đã công khai khinh miệt, và nhớ lại cảnh tượng sống động ở toà Tư dinh Cha xứ Huntsford; những khác biệt, những thay đổi đều quá lớn lao, đập vào tâm thức cô quá mạnh, đến nỗi cô gần như khó kiềm nén biểu lộ sửng sốt. Chưa bao giờ, ngay cả khi anh gần những người bạn thân của anh tại Netherfield, hay những người thân quý tộc của anh ở Rosings, cô thấy anh muốn làm vui lòng người khác như thế, mất hẳn vẻ tự cao như thế, hoặc thoải mái như bây giờ, trong khi anh không được lợi ích gì quan trọng do thái độ này, ngay cả việc giao tiếp này sẽ khiến các phụ nữ ở Nehterfield và Rosings đều chế giễu và chỉ trích anh.

Ba người chỉ lưu lại hơn nửa giờ. Khi họ đứng lên giã từ, anh Darcy yêu cầu em gái cùng anh mời ông bà Gardiner và cô Bennet đến dùng bữa tối tại Pemberley trước khi họ lên đường. Cô Darcy sẵn sàng vâng lời, tuy với vẻ thiếu tự tin khi bày tỏ lời mời, do bản chất của cô. Bà Gardiner nhìn cô cháu vì cô là đối tượng chính của lời mời, muốn biết cô chấp thuận ra sao, nhưng Elizabeth đã quay mặt đi. Tuy nhiên, bà đoán đây chỉ là do cô ngượng ngập hơn là muốn từ chối; và cũng vì thấy ông chồng thích giao tiếp, bà góp ý để cô cháu cùng chấp thuận, và họ hẹn nhau hai ngày sau.

Bingley tỏ lộ vui mừng thật sự sẽ được gặp lại Elizabeth, vì anh vẫn còn có nhiều điều muốn nói với cô và có nhiều chuyện muốn hỏi về các người bạn của anh ở Netherfield. Elizabeth vui mừng vì nghĩ anh muốn nghe cô nói về chị mình. Khi các người khách đã ra về, Elizabeth nghĩ về các việc vừa xảy ra và cảm thấy hài lòng. Muốn được riêng tư và e ngại những hạch hỏi hoặc ẩn ý của ông cậu và bà mợ, cô chỉ lưu lại một chốc lát để nghe họ khen ngợi Bingley, rồi thoái thác để đi thay y phục.

Nhưng cô không có lí do để sợ tính hiếu kì của ông bà Gardiner; họ không muốn nài ép cô phải thổ lộ. Họ thấy rõ cô đã quen biết nhiều với anh Darcy hơn là họ đã nghĩ; và cũng hiển nhiên là anh đã yêu cô tha thiết. Họ đã thấy nhiều điều đáng cho họ chú ý đến, nhưng không có gì cần phải hỏi.

Về anh Darcy, đây là một vấn đề băn khoăn cần cô suy nghĩ tỉnh táo. Theo như mối quen biết họ vừa mới tạo, hai ông bà không thấy có gì thiếu sót. Họ không thể vô cảm với tư cách lễ độ của anh, và nếu họ nhận xét anh qua cảm nghĩ của họ cộng với tình cảm của bà quản gia nhưng bỏ qua những ý kiến khác, những người đã biết anh tại Hertfordshire hẳn sẽ không thể nhận ra đấy là anh Darcy. Tuy nhiên, bây giờ là lúc liệu xem có nên tin nơi bà quản gia hay không. Họ nhận ra rằng không nên nóng vội bỏ qua ý kiến của một gia nhân có tư cách đáng nể trọng và đã biết anh từ khi anh lên bốn. Họ cũng không nghe các người bạn của họ tại Lombton nói xấu gì về anh. Những người này không có gì kết án anh ngoại trừ tính kiêu hãnh. Có lẽ anh kiêu hãnh, nếu không, có thể là do những người sống trong một thị trấn nhỏ ít quen biết với anh nói ra. Tuy nhiên, họ công nhận anh là một người phóng khoáng và đã làm được nhiều việc tốt lành cho người nghèo khổ.

Về phần Wickham, hai ông bà không đánh giá anh cao là mấy. Mặc dù họ không hiểu hết về những gì anh than phiền người con của ông cụ bảo hộ anh, họ biết rõ một việc là khi rời Derbyshire, anh đã để lại nhiều khoản nợ mà anh Darcy sau đấy phải thanh toán.

Về phần Elizabeth, những ý nghĩ của cô về Pemberley tối nay còn phức tạp hơn ngày hôm trước. Mặc dù buổi tối dường như trôi qua chậm chạp, vẫn không đủ chậm cho cô xác định được tình cảm của mình với một người ngụ tại dinh thự ấy, và cô thao thức suốt hai giờ đồng hồ để cố tìm ra giải đáp. Chắc chắn là cô không ghét anh. Không, ý nghĩ căm ghét đã tan biến từ lâu, cũng từ lâu cô cảm thấy xấu hổ đã có ý nghĩ căm ghét anh, có thể nói như thế. Niềm kính trọng do việc tin tưởng nơi các đức tính quý báu của anh, mặc dù ban đầu cô không muốn nhìn nhận, đã không còn gây xung đột trong cảm nghĩ của cô. Bây giờ niềm kính trọng được nâng cao đến mức độ thân thiết hơn, qua các ý kiến tốt về anh, khiến anh trở nên dễ mến, như các sự kiện ngày trước cho thấy. Nhưng trên hết, trên cả kính trọng và quý mến, trong cô có một động lực của thiện ý không thể bỏ qua. Đấy là cảm động. Cảm động không chỉ vì có người yêu cô, mà còn vì yêu cô tha thiết đến độ tha thứ cho mọi nóng nảy và gay gắt của cô khi khước từ lời tỏ tình của anh, và tha thứ cho mọi lời kết án vô lối tiếp theo sự khước từ. Cô đã nghĩ anh sẽ lánh xa cô như lánh xa một kẻ thù tệ hại nhất; nhưng khi anh bất ngờ gặp lại cô, dường như anh có ý muốn duy trì mối quan hệ với cô. Không có biểu lộ nào thiếu tế nhị hoặc không có cử chỉ nào kì quặc, anh đã tranh thủ ý tưởng tốt của những người thân của cô, và còn muốn em gái anh được quen biết cô. Sự thay đổi như thế trong một con người rất kiêu hãnh đã khiến cô không những kinh ngạc mà còn cảm động – vì đây là do tình yêu, tình yêu nồng thắm. Vì thế, ấn tượng trong cô là một điều gì đấy nên được khích lệ, chắc chắn không phải là khó chịu, tuy không thể được xác định rõ rệt. Cô kính trọng anh, quý mến anh, cảm động về anh. Cô quan tâm thật sự đến hạnh phúc của anh. Cô chỉ muốn biết cô mong muốn hạnh phúc sẽ tuỳ nơi cô đến mức nào và cô sẽ vận dụng những khả năng của mình đến mức nào cho hạnh phúc của cả hai. Cô nghĩ cô vẫn còn khả năng dẫn đến việc anh tỏ tình với cô lần nữa.

Trong buổi tối, bà mợ và cô cháu đồng ý rằng theo chuẩn mực giao tiếp về phần họ, cần đáp lễ cô Darcy, người đã lịch sự hết mức khi đến thăm họ ngay khi vừa trở lại Pemberley, mặc dù việc đáp lễ không thể ngang bằng. Họ quyết định cần đến thăm cô ở Pemberley vào sáng hôm sau. Thế là, hai mợ cháu cùng đi. Elizabeth cảm thấy vui, dù khi thầm hỏi mình về lí do khiến cô vui, cô không thể tự trả lời gì nhiều.

Ông Gardiner ra đi sau khi ăn sáng. Vào ngày trước một lần nữa ông đã được mời đến câu cá, và đã chấp thuận gặp vài người ở Pemberley vào buổi trưa.

Chương 45

Elizabeth giờ đây tin chắc rằng cô Bingley có ác cảm với mình chỉ vì do ganh tị. Cô băn khoăn liệu cô Bingley sẽ tiếp đón mình như thế nào ở Pemberley, thắc mắc muốn biết người con gái này sẽ đối xử với cô ra sao một khi mối quan hệ giữa cô và anh Darcy được nối lại.

Khi đến ngôi biệt thự, hai người được dẫn qua tiền sảnh để đi vào đại sảnh, mở ra hướng bắc trông thật đẹp vào mùa hè. Các cửa sổ mở đến tận mặt đất, cho thấy quang cảnh thật tươi mát của những ngọn đồi phủ rừng cây phía sau ngôi biệt thự, của những cây sồi và dẻ rải rác trên thảm cỏ kế cận.

Họ được cô Darcy tiếp đón; cô ngồi với bà Hunts và cô Bingley, cùng với một bà sống chung với cô này tại London. Georgiana rất lịch sự khi tiếp đón hai người, nhưng với vẻ bối rối do e lệ và nỗi lo sợ thất thố khiến người cô mặc cảm thuộc tầng lớp thấp dễ có cảm tưởng rằng cô kiêu hãnh và kĩ tính. Tuy nhiên, bà Gardiner và Elizabeth nghĩ đúng đắn về cô, tội nghiệp cho cô.

Bà Hunts và cô Bingley chỉ nghiêng người chào họ. Sau khi tất cả ngồi xuống là một khoảnh khắc lúng túng, được bà Annesley phá vỡ. Bà là một phụ nữ dịu dàng, dễ chịu; khi muốn bắt đầu chuyện trò bà đã chứng tỏ bà thật sự được giáo dục tốt hơn những người còn lại. Chuyện trò diễn ra giữa bà và bà Gardiner, Elizabeth thỉnh thoảng tham dự vào. Có vẻ như cô Darcy cần phải có đủ can đảm để góp chuyện, và thỉnh thoảng góp vào một câu ngắn khi có nguy cơ được người khác nghe ít nhất.

Elizabeth nhận ngay ra rằng cô Bingley quan sát cô cặn kẽ. Việc này đáng lẽ không thể ngăn cản cô góp chuyện nếu cô không ngồi ở vị trí bất tiện, nhưng cô không tiếc phải nói ít. Cô đang bận rộn với ý nghĩ rằng bất cứ lúc nào sẽ có vài anh con trai bước vào phòng. Cô ước mong lẫn lo sợ chủ nhân ngôi dinh thự sẽ hiện diện trong nhóm ấy, và cô không thể nhận ra cô ước mong hoặc lo sợ nhiều hơn. Sau khi ngồi một lúc không nghe tiếng cô Bingley, Elizabeth nghe cô kia hỏi han một cách lạnh nhạt về sức khoẻ của gia đình cô. Cô trả lời với cùng cách lãnh đạm và ngắn ngủi, cô kia không nói gì nữa.

Gia nhân mang vào thịt nguội, bánh ngọt và vài loại trái cây ngon nhất trong mùa; đấy là chỉ sau khi bà Annesley nhiều lần đưa mắt nhìn và mỉm cười với cô Darcy để nhắc nhở về vị thế của cô. Giờ họ có việc để làm, vì nếu không thể nói, họ có thể ăn, và họ quây quần chung quanh chiếc bàn đặt những quả nho, quýt và đào xinh tươi.

Khi ấy, Elizabeth có cơ hội để xác định cô ước mong hoặc lo sợ nhiều hơn sự xuất hiện của anh Darcy, qua cảm xúc trỗi dậy trong cô khi anh bước vào, rồi chỉ một khoảnh khắc trước đây cô tin cô ước mong nhiều hơn, giờ cô bắt đầu hối tiếc rằng anh đã đến.

Anh đang đứng bên con sông cùng ông Gardiner và vài người bạn của anh khi được thông báo có khách. Ngay khi anh xuất hiện, Elizabeth đã khôn ngoan kiên quyết rằng cô cần tỏ ra hoàn toàn thoải mái và không bối rối. Nghĩ thì dễ nhưng làm có thể khó, vì khi anh đi vào cô thấy mọi nghi vấn đang đổ dồn về hai người, mọi con mắt chăm chú quan sát thái độ của anh. Gương mặt cô Bingley hiện ra nét hiếu kì chăm chú nhất mặc dù cô luôn mỉm cười khi nói chuyện, vì ganh tị chưa làm cô tuyệt vọng, cô chưa thôi để tâm đến anh Darcy. Khi thấy ông anh bước vào, cô Darcy nói năng nhiều hơn, và Elizabeth thấy anh có ý muốn cô và em gái quen thân nhau thêm, nên cố kéo hai người vào câu chuyện. Cô Bingley cũng biết thế, và trong khinh suất vì tức giận, cô chộp ngay cơ hội đầu tiên để nói, với giọng lịch sự nhạo báng:

- Cô Elizabeth, trung đoàn dân quân đã di chuyển khỏi Meryton phải không? Hẳn việc này là một mất mát lớn cho gia đình của cô đấy.

Trước mặt Darcy, cô này không dám nêu đích danh Wickham, nhưng Elizabeth hiểu ngay rằng anh ta đang hiện diện trong ý nghĩ của cô này, và Elizabeth cảm thấy đau đớn một chốc khi nghe nhắc đến những kỉ niệm về anh ta. Nhưng, cô gắng đáp lại sự tấn công, với ý đồ xấu, cô trả lời câu hỏi bằng cách tự tách mình ra khỏi vấn đề. Trong khi cô nói, bất giác cô nhìn thoáng qua anh Darcy của cô và thấy gương mặt anh căng thẳng, lo lắng nhìn cô; trong khi cô em lộ vẻ hoang mang, không thể ngước mắt lên. Nếu cô Bingley hiểu nỗi đau cô đã gây ra cho cô bạn thân Darcy của mình, chắc chắn cô sẽ không hàm ý như thế. Cô chỉ muốn gây bối rối cho Elizabeth hầu buộc đối thủ phải biểu lộ cảm xúc phương hại đến tình cảm của anh Darcy, có lẽ để nhắc nhở anh về những ngông cuồng và vô lối theo đấy vài thành viên của gia đình Elizabeth có dính dáng đến trung đoàn. Cô không biết gì về việc cô Darcy có ý định bỏ nhà trốn đi theo người yêu. Tin tức không được tiết lộ với ai ngoài Elizabeth, riêng anh Darcy đặc biệt giữ kín đối với mọi mối quan hệ của Bingley. Đây là từ chính mong ước mà lúc trước Elizabeth cho là mong ước của anh, rằng các mối quan hệ giữa hai thanh niên cũng sẽ trở thành những quan hệ của cô ta. Chắc chắn anh có lập kế hoạch ấy, và trong khi không có ý định chia cách Bingley và cô Bennet, kế hoạch có thể khiến anh quan ngại cho hạnh phúc của anh bạn mình.

Tuy nhiên, phản ứng điềm tĩnh của Elizabeth giúp anh an tâm, và khi cô Bingley bực mình lẫn thất vọng không còn dám ngụ ý gì về Wickham, Georgiana cũng bình tâm lại, tuy không đủ bình tâm để nói thêm gì khác. Anh cô không còn nhớ gì nhiều về chuyện của em gái, và chính hoàn cảnh được tạo ra nhằm đánh lạc tâm tư anh khỏi Elizabeth lại khiến anh chăm chút đến Elizabeth hơn nữa, và thêm phần vui tươi.

Hai người không ngồi lại lâu thêm. Trong khi anh Darcy đưa họ ra đến cỗ xe, cô Bingley trút cơn giận qua những lời bình phẩm Elizabeth về con người, tư cách và trang phục. Nhưng Georgiana không tham gia với cô. Ý của ông anh là đủ cho em gái ngả theo: trí phán đoán của anh cô không thể nhầm lẫn, anh đã nói nhiều điều hay về Elizabeth khiến cô em không còn thấy gì khác ngoài tính chất xinh đẹp và dễ thương. Khi anh Darcy trở lại, cô Bingley không khỏi lập lại ít điều cô đã nói với cô em:

- Anh Darcy, Eliza Bennet sáng nay trông xấu xí quá. Trong đời tôi chưa từng thấy ai thay đổi đến thế kể từ mùa đông vừa qua. Cô ta trở nên quá đen đủi và thô kệch! Louisa và tôi đã đồng ý với nhau rằng chúng tôi không muốn gặp cô ấy nữa.

Tuy anh Darcy có thể không thích lắm ngôn từ như thế, anh vẫn lạnh lùng trả lời rằng anh không thấy có thay đổi gì ngoại trừ nước da cô bị sạm nắng – đấy không phải là kết quả của phép lạ khi người ta du ngoạn trong mùa hè.

Cô Bingley thêm:

- Về phần tôi, tôi phải nhận rằng tôi chưa hề thấy vẻ đẹp nào nơi cô ấy. Gương mặt cô ấy quá mỏng, màu da cô không được sáng, vóc dáng không thanh lịch. Mũi cô ấy cần có thêm tố chất, không có đặc điểm gì hay. Hàm răng cô ấy trông tạm được, nhưng chỉ là thông thường, còn về đôi mắt cô mà người ta đôi lúc cho rằng đẹp, tôi chưa bao giờ nhận thấy vẻ gì đặc sắc. Đôi mắt có cái nhìn bén nhọn, đanh đá mà tôi không thích chút nào. Và trong cả tư thái của cô ấy có tính tự mãn mà không lịch sự, không thể chấp nhận được.

Khi cô Bingley tin rằng anh Darcy yêu mến Elizabeth, đây không phải là cách tốt nhất nhằm tự tôn mình lên. Nhưng những người tức giận không được luôn luôn sáng suốt, và khi thấy anh có vẻ như bị chọc tức, cô nghĩ cô đã thành công. Nhưng anh nhất định im lặng, và vì muốn anh mở miệng nói, cô tiếp tục:

- Tôi còn nhớ, khi chúng ta gặp cô ấy lần đầu tiên tạo Hertfordshire, chúng ta lấy làm ngạc nhiên thấy cô đẹp. Tôi đặc biệt nhớ một ngày sau khi họ ăn tối ở Netherfield, anh nói “Cô ấy mà đẹp! – Tôi nghĩ mẹ cô ấy đã khéo dí dỏm”. Nhưng sau đấy, dường như cô ấy có phần khá hơn đối với anh, nên tôi tin có lúc anh nghĩ rằng cô khá xinh.

Darcy đáp lại, khi không thể nhịn được nữa:

- Vâng, nhưng đấy chỉ là khi tôi mới được quen cô ấy, và trong nhiều tháng kế tiếp tôi đã xem cô ấy là người đẹp nhất trong số những người tôi quen biết.

Rồi anh bỏ đi, để cô Bingley ngồi lại với niềm thoả mãn đã buộc anh phải mở miệng nói, nhưng anh nói ra điều chỉ làm cô đau đớn.

Khi trở về, bà Gardiner và Elizabeth trò chuyện với nhau về những chuyện đã xảy ra trong chuyến thăm viếng, ngoại trừ những điểm mỗi bên quan tâm. Họ bàn tán về tư thái và cử chỉ của mỗi người họ đã gặp, ngoại trừ người họ chú ý đến nhất. Họ nói về em gái anh, bạn bè anh, ngôi dinh thự của anh, trái cây, mọi thứ, ngoại trừ về chính anh; nhưng Elizabeth rất muốn biết bà Gardiner nghĩ về anh như thế nào, trong khi bà Gardiner hẳn đã rất vui nếu cô cháu chịu mở đầu đề tài.

Chương 46

Elizabeth rất thất vọng khi đến Lambton mà không thấy thư của Jane, và thêm thất vọng ngày kế. Nhưng đến ngày thứ ba, cô không còn bực dọc nữa, cô chị được minh chứng khi có hai lá thư đến cùng một lúc, một lá đã bị gửi lạc đâu đấy. Elizabeth không ngạc nhiên về việc này, vì cô chị đã viết địa chỉ không rõ ràng.

Họ đã chuẩn bị đi tản bộ khi cô nhận hai lá thư. Ông cậu và bà mợ đi trước để cô được riêng tư. Cần đọc trước lá thư gửi lạc được viết năm ngày trước. Khởi đầu, thư kể về những giao tiếp nhỏ và vài tin tức khác, nhưng phần sau, ghi ngày kế, dường như được viết trong tâm trí dao động, báo tin quan trọng hơn:

“Lizzy thân thương, từ lúc viết phần trên, một chuyện bất ngờ và nghiêm trọng đã xảy ra, nhưng chị sợ em lo lắng – em yên tâm rằng cả gia đình ta đều khoẻ mạnh. Chuyện chị kể liên quan đến Lydia. Một tin khẩn đến vào lúc 12 giờ đêm qua, cho biết con nhỏ đã trốn đi Scotland với một sĩ quan: nói đúng hơn là Wickham! Hãy tưởng tượng nhà ngạc nhiên ra sao. Tuy nhiên, đối với Kitty, việc này không phải hoàn toàn bất ngờ. Chị buồn, buồn lắm. Cả hai đều nông nổi. Nhưng chị muốn hi vọng điều tốt nhất, đấy là tư cách anh ấy đã bị hiểu nhầm. Chị có thể dễ dàng tin anh ấy thiếu suy xét và không kín đáo, nhưng như thế (ta nên vui về điều này) không có gì là xấu trong tâm hồn. Ít nhất anh không có ý lợi dụng con nhỏ, vì anh ấy hẳn biết bố không có gì để lại cho con nhỏ cả. Bà mẹ đáng thương của chúng ta bị buồn khổ nhiều. Bố thì chịu đựng tốt hơn. Chị rất mừng thấy chúng ta chưa bao giờ cho họ biết thiên hạ đã nói về anh ta ra sao; chúng ta nên quên những việc này đi.

Hai người ra đi khoảng 12 giờ tối thứ bảy, người ta đoán thế, nhưng chỉ đến 8 giờ sáng ngày hôm qua người ta mới biết. Thư khẩn được gửi đi ngay. Lizzy thân thương, họ hẳn đã đi ngang qua nhà ta cách mười dặm. Đại tá Forster thông báo lí do để sẽ đến gặp nhà. Lydia để lại ít dòng cho bà vợ của ông, báo cho bà biết về ý định của nó. Chị phải chấm dứt thư ở đây, vì chị không muốn rời xa mẹ lâu. Chị lo em không hiểu đầu đuôi câu chuyện ra sao, nhưng chị cũng không biết mình đã viết gì.” Không cho phép mình có thời gian để suy nghĩ và không biết mình nghĩ gì, sau khi đọc xong lá thư thứ nhất, Elizabeth hấp tấp mở lá thứ hai ra đọc, được viết sau lá thư trước một ngày.

“Em yêu của chị, vào lúc này em đã nhận thư trước của chị viết trong vội vàng. Chị mong thư này nói rõ hơn, nhưng đầu óc chị vẫn còn hoang mang nên có lẽ viết vẫn chưa được mạch lạc.

Lizzy thân thương, chị không biết viết gì, nhưng chị có tin xấu cho em, không thể chậm trễ. Tuy việc kết hôn giữa Wickham và con nhỏ tội nghiệp có khinh suất, nhà bồn chồn muốn được nghe rằng họ đã kết hôn, vì có nhiều lí do để e họ không đi Scotland. Đại tá Forster đến nhà ngày hôm qua, sau khi rời Brington hôm trước, vài giờ sau tin khẩn. Mặc dù thư của Lydia gửi bà F. cho biết hai người định đi đến Gretna Green (1). Denny có lí do tin rằng W. không bao giờ định đi đến đấy, không định cưới Lydia gì cả. Đại tá F. lập tức phát thông trí khi biết tin này, rồi rời B. để dò tìm theo đường đi của họ. Ông dò theo họ đến Clapham rồi mất dấu, vì hai người đi đến đây bằng xe ngựa nhỏ rồi chuyển qua xe ngựa cho thuê. Từ đây, họ chỉ biết rằng người ta thấy hai người tiếp tục trên đường đi London. Chị không biết phải nghĩ gì. Sau khi đã dọ hỏi mọi chỗ ở phía ấy của London, đại tá F. đi đến Hertfordshire, tiếp tục dọ hỏi tại các ngã rẽ, tại các quán trọ ở Barnet và Hatfield, nhưng không tìm ra họ, không ai thấy hai người như thế đi qua. Ông đã tử tế đến viếng nhà, cho biết tin theo cách tin cậy nhất từ tấm lòng của ông. Chị cũng thấy buồn cho ông và bà F. nhưng không ai có thể trách gì họ.

Lizzy thân thương, nhà rất đau khổ. Cả bố mẹ đều nghĩ đến điều xấu nhất, nhưng chị không thể nghĩ xấu của về bố. Nhiều tình huống cho thấy hai người có thể kết hôn một cách kín đáo trong thành phố hơn là theo đuổi ý định ban đầu, và ngay cả nếu anh ta có ý định như thế đối với một con nhỏ thuộc tầng lớp thấp như Lydia, dù khó thể xảy ra, liệu con nhỏ có mất mát gì nhiều không? Không thể được. Tuy nhiên, chị đau buồn thấy đại tá F. không tin việc hết hôn; ông lắc đầu khi chị tỏ ý mong như thế, và nói ông e W. không phải là người đáng tin.

Bà mẹ khốn khổ bị ốm thật sự và nằm luôn trong phòng. Nếu bà có thêm nghị lực thì càng hay, nhưng không nên trông mong vào việc này. Về phần bố, chị chưa bao giờ thấy ông bị xúc động đến thế. Bố mẹ tức giận con nhỏ Kitty đáng thương vì đã giấu chuyện hai người, nhưng đây là vấn đề riêng tư ta không thể hạch hỏi.

Lizzy thân thương, chị thật sự vui thấy em tránh khỏi những cảnh đau buồn này, nhưng bây giờ sau khi cơn sốc đầu tiên đã qua, chị có thể mong em trở về được không? Tuy nhiên, chị không đến nỗi ích kỉ bắt buộc em, nếu không tiện. Chào em.

Chị cầm bút để làm điều mà chị vừa viết ở trên là sẽ không làm, vì hoàn cảnh khiến chị phải tha thiết kêu em trở về càng sớm càng tốt. Chị hiểu rõ tính ông cậu và bà mợ nên chị không ngại yêu cầu như thế, tuy chị còn có việc khác nhờ đến ông. Bố sẽ đi London ngay với đại tá Forster để cố tìm con nhỏ. Chị không biết rõ bố định làm gì, nhưng bố đã quá đau buồn nên cũng khó hành động được cẩn trọng, trong khi đại tá Forster bị bắt buộc phải trở lại Brighton tối mai. Trong việc cấp bách này, ý kiến và sự hỗ trợ của cậu sẽ rất có ích; ông ấy sẽ hiểu ngay chị nghĩ gì, và chị trông mong vào thiện chí của ông.” Khi vừa đọc xong lá thư, Elizabeth thốt lên: “Ôi! Cậu tôi, cậu tôi đâu?”, rồi chạy ra ngoài, nhưng khi cô đến cánh cửa, một gia nhân mở cửa, và anh Darcy xuất hiện. Gương mặt nhợt nhạt và thái dộ hoảng hốt của cô khiến anh sững sờ, và trước khi anh có thể trấn tĩnh lại, cô vội vàng nói:

- Xin lỗi anh, nhưng tôi phải đi. Tôi phải đi tìm ông Gardiner nay, vì có một chuyện không thể chậm trễ, tôi không thể mất thời giờ.

- Chúa tôi! Có chuyện gì vậy?

Rồi anh định tâm lại:

- Tôi không muốn giữ cô lại phút nào, nhưng hãy cho phép tôi, hoặc để gia nhân đi tìm ông bà Gardiner. Cô không được khoẻ – cô không thể tự đi.

Elizabeth do dự, nhưng hai đầu gối cô run rẩy, và cô nghĩ nếu cô tự đi sẽ bất lợi hơn. Cô gọi gia nhân lại, với giọng nói hổn hển hầu như không ai hiểu nổi, nhờ anh đi tìm hai ông bà lập tức.

Rồi cô ngồi xuống, không thể tự đứng vững, và bộ dạng thảm não đến độ Darcy không thể rời xa cô, cũng không thể ngăn anh hỏi thăm cô, một cách dịu dàng và đồng cảm:

- Để tôi gọi người hầu của cô. Cô có muốn dùng thứ gì không, để giúp cô trấn tĩnh? Hay là rượu vang, tôi lấy cho cô một cốc nhé? Trông cô yếu lắm.

Cô đáp, cố gắng định tâm:

- Không, xin cảm ơn anh. Tôi không có chuyện gì cả. Tôi vẫn thấy khoẻ. Tôi chỉ đau buồn do tin tức tôi nhận được từ Longbourn.

Cô khóc nấc lên khi ám chỉ đến đấy, và trong vài phút không nói thêm được lời nào. Trong căng thẳng khốn khổ, Darcy chỉ có thể nói gì đấy không thông suốt về lòng quan ngại của anh, rồi im lặng nhìn cô trong thương cảm. Cuối cùng, cô nói:

- Tôi vừa nhận được thư của Jane, với một tin khiếp đảm. Không thể giấu tin này với ai được. Em gái út của tôi đã rời bỏ gia đình… đã trốn đi… đã sa vào mãnh lực của… của anh Wickham. Họ cùng nhau trốn đi khỏi Brighton. Anh biết anh ta quá rõ nên có thể đoán những việc còn lại. Cô ấy không có tiền bạc, không có mối quen biết, không có gì thu hút anh ta… cô ấy sẽ đi luôn.

Darcy đờ người vì sửng sốt. Cô thêm, giọng run run:

- Khi tôi nghĩ đáng lẽ tôi đã có thể ngăn chặn việc này!... Tôi đã biết về con người anh ta. Nếu tôi chỉ cần giải thích một phần… một phần tôi đã biết, cho gia đình tôi nghe! Nếu ai nấy rõ về con người anh ta, việc này không thể xảy ra được. Nhưng giờ đã muộn rồi.

Darcy thốt lên:

- Tôi lấy làm buồn, thật sự buồn… tôi bị sốc. Nhưng tin này có đúng không, có tuyệt đối đúng không?

- Đúng. Họ rời Brighton đêm chủ nhật, được dò tìm theo đến London, rồi mất tăm hơi. Chắc chắn họ không đi Scotland.

- Và người ta đã làm gì để tìm cô ấy?

- Bố tôi đã đi London. Jane viết thư xin cậu tôi giúp đỡ, riêng tôi hi vọng chúng tôi có thể lên đường trong vòng nửa giờ. Nhưng không thể làm gì cả, tôi biết rõ không thể làm được gì. Làm thế nào để tìm ra họ? Tôi không có hi vọng gì. Mọi chuyện đều quá khủng khiếp.

Darcy lắc đầu mặc nhận. Cô tiếp:

- Khi tôi đã mở mắt nhận ra con người thật của anh ta… Ôi! Ước gì tôi đã biết tôi phải làm gì, dám làm gì! Nhưng tôi không biết… tôi ngại mình hành động quá căng. Khổ, khổ quá, lỗi của tôi!

Darcy không trả lời. Dường như anh không nghe hết cô nói gì, anh đang đi lại suy tư; đôi lông mày nhíu lại, dáng vẻ âu sầu. Chẳng bao lâu Elizabeth nhận thấy, và hiểu ngay. Vị thế của cô đang bị nhấn chìm, mọi thứ sẽ bị nhấn chìm dưới biểu hiện của một gia đình hèn kém, biểu hiện không nhầm lẫn của nhục nhã tột cùng. Cô không thể băn khoăn tự hỏi hoặc lên án, nhưng niềm tin vào tình yêu của anh không đem đến an ủi cho cõi lòng cô và không thể xoa dịu nỗi buồn khổ trong cô. Ngược lại, niềm tin này đã được tính toán để giúp cô hiểu rõ những mong ước của cô, và chưa bao giờ cô thật sự nghĩ cô có thể yêu anh như lúc này, khi cả tình yêu đã trở nên vô vọng.

Nhưng dù chuyện riêng có đan xen vào, nó không thể chiếm hết tâm trí cô. Lydia – nỗi ô nhục, nỗi thống khổ mà cô em đã mang đến cho cả gia đình, lại tràn lấp mọi lo nghĩ riêng tư. Che mặt mình trong chiếc khăn tay, Elizabeth lại quên mất mọi việc khác. Sau một lúc, cô chỉ có thể trở về thực tại nhờ tiếng nói của Darcy, trong đồng cảm nhưng cũng được chế ngự.

- Tôi e cô không muốn có tôi hiện diện ở đây, còn tôi cũng không có gì để xin ở lại ngoại trừ mối quan ngại chân tình, nhưng không giúp ích gì. Ước mong phần tôi có thể nói hoặc làm một việc gì đấy hầu giúp an ủi cô. Nhưng tôi không muốn phiền nhiễu cô với những hi vọng hão huyền mà dường như nói ra chỉ mong cô cảm ơn. Tôi e với chuyện không may này, em gái tôi không thể có hân hạnh tiếp đón cô ở Pemberley hôm nay.

- À vâng. Xin anh vui lòng tạ lỗi với cô Darcy giùm chúng tôi, nói rằng một chuyện gấp kêu gọi chúng tôi trở về ngay. Xin anh giữ kín chuyện không may này càng lâu càng tốt. Tôi nghĩ sẽ không lâu đâu.

Anh sốt sắng hứa với cô anh sẽ giữ kín. Rồi anh tỏ lòng thương cảm cho nỗi buồn khổ của cô, anh mong sẽ có một kết cục tốt đẹp hơn là lí do để hi vọng hiện giờ, và gửi lời thăm hỏi đến quyến thuộc của cô. Rồi chỉ với một tia nhìn từ giã trang nghiêm, anh ra về.

Khi anh bước ra khỏi phòng, Elizabeth nghĩ khó thể nào anh và cô sẽ gặp lại nhau với cùng mối thân thiện như trong các lần gặp gỡ tại Derbyshire. Khi hồi tưởng qua toàn thể quan hệ giữa hai người, đầy những mâu thuẫn và biến động, cô thở dài cho tình cảm éo le của những tâm tư hiện giờ đáng lẽ được củng cố để mối quan hệ tồn tại, mà khi trước đáng lẽ được vui mừng nếu mối quan hệ chấm dứt.

Nếu cảm kích và quý trọng là những nền tảng tốt đẹp cho tình yêu, sự thay đổi trong cảm xúc của Elizabeth không phải là chuyện khó xảy ra hoặc là việc lỗi lầm. Nhưng nếu không như thế, nếu tình cảm nảy sinh từ những nguồn gốc này không được đúng lí, hay không tự nhiên so với ý niệm thường được gọi là thuở ban đầu, không điều gì có thể biện hộ cho cô được, ngoại trừ khi cô có cảm tình với Wickham, và cũng ngoại trừ khi thất bại có lẽ cho phép cô kiếm tìm cách thức kia. Dù trong trường hợp nào chăng nữa, cô tiếc nuối thấy anh ra về; và trong ví dụ đầu tiên về hệ luỵ do điều ô nhục của Lydia gây ra, cô càng thêm khổ não khi hồi tưởng qua vụ việc bất hạnh này. Từ lúc đọc lá thư thứ hai của Jane, cô chưa bao giờ hi vọng Wickham sẽ cưới đứa em. Cô nghĩ không ai, ngoại trừ Jane, có thể tự mãn với hi vọng như thế. Trong cảm nghĩ của cô về chuyện này, sự bất ngờ chiếm vị thế nhỏ nhất. Khi cô nhớ đến nội dung lá thư đầu, cô hoàn toàn ngạc nhiên – hoàn toàn sửng sốt về việc Wickham lại muốn cưới một người con gái không có tiền; và làm thế nào Lydia có thể quyến rũ anh ta là điều cô không thể hiểu nổi. Nhưng bây giờ, mọi việc đều là tự nhiên. Với chuyện yêu đương như thế này, Lydia có đủ sức quyến rũ, và mặc dù cô không nghĩ đứa em đã cố tình muốn trốn đi mà không có ý định kết hôn, không khó gì cho cô tin rằng cả đức hạnh hoặc sự hiểu biết của đứa em đều không thể bảo vệ nó tránh khỏi làm một con mồi dễ dàng.

Khi trung đoàn còn đóng tại Hertfordshire, cô không bao giờ nhận ra Lydia có tình ý gì với anh ta, nhưng cô tin Lydia chỉ cần một ít khuyến dụ là có thể luyến ái với bất cứ ai. Đôi lúc một sĩ quan, đôi lúc một người khác được Lydia mến thích chỉ vì những chăm chút của họ. Tình cảm của cô em luôn luôn dao động, nhưng không bao giờ thiếu đối tượng. Tai hoạ của việc bỏ bê và nuông chiều sai lạc một đứa con gái. Ôi! Bây giờ cô mới hiểu thấm thía!

Cô sốt ruột muốn trở về nhà, để lắng nghe, để nhìn thấy, để có mặt ngay tại nơi chốn, để chia sẻ với Jane mọi việc chăm sóc mà cô chị giờ phải gánh tất cả, trong một gia đình bị rối loạn. Ông bố vắng nhà, bà mẹ không thể gượng dậy và cần được chăm lo thường xuyên, mặc dù cô tin hầu như không có thể làm gì cho Lydia, sự hỗ trợ của ông cậu sẽ vô cùng quan trọng, cô còn tiếp tục khổ sở vì nôn nóng chờ đến khi ông cậu trở về.

Hai ông bà Gardiner trở về trong lo lắng, nghĩ rằng cô cháu bị ngã bệnh bất ngờ, theo như anh người làm cho hay, nhưng an tâm ngay về việc này. Cô trình bày ngay lí do cô cho người đi gọi hai ông bà về, run rẩy đọc cho họ nghe hai lá thư. Mặc dù Lydia không bao giờ là đứa cháu họ đặc biệt yêu mến, ông bà Gardiner vẫn bị xúc động sâu sắc. Không chỉ có Lydia, nhưng tất cả những ai có liên quan. Sau vài câu tỏ lộ ngạc nhiên và kinh hoàng, ông Gardiner sốt sắng hứa sẽ giúp mọi việc trong khả năng của ông. Họ sẽ quay về càng sớm càng tốt. Bà Gardiner thốt lên:

- Nhưng ta sẽ làm gì với Pemberley đây? John bảo rằng anh Darcy đến đây khi cháu cho anh ấy đi gọi cậu mợ. Có đúng không?

- Đúng ạ; cháu đã bảo anh Darcy chúng ta sẽ không thể giữ lời hứa. Việc này đã được thu xếp xong.

Bà mợ lặp lại, khi bà chạy vào phòng để chuẩn bị: “Việc này đã được thu xếp xong. Và không hiểu hai người có thân thiết với nhau lắm không để cô cháu tiết lộ sự thật! Ôi, giá tôi đã biết tình cảnh ra sao!” Nhưng các mong ước đều hão huyền, hoặc ít nhất chỉ giúp bà vui khi vội vã và hoang mang trong một giờ kế tiếp. Nếu Elizabeth được thảnh thơi, cô sẽ tin chắc rằng không thể làm xong mọi việc trong khi cô sầu khổ như thế này; nhưng cô có nhiều việc phải làm như bà mợ, kể cả việc viết báo tin cho mọi người tại Lambton, với lí do nguỵ tạo về việc họ phải ra về bất ngờ. Tuy nhiên, trong một giờ mọi việc đã xong xuôi. Sau một buổi sáng khổ sở, Elizabeth thấy mình có thể trở về Longbourn nhanh hơn là cô nghĩ.

Chương 47

Khi họ đánh xe ra khỏi thị trấn, ông cậu nói với cô:

- Elizabeth, cậu đã nghĩ qua vụ việc, và sau khi xem xét nghiêm túc, bây giờ thật tình cậu có thể sẵn sàng xét đoán sự việc tốt hơn, cũng như chị cháu đã xét. Cậu nghĩ không có lí nào một anh trai trẻ có ý định kết hôn với một cô gái không có gia tài đảm bảo và cũng không có bạn bè, trong khi cô thật sự đang ở với gia đình ông đại tá của anh. Liệu anh ấy có thể trông cậy bạn bè anh sẽ giúp anh không? Sau khi đã đối đầu với đại tá Forster, liệu anh ấy có nghĩ anh sẽ bị trung đoàn thông trì không? Việc làm của anh ấy không đáng để gánh lấy những may rủi.

Elizabeth thốt lên, mặt lộ nét tươi vui trong phút chốc:

- Cậu thật sự tin như thế à?

Bà Gardiner nói:

- Thật tình, mợ bắt đầu nghĩ như cậu của cháu. Đây là lỗi lầm quá nặng về lễ nghi, danh dự và quyền lợi, không đáng để anh ấy bị kết tội. Mợ không thể nghĩ Wickham lại tồi tệ đến thế. Lizzy, chính cháu, cháu có thể tin anh ta có khả năng làm như thế sao?

- Có lẽ anh ta không bỏ qua quyền lợi của anh, nhưng cháu tin anh ta có thể bỏ qua mọi điều khác. Nhưng tại sao họ không đi Scotland nếu là như thế?

Ông Gardiner đáp:

- Trước nhất, không có bằng cớ xác đáng cho thấy họ không đi Scotland.

- A! Nhưng việc họ đã thay xe ngựa kéo để chuyển qua một cỗ xe cho thuê cho phép ta đoán thế. Và hơn nữa, người ta không tìm ra dấu vết hai người dọc phố Barnet.

- Được rồi, thế thì giả dụ họ đang ở tại London. Họ có thể ở đấy, với mục đích ẩn náu chứ không vì mục đích ngoại lệ khác. Mỗi người không thể có nhiều tiền, và họ nghĩ rằng họ có thể cưới nhau ít tốn kém, tuy chậm, ở London hơn là ở Scotland.

- Nhưng tại sao lại giữ bí mật? Tại sao lại sơ bị phát giác? Tại sao phải kết hôn trong vòng bí mật? À, không, không, không có lí nào. Anh bạn đặc biệt nhất của anh ấy, theo lời Jane kể, tin rằng anh không bao giờ có ý định kết hôn. Wickham sẽ không bao giờ cưới người nào không có tiền. Anh không có khả năng về tài chính để làm chuyện ấy. Và Lydia có sự sản gì, có đặc điểm hấp dẫn gì ngoài tuổi trẻ, sức khoẻ và tính vui tươi, hầu có thể khiến anh từ bỏ mọi cơ hội có một cuộc hôn nhân giàu có? Còn việc anh e ngại bị quân đội ghét bỏ vì dắt gái trốn đi trong ô nhục sẽ kiềm chế anh ra sao, cháu không thể phán xét, vì cháu không biết gì về những hậu quả của tình thế này. Còn điều cậu phản bác, cháu e không có cơ sở. Lydia không có anh em trai để mong được giúp đỡ, còn từ thái độ của bố cháu, từ sự lười biếng của ông ấy và tính không để ý nhiều đến những gì đang xảy ra trong gia đình, anh có thể nghĩ ra rằng ông ấy sẽ làm càng ít càng tốt, và nghĩ càng ít càng tốt về việc này, như mọi người bố khác.

- Nhưng cháu có thể nghĩ rằng Lydia sẽ bị mất mát rất nhiều ngoại trừ tình yêu của anh, đến nỗi nó cam lòng sống với anh theo cách thức nào đấy khác hơn là hôn nhân, hay sao?

Elizabeth đáp, đôi mắt ngấn lệ:

- Có vẻ như, và đấy là điều ngỡ ngàng nhất, rằng lương tri của một người chị về lễ nghi và đạo đức nên nhìn nhận mình có hồ nghi. Nhưng, thật tình, cháu không biết phải nói thế nào. Có lẽ cháu không có công tâm với em cháu. Nhưng nó còn quá trẻ; nó chưa từng được dạy dỗ phải suy nghĩ thế nào về những vấn đề nghiêm túc; trong vòng nửa năm qua, không, trong vòng mười hai tháng, nó đã không màng đến gì hơn là vui chơi và phù phiếm. Nó đã được phép sử dụng thời giờ theo cách thức lười biếng nhất và nhẹ dạ nhất, và làm theo mọi ý kiến mà nó tiếp thu được. Từ khi trung đoàn vừa đến đồn trú tại Meryton, đầu óc nó chỉ có yêu đương, vui đùa và những sĩ quan. Nó đã làm mọi việc trong khả năng của nó để tơ tưởng và nói về đề tài này, để tạo ra – cháu phải gọi là gì đây? Để tạo ra tính mẫn cảm với tâm tư của nó, tâm tư khá sinh động theo lẽ tự nhiên. Và tất cả chúng ta đều biết Wickham có đủ mọi bộ dạng và ngôn từ cuốn hút khiến một phụ nữ phải mê đắm.

Bà mợ nói:

- Nhưng cháu có thấy rằng Jane không nghĩ quá xấu về Wickham, nên không tin anh ta có khả năng làm được như thế?

- Jane có nghĩ xấu về ai không? Và chị ấy liệu có tin ai có khả năng làm được, dù tư cách ra sao chăng nữa, cho đến lúc có bằng chứng? Nhưng cũng như cháu, Jane biết con người thật của Wickham là như thế nào. Cả hai chúng cháu đều biết anh ta đã phóng đãng trong mọi ý nghĩa của phóng đãng. Anh ta không có chính trực hoặc danh dự. Anh ta thích giả dối và lừa gạt.

Bà Gardiner thốt lên, ngạc nhiên về cách cô thu thập thông tin:

- Và cháu thật sự biết hết các việc này à?

Elizabeth đỏ mặt:

- Cháu thật sự biết. Ngày nọ cháu đã nói với mợ về cách cư xử đầy tai tiếng của anh ấy đối với anh Darcy; chính mợ khi lần trước đến Longbourn đã nghe anh ta nói như thế nào về anh Darcy, là người đã đối xử với anh một cách khoan dung và hào phóng. Và có những trường hợp khác mà cháu không thể… những trường hợp không đáng cho ta nhắc đến; nhưng anh đã nói dối liên tục về gia đình Pemberley. Từ những gì anh nói về cô Darcy, cháu đã nghĩ cô ấy là một người con gái kiêu hãnh, kĩ tính và khó chịu. Tuy thế anh ta vẫn biết điều trái ngược. Anh ta phải biết rằng cô ấy dễ thương và khiêm tốn như chúng ta đã thấy.

- Nhưng Lydia không hề biết gì cả sao? Có lẽ nào con nhỏ không biết những gì mà cháu và Jane dường như hiểu rất rõ?

- Vâng, đúng như thế! Và đây là điều tệ hại nhất. Chính cháu cũng có lúc không rõ sự thật cho đến khi cháu đến Kent và gặp anh Darcy và người em họ của anh ấy, đại tá Fitzwilliam. Khi cháu trở về nhà, trung đoàn đang chuẩn bị rời Meryton trong một hoặc hai tuần. Do việc này, cả Jane và cháu nghĩ không cần phải tiết lộ công khai, vì đảo lộn ý tưởng tốt của mọi người về anh ta phỏng có ích gì? Và ngay cả khi gia đình đồng ý cho Lydia đi với bà Forster, cháu không bao giờ nghĩ cần thiết phải cho nó sáng mắt ra về tư cách của anh ta. Cháu không bao giờ ngờ nó có thể bị lừa dối. Cháu đã không nghĩ đến hậu quả như thế này, trong khi mợ có thể dễ dàng nghĩ ra.

- Thế thì, mợ nghĩ cháu không có lí do để tin rằng khi họ đi Brighton, họ có tình ý với nhau, phải không?

- Cháu không thấy có lí do nào cả. Cháu không nhớ đã thấy dấu hiệu gì về tình cảm giữa hai người. Khi anh ta mới gia nhập lực lượng dân quân, con nhỏ đã mến anh ta rồi, nhưng tất cả chúng cháu cũng thế. Mọi cô gái tại Meryton hay chung quanh đấy đều mê mệt anh ta trong hai tháng đầu, nhưng anh ta không hề đối xử đặc biệt với nó qua bất kì cử chỉ chăm chút nào. Vì thế, sau giai đoạn cảm mến điên cuồng, con nhỏ không còn mến anh nữa, còn những người khác trong trung đoàn đối xử với nó đặc biệt hơn nên nó mến hơn.

* * *

Dù cho không có nhiều điều gì mới lạ thêm vào những lo âu, hi vọng và phỏng đoán, không ai có thể gạt bỏ những tâm tư này được lâu trong suốt cuộc hành trình. Tâm trí Elizabeth luôn luôn vướng bận. Bọ dằn vặt vì mọi khổ não và tự trách móc, không lúc nào cô cảm thấy thoải mái hoặc tạm quên vụ việc.

Ba người di chuyển càng nhanh cáng tốt, và sau khi ngủ qua đêm trên đường, họ về đến Longbourn vào giờ ăn tối ngày hôm sau. Elizabeth an tâm rằng Jane hẳn đã không âu lo vì phải chờ đợi lâu.

Các đứa trẻ nhà Gardiner đang đứng trên thềm nhà khi họ đánh xe vào, và khi chiếc xe chạy đến ngạch cửa, bọn trẻ mặt sáng lên, nhảy cỡn chào đón họ.

Elizabeth nhảy xuống khỏi xe, hôn vội mỗi đứa trẻ, chạy vào tiền sảnh trong khi ông bà Gardiner bận bịu với các đứa con của họ và Jane đang chạy từ phòng ba mẹ xuống các bậc thang lầu.

Elizabeth trìu mến ôm lấy cô chị, nước mặt giàn giụa nhưng không bỏ phí thời khắc nào. Cô hỏi đã có tin tức của hai kẻ bỏ đi trốn không. Jnae đáp:

- Chưa. Nhưng bây giờ có cậu đến đây, chị mong mọi việc sẽ tốt đẹp.

- Bố đã đi thành phố rồi à?

- Vâng, ông đã đi hôm thứ ba như chị đã nói trong thư.

- Và chị được tin bố thường chứ?

- Nhà chỉ được tin một lần. Bố viết cho chị ít dòng hôm thứ tư, nói rằng đã đến nơi bình yên. Ông chỉ thêm rằng ông sẽ không gửi thư nữa nếu không có tin gì quan trọng.

- Và mẹ, bà thế nào? Tất cả gia đình ra sao?

- Mẹ chịu đựng khá, chị tin thế; tuy tinh thần của bà đang bị khủng hoảng. Bà đang nằm trên lầu, và sẽ rất vui được gặp lại tất cả. Mary và Kitty, cảm ơn Chúa, đều bình thường.

Elizabeth thốt lên:

- Nhưng còn chị, chị ra sao? Trông chị tái xanh. Chị đã phải trải qua bao khổ sở?

Nhưng cô chị trấn an rằng cô hoàn toàn khoẻ mạnh, câu chuyện của họ bị ngắt quãng khi ông cậu và bà mợ bước vào. Jane chạy đến họ, tiếp đón và cảm ơn họ với những nụ cười chen lẫn những giọt nước mắt.

Khi tất cả đã vào phòng khách, hai ông bà lặp lại cùng những câu hỏi của Elizabeth, và thấy rằng Jane không có tin tức gì. Tuy nhiên, hi vọng lạc quan từ con tim hiền hòa của cô vẫn còn; cô vẫn mong mọi chuyện sẽ chấm dứt một cách tốt đẹp, và mỗi buổi sáng sẽ nhận được một lá thư, hoặc của Lydia hoặc từ ông bố, để giải thích những việc hai người đã làm và có lẽ để báo tin về một hôn lễ.

Sau vài phút chuyện trò, họ cùng nhau đi lên phòng bà Bennet. Bà tiếp đón theo cách họ có thể dự đoán trước, với nước mắt và than vãn, những lời thoá mạ tư cách của Wickham, rên rỉ về những khổ sở và ngược đãi mình đang chịu đựng. Bà trách móc mọi người trong khi người kém hiểu biết đã nuông chiều những lỗi lầm của cô con gái đáng lẽ phải tự trách mình. Bà nói:

- Nếu mọi người nghe theo ý kiến của tôi là tất cả cùng đi Brighton, thì việc này đã không xảy ra; nhưng con nhỏ Lydia khốn khổ không có ai chăm sóc. Tại sao nhà Forster lại không trông chừng nó? Tôi tin chắc họ đã sơ suất hay là cái gì đấy, vì con nhỏ không phải là thứ con gái làm chuyện ấy, nếu nó được chăm sóc tốt. Tôi luôn nghĩ họ không có khả năng trông nom con nhỏ, nhưng không ai nghe tôi, lúc nào cũng thế. Con nhỏ tội nghiệp! Và bây giờ ông Bennet đã đi vắng, tôi biết ông ấy sẽ gây sự với Wickham bất kì nơi nào ông gặp anh ta, rồi ông sẽ bị giết, và tất cả chúng tôi rồi sẽ ra sao? Nhà Collins sẽ đuổi chúng tôi đi trước khi mồ ông ấy xanh cỏ, ông em ạ, nếu ông không tử tế với chúng tôi thì tôi không biết chúng tôi sẽ sống ra sao.

Họ đều phản bác những ý kiến kinh khủng như thế; ông Gardiner trấn an bà về tình cảm ông dành cho bà và cho cả gia đình bà, rồi ông bảo bà ông định đi London vào ngày kế, và sẽ cố gắng giúp đỡ ông Bennet mọi mặt để đi tìm Lydia. Ông thêm:

- Xin chị đừng hoảng hốt mà không ích lợi gì cả; mặc dù ta nên chuẩn bị cho tình huống xấu nhất nhưng không nên nghĩ sự việc chắc chắn sẽ xảy ra như thế. Hai người rời Brighton chưa được một tuần. Trong vòng vài ngày tới, chúng ta hi vọng nhận được ít tin tức về họ, và khi chúng ta chưa biết họ đã kết hôn hoặc có ý định kết hôn, thì chúng ta không nên nghĩ rằng đã mất tất cả. Khi tôi đến thành phố tôi sẽ đi gặp ngay anh tôi và mời anh ấy cùng đi với tôi đến phố Gracechurch, rồi chúng tôi sẽ bàn với nhau làm những gì.

Bà Bennet đáp:

- Ôi! Ông em yêu quý, đây chính là điều tôi mong mỏi. Và xin nhờ ông, khi đến thành phố và tìm ra họ, bất kì ở đâu đấy, nếu họ chưa kết hôn, ông giúp khuyên họ nên kết hôn. Về áo cưới, bảo họ đừng chờ, nhưng xin bảo Lydia nó sẽ có một khoản tiền nó muốn để mua sắm, sau khi kết hôn. Nhất là giữ cho ông Bennet tránh khỏi mọi xung đột. Nói cho ông ấy nghe về tình trạng thảm não của tôi – rằng tôi quá kinh hãi không còn biết suy nghĩ gì, tôi đang run rẩy, nói năng lập cập, co thắt hai bên hông, đầu nhức, tim đập nhanh, đến nỗi tôi không thể nghỉ ngơi vào ban đêm lẫn ban ngày. Xin ông nói với Lydia khoan vội mua sắm quần áo trước khi gặp lại tôi, vì nó không biết nơi nào bán với giá rẻ. Ôi, ông em, ông thật tử tế quá! Tôi biết ông sẽ lo liệu được mọi việc.

Nhưng ông Gardiner, dù đã trấn an ba lần nữa rằng ông sẽ cố gắng, vẫn muốn khuyên bà nên giữ bình tĩnh trong hi vọng cũng như trong lo sợ. Họ cố khuyên giải bà như thế cho đến giờ ăn tối, rồi họ để bà ở lại trút mọi tâm tư lên người quản gia đi đến để chăm sóc bà trong khi các cô con gái dùng bữa.

Dù người em trai và em dâu tin rằng không có lí do phải cách li bà khỏi gia đình như thế, hai người vẫn không phản đối vì biết bà không đủ cẩn trọng mà giữ mồm miệng với gia nhân khi họ phục vụ bàn ăn, nên tốt hơn để chỉ có một gia nhân, người được tin cậy nhất, được biết về mọi nước mắt và âu lo của bà về vụ việc.

Mary và Kitty cùng đến dùng bữa sau khi đã bận rộn trong phòng riêng của hai cô, một người bận vì những quyển sách, người kia bận bịu trang điểm. Tuy nhiên, cả hai đều lộ vẻ khá điềm tĩnh, hai cô không có gì thay đổi, ngoại trừ Kitty tỏ ra cáu kỉnh hơn bình thường, do việc mất mát đứa em cô rất thương và do sự giận dữ mà cô đã gây ra trong gia đình. Riêng về Mary, cô đã lớn khôn để thầm thì với Elizabeth với vẻ mặt nghiêm trang.

- Đây là việc không may nhất, có lẽ sẽ được nói đến nhiều nhất. Nhưng chúng ta phải cố vượt qua ác tâm, và rót vào tấm lòng tổn thương của mỗi người niềm an ủi của tình chị em.

Rồi, nhận thấy Elizabeth không có ý định trả lời, cô thêm:

- Dù sự kiện có không may đối với Lydia, chúng ta có thể rút ra một bài học hữu ích, đấy là: một bước nhầm lẫn có thể gây đổ nát khôn cùng, danh giá cũng mong manh như sắc đẹp, và việc giữ gìn khuôn phép trong thái độ với bọn con trai tầm thường thì không biết thế nào cho đủ.

Elizabeth ngước nhìn trong kinh ngạc, nhưng tâm trí quá nặng nề nên cô không thể trả lời. Tuy nhiên, Mary tiếp tục tự an ủi mình với những trích dẫn từ sách vở về đạo đức.

Vào buổi chiều, hai cô chị nhà Bennet có thời gian ngồi riêng với nhau, Elizabeth lập tức hỏi han nhiều điều, và Jane sẵn lòng trả lời, trong những than thở về hậu quả kinh khiếp của vụ việc. Elizabeth hỏi:

- Nhưng xin chị kể cho em nghe mọi chi tiết mà em chưa được nghe. Đại tá Forster đã nói gì? Họ có nắm bắt dấu hiệu gì không trước khi hai người bỏ trốn? Họ hẳn đã nhìn thấy hai người lúc nào cũng bên nhau?

- Đại tá Forster có nói ông đã nghi hai người có tình ý với nhau, nhất là về phía Lydia, nhưng không thấy có gì đáng lo. Chị tội nghiệp cho ông ấy. Thái độ của ông ấy rất chăm chút và tử tế. Ông ấy đang đi đến đây để bày tỏ nỗi quan ngại của ông trước khi ông biết họ không đi Scotland. Ngay khi ông được tin là ông đã vội lên đường.

- Và Danny có tin chắc rằng Wickham sẽ không chịu kết hôn không? Anh ấy có biết gì về việc hai người sẽ bỏ trốn không? Đại tá Forster có gặp anh Danny không?

- Có, nhưng khi bị ông ấy cật vấn, anh nói không biết gì về kế hoạch của hai người, không cho ý kiến nào về việc này. Anh ấy không lặp lại điều anh ấy tin rằng họ sẽ không kết hôn, và từ việc này, chị hi vọng trước đây anh đã hiểu nhầm.

- Em nghĩ, trước khi đại tá Forster đến đây, không ai trong gia đình nghi ngờ việc họ sẽ thật sự kết hôn, có phải thế không?

- Làm thế nào mà một ý nghĩ như thế lại len vào đầu óc chúng ta được! Chị cảm thấy một chút lo lắng – một chút e sợ về hạnh phúc của con nhỏ trong cuộc hôn nhân với anh ta, vì chị biết tư cách của anh ta không phải bao giờ cũng tề chỉnh. Cả bố và mẹ đều không biết gì về điều này; hai ông bà chỉ nghĩ rằng cuộc hôn nhân quá khinh suất. Rồi với tự hào biết nhiều hơn những người khác, Kitty tiết lộ rằng trong lá thư cuối cùng của Lydia, con nhỏ đã chuẩn bị tư tưởng cho chị nó về việc này. Dường như Kitty đã biết trước rằng họ có tình ý với nhau trong nhiều tuần.

- Nhưng không phải từ trước khi họ đi đến Bighton, phải không?

- Đúng thế.

- Và dường như chính đại tá Forster có ý nghĩ không tốt về Wickham, phải không? Ông ấy có biết con người thật của Wickham không?

- Chị phải nhận rằng ông nói về Wickham không tốt như là lúc trước. Từ khi chuyện buồn này xảy ra, người ta nói anh ta còn thiếu nhiều món nợ tại Meryton, nhưng chị hi vọng việc này không đúng.

- Ôi, Jane, nếu hai chị em ta không quá kín đáo, nếu chúng mình đã kể cho mọi người nghe những gì chúng mình biết về anh ta, việc này hẳn sẽ không xảy ra!

- Có lẽ sẽ tốt hơn. Nhưng vạch trần những lỗi lầm cũ của người mà không biết tâm tư của họ hiện giờ ra sao thì có vẻ như không công bằng. Chúng mình đã xử sự với tâm ý tốt nhất.

- Đại tá Forster có kể gì về nội dung trong lá thư của Lydia gửi cho vợ ông không?

- Ông đã mang lá thư ấy đến đây cho nhà đọc.

Rồi Jane lấy ra lá thư và trao cho Elizabeth. Nội dung lá thư như sau:

“Harriet thân yêu, Chị sẽ cười khi biết em sắp ra đi, và em không thể nhịn cười khi nghĩ đến vẻ ngạc nhiên của chị vào sáng mai, ngay sau khi em vắng mặt. Em định đi Gretna Green, và nếu chị không đoán ra em đi với ai, em sẽ nghĩ chị là người khờ dại, vì trên đời chỉ có một người mà em yêu, anh ấy là một thiên thần. Em sẽ không bao giờ được hạnh phúc khi không có anh ấy, nên em xin chị đừng lo lắng cho em. Nếu chị không chấp nhận việc em ra đi, cũng xin chị đừng báo tin cho Longbourn về việc này, vì em muốn giành cho họ ngạc nhiên lớn hơn khi em viết cho họ và kí tên Lydia Wickham. Quả là một chuyện đùa! Chắc em sẽ cười ngất mà không thể viết được. Xin chị cáo lỗi anh Pratt hộ em, bảo anh ấy em sẽ rất vui được khiêu vũ với anh ấy vào buổi dạ hội đầu tiên em gặp lại anh. Em sẽ xin gửi quần áo cho em khi em đến Longbourn; nhưng em xin chị nhắn Sally vá lại đường rách trên chiếc áo ma-xi mút-sơ-lin trước khi gửi đi. Tạm biệt. Xin cho em gửi lời thăm đến đại tá Forster, em hi vọng anh chị sẽ uống chúc mừng chuyến đi của em.

Cô bạn nhỏ của bà.

Lydia Bennet” Elizabeth kêu lên, khi đọc xong lá thư:

- Ôi! Hồ đồ, cái con Lydia hồ đồ! Cái thư gì thế, viết ra vào lúc này. Nhưng ít nhất nó cho thấy con nhỏ đã nghiêm túc về mục đích của chuyến đi. Cho dù sau đấy anh ta có thuyết phục nó theo cách nào khác, về phần nó đấy không phải là ý đồ ô nhục. Ông bố khốn khổ! Không hiểu ông đã nghĩ thế nào!

- Chị chưa từng thấy ai bị sốc đến thế. Đọc xong thư, ông không thể nói nên lời một lúc lâu. Mẹ bị ngã bệnh lập tức, và cả nhà đều hoang mang.

Elizabeth thốt lên:

- Ôi! Jane, trong số gia nhân có ai biết về vụ việc này ngay sau ngày đầu tiên không?

- Chị không rõ, chị hi vọng không ai biết. Nhưng trong thời gian ấy, rất khó giữ kín. Mẹ mình bị hoảng loạn, và tuy chị đã cố gắng chăm sóc bà trong khả năng có thể, chị e chị đã không làm được gì nhiều như mong muốn! Nhưng cứ nghĩ đến chuyện kinh khủng có thể xảy đến là chị đã mất hết tinh thần.

- Việc chăm sóc mẹ đã là quá sức chị rồi. Chị trông không được khoẻ. Ôi! Nếu em được ở bên chị lúc ấy, em có thể chia sẻ với chị mọi nặng nhọc và âu lo.

- Mary và Kitty ngoan lắm và chị tin chúng nó có thể chia sẻ, nhưng chị không muốn. Kitty có phần yếu đuối và nhạy cảm, còn Mary phải học hành nhiều nên chị không muốn giờ nghỉ ngơi của nó bị gián đoạn. Bà dì Philips đến nhà mình thứ ba, sau khi bố đã đi, và có nhã ý lưu lại với chị đến thứ năm. Bà đã giúp đỡ nhiều và là nguồn an ủi quý báu cho chúng ta. Phu nhân Lucas cũng rất tốt, bà đi bộ đến đây sáng thứ tư để an ủi mọi người và ngỏ ý muốn cho một cô con gái của bà đến giúp đỡ nếu ta cần.

Elizabeth thốt lên:

- Đáng lẽ bà không nên đến; có lẽ bà có ý tốt, nhưng trong cảnh vô phúc như thế này không thể nghĩ quá tốt về hàng xóm. Hỗ trợ thì không thể được; an ủi thì không thể chịu đựng nổi. Hãy để họ chiến thắng từ nơi xa, và thoả chí.

Rồi cô hỏi han về những biện pháp mà ông bố định thi hành, khi ở London, để đi tìm đứa con gái của ông. Jane đáp:

- Chị nghĩ ông định đi Epsom, nơi hai đứa đổi ngựa, quan sát đường lối và cố gắng truy tìm từ đây. Mục đích chính của ông là đi tìm tung tích cỗ xe nhỏ đưa họ đến Clapham. Nó chở một hành khách từ London, vì ông nghĩ trường hợp một thanh niên và một cô gái xuống xe này rồi lên xe khác có thể gây chú ý, nên ông định dò hỏi tại Clapham. Nếu ông tìm ra được địa chỉ nơi chiếc xe thả khách xuống, ông sẽ dò hỏi nơi ấy, hi vọng có thể tìm ra tung tích chiếc xe. Chị không rõ ông sẽ làm việc gì khác, vì ông đi quá vội và tinh thần quá dao động nên tìm hiểu được bấy nhiêu đã khó lắm rồi.

Chương 48

Cả nhà trông đợi một lá thư của ông Bennet vào sáng hôm sau, nhưng người đưa thư đến mà không mang một dòng nào của ông. Cả gia đình biết ông là người hay quên hoặc chây lười việc thư từ trong những trường hợp bình thường, nhưng trong trường hợp này họ hi vọng ông sẽ nhanh chóng thông tin về nhà. Vì thế, họ kết luận rằng ông không có tin gì phấn khởi để viết, nhưng ngay cả về điều này họ vẫn muốn biết chắc chắn. Ông Gardiner chỉ trông người đưa thư trước khi lên đường.

Khi ông đã đi, họ cảm thấy chắc chắn ít nhất sẽ nhận được tin tức thường xuyên về những gì đang xảy ra. Ông cậu đã hứa sẽ thuyết phục ông Bennet trở về Longbourn cáng sớm càng tốt. Bà Bennet cảm thấy an tâm rất nhiều, vì bà cho đây là cách duy nhất cứu chồng bà khỏi cái chết trong một cuộc thách đấu trí mạng.

Bà Gardiner và các đứa con lưu lại Hertfordshire thêm vài ngày, vì nghĩ sự hiện diện của bà sẽ có thể giúp đỡ các cô cháu. Bà thay phiên chăm sóc bà Bennet và giúp các cô cháu thoải mái trong những giờ họ được tự do. Bà dì kia cũng thăm viếng họ thường xuyên và luôn luôn, theo như bà nói, với mục đích cổ động tinh thần họ. Tuy thế, mỗi khi bà đến, bà đều kể thêm những trường hợp hoang phí hoặc bất thường của Wickham, nên mỗi khi bà từ biệt bà thường khiến họ càng mất tinh thần thêm.

Mọi người tại Meryton dường như đều phỉ nhổ con người gần như thiên thần đối với họ chỉ ba tháng trước. Họ kháo nhau rằng anh ta thiếu nợ mọi nhà buôn nơi đây; và những hành vi mờ ám của anh, tất cả dưới tiêu đề quyến rũ phụ nữ, được mở rộng đến mọi gia đình của các nhà buôn. Mỗi người đều cho rằng anh ta là một thanh niên đồi bại nhất thế giới, và mỗi người đều bắt đầu nhận ra rằng trước đây họ đã không bao giờ tin nơi vẻ bề ngoài điển trai của anh ta. Mặc dù chỉ tin không đến phân nửa những gì nói về anh ta, Elizabeth vẫn tin anh ta sẽ phá hoại đời em mình. Ngay cả Jane, dù tin vào những lời đồn đại ít hơn nữa, cảm thấy gần như vô vọng, đặc biệt là, nếu hai người đi Scotland thì đây là thời gian họ phải nhận được tin tức hai người, và cô vẫn còn hi vọng hai người đến Scotland để kết hôn.

Ông Gardiner rời Longbourn vào ngày chủ nhật. Ngày thứ ba, bà vợ ông nhận được thư ông, kể rằng ông đã tìm ngay được ông Bennet và thuyết phục ông này đi đến phố Gracechurch. Thư cũng kể rằng ông Bennet đã đi đến Epsom và Clapham, nhưng không thu được tin tức nào thoả đáng; và rằng hiện ông Bennet đang dọ hỏi mọi khách sạn chính trong thành phố vì nghĩ họ có thể lưu lại một trong những nơi ấy vào thời gian đầu ở London trước khi họ tìm nhà ở. Ông Gardiner không tin có thể tìm ra hai người theo cách này, nhưng vẫn trợ giúp ông kia. Ông thêm rằng ông Bennet dường như hoàn toàn không muốn rời London, và hứa sẽ viết thêm càng sớm càng tốt. Ông cũng viết thêm một đoạn dưới lá thư:

“Tôi đã viết cho đại tá Forster để nhờ ông, nếu có thể, dọ hỏi trong số những người bạn của anh ta trong trung đoàn, về những người thân hoặc mối quan hệ có thể biết anh ta đang lẩn trốn nơi nào. Nếu có người như thế cho thông tin thì họ sẽ giúp ta được nhiều. Hiện giờ, hai chúng tôi không có đầu mối gì để hướng dẫn cuộc tìm kiếm. Tôi tin chắc đại tá Forster sẽ làm mọi cách trong khả năng của ông ấy để giúp ta. Nhưng, tôi lại nghĩ, có lẽ Lizzy có thể cho chúng ta biết rõ hơn người khác về những người thân quen của anh ta.” Elizabeth không ngạc nhiên để hiểu do đâu họ nghĩ cô có thể giúp được như thế, nhưng cô không có thông tin gì thoả đáng. Cô chưa từng nghe anh kể qua về những người thân của anh, ngoại trừ ông bố và bà mẹ; cả hai đã qua đời nhiều năm trước. Tuy nhiên, vài người bạn của anh trong lực lượng dân quân có thể cho thêm ít thông tin, và tuy cô không hi vọng lắm về việc này, cô nghĩ vẫn nên thử xem.

Mỗi ngày ở Longbourn giờ đây là một ngày lo âu, nhưng thời khắc nhiều lo âu nhất là giờ đưa thư. Họ đều bồn chồn chờ thư từ đưa đến. Qua thư từ, họ sẽ biết được tin tức dù xấu dù tốt, và mọi ngày kế đều mang hi vọng có những tin quan trọng mới.

Nhưng trước khi họ nhận được tin thêm từ ông Gardiner, một lá thư được gửi đến ông bố từ anh Collins. Jane đã được ông bố dặn mở thư ông khi ông đi vắng, nên cô đọc, và Elizabeth cũng ở bên cô mà cũng đọc do hiếu kì.

“Thưa ông, Do mối quan hệ giữa chúng ta và vị thế của tôi trong xã hội, tôi tự cảm thấy cần phải gửi đến ông lời chia buồn về những đau khổ ông đang gánh chịu, mà ngày hôm qua chúng tôi được thông báo qua một thư gửi từ Hertfordshire. Thưa ông, xin ông tin rằng bà Collins và riêng tôi thành thật cảm thông với ông, với toàn thể gia đình đáng kính, về nỗi đau buồn hiện giờ hẳn là thuộc loại cay đắng nhất, vì xuất phát từ một nguyên nhân mà thời gian không thể xoá mờ được. Không có lời lẽ nào về phần tôi có thể xoa dịu nỗi bất hạnh trầm trọng như thế này; hoặc có thể an ủi ông, theo tình cảnh mà mọi người đều thấy gây đau khổ nhất cho tinh thần bậc làm cha mẹ. Cái chết của cô con gái ông có thể là một ân phúc so với cảnh ngộ này. Và còn có thêm điều để than thở, vì như Charlotte cho tôi hay, có lí do để tin rằng thói phóng túng của con gái ông là do cách dung túng sai lầm, mặc dù, cũng để an ủi ông và bà Bennet, tôi tin rằng chính là do tính khí xấu xa tự nhiên của cô, nếu không cô đã không phạm tội tày đình như thế ở lứa tuổi còn non này.

Dù thế nào chăng nữa, ông đáng được thương cảm trong khổ đau, và không những bà Collins đồng ý như thế, mà còn có sự đồng tình của phu nhân Catherine và cô con gái của bà, những người đã được tôi thông báo về vụ việc. Họ đồng ý với tôi khi quan ngại rằng hành động sai trái của một cô con gái sẽ gây phương hại đến vận may của mọi người khác, đối với những người sẽ có quan hệ với một gia đình như thế, như chính phu nhân Catherine đã hạ mình nói. Và ý nghĩ này khiến tôi càng vui mừng nhớ lại về một sự kiện nào đấy vào tháng mười một vừa qua, vì nếu sự kiện này diễn biến ngược lại, tôi hẳn đã bị liên can vào mọi ưu phiền và nhục nhã của ông. Thế thì, thưa ông, tôi xin ông cố gắng tự khuây khoả mà vứt đứa con gái không xứng đáng ra khỏi hẳn tình thương yêu của ông, để mặc cô gánh chịu hậu quả do sai phạm ghê tởm của cô ta.

Kính thư” Ông Gardiner không gửi thêm thư nào cho đến khi ông nhận được câu trả lời của đại tá Forster, rồi ông không có tin tức nào sáng sủa. Họ không tìm ra một thân nhân nào của Wickham giữ liên lạc với anh ta, và điều chắc chắn là anh không sống gần người thân nào hiện còn sống. Vì thế không có ai làm đầu mối cho tin tức về anh ta. Và trong tình trạng tài chính lôi thôi của anh, còn có thêm một động năng rất mạnh mẽ khiến anh ta phải giấu kín hành tung ngoài việc e sợ người thân của Lydia tìm ra, vì người ta vừa khám phá ra rằng anh ta đã để lại những món nợ lớn do cờ bạc. Đại tá Forster tin rằng phải cần đến một nghìn bảng để thanh toán những khoản chi tiêu của anh ta tại Brighton. Anh ta mang nợ nhiều trong thành phố, nhưng món nợ danh dự còn cao hơn. Ông Gardiner không muốn giấu giếm gia đình Longbourn về những chi tiết này. Jane nghe tin với cảm giác kinh hoàng. Cô thốt lên: “Một tên đồi bại! Điều này hoàn toàn bất ngờ. Mình đã không hay biết gì cả”.

Ông Gardiner viết thêm trong thư rằng ông bố của họ có thể trở về ngày kế, thứ bảy. Bị thất vọng vì mọi nỗ lực đều không thành công, ông bố đã thuận theo ý kiến của người em vợ rằng ông nên trở về với gia đình và để mọi việc cho ông em vợ tiếp tục lo tìm kiếm, tùy tình hình cho thấy phải làm cách nào. Khi bà Bennet được thông báo, bà không tỏ vẻ hài lòng như các con bà, mặc dù bà đã lo lắng cho tính mạng của ông. Bà thốt lên:

- Cái gì thế, ông ấy trở về mà không có con Lydia khốn khổ! Ông ấy không nên rời London nếu không tìm ra hai người. Ai sẽ đối phó với Wickham và buộc hắn phải cưới con bé, nếu ông ấy bỏ về?

Vì bà Gardiner tỏ ý muốn về nhà, mọi người đồng ý rằng bà và các con bà nên lên đường cùng lúc ông Bennet trở về. Theo cách này, xe ngựa sẽ đưa bà đi và đón ông chủ về Longbourn.

Bà Gardiner ra về trong mọi ý nghĩ khó hiểu về Elizabeth và anh bạn Derbyshire của cô, người đã chủ ý đến cô. Cô cháu đã không nhắc gì đến anh, và tuy bà Gardiner có ý trông mong một lá thư của anh, họ đã không nhận được gì. Từ khi trở về nhà, Elizabeth đã không nhận được một thư nào từ Pemberley.

Tình trạng vô phúc của gia đình hiện giờ khiến mọi lời giải thích về việc cô sa sút tinh thần trở thành không cần thiết, vì thế không ai có thể phỏng đoán về việc này, mặc dù Elizabeth, giờ đã nhận ra tâm tư mình, tin rằng nếu cô không biết gì về anh Darcy, hẳn cô sẽ chịu đựng tốt hơn nỗi nhục nhã do Lydia gây ra. Cô nghị việc này giúp cô tránh được một, hai đêm mất ngủ.

Khi ông Bennet về đến, ông hoàn toàn có vẻ bề ngoài điềm đạm thường nhật. Ông cũng ít nói như theo thói quen, không đả động đến sự việc đã khiến ông phải ra đi, và phải sau một thời gian các cô con gái mới có đủ can đảm hỏi han ông.

Vào buổi chiều, khi ông dùng trà với các con mình, Elizabeth bắt đầu câu chuyện, và rồi, khi cô tỏ ý ái ngại về sự chịu đựng của ông, ông trả lời:

- Đừng nói gì về việc này. Ai chịu khổ sở nếu không phải là bố? Việc này là do bố gây ra, bố phải cảm thấy điều ấy.

Elizabeth đáp:

- Bố không nên quá khắt khe với chính mình.

- Con có thể cảnh báo cho bố biết về tai hoạ như thế này. Bản chất con người dễ bị sa vào đấy! Không, Lizzy, ít nhất một lần trong đời hãy để bố tự cảm thấy mình là người có lỗi, bố không sợ bị mặc cảm vì tư tưởng này. Chẳng bao lâu nó sẽ qua đi.

- Bố có nghĩ hai người đang ở tại London không?

- Có, họ có thể lẩn trốn kín đáo như thế ở nơi nào khác được?

Kitty thêm:

- Và Lydia đã từng tỏ ý muốn đi đến London.

Ông bố trả lời, khó khăn:

- Thế thì nó vui rồi, và nơi ăn chốn ở của nó ở đấy có lẽ sẽ được lâu dài.

Im lặng một chốc, ông tiếp:

- Lizzy, bố không có ý nghĩ gì xấu về con vì con đã có lí khi khuyên bảo bố vào tháng năm rồi. Với biến cố này, những lời khuyên của con cho thấy óc suy nghĩ của con khá lắm.

Họ bị ngắt quãng bởi cô Bennet, đến để lấy ít trà cho bà mẹ. Ông thốt lên:

- Đây là cuộc diễu hành, cũng tốt thôi, tạo tính cách thanh lịch như thế cho vận hạn không may. Một ngày nào đấy bố sẽ làm như thế; bố sẽ ngồi trong phòng đọc sách, đội mũ ấm và mặc áo ngủ, và gây thêm rắc rối, hoặc, có lẽ bố sẽ đợi đến khi Kitty bỏ nhà trốn đi.

Kitty nói, khổ sở:

- Con sẽ không bỏ nhà trốn đi, pa-pa. Nếu con có đi Brighton, con sẽ xử sự tốt hơn Lydia.

- Con đi Brighton! Bố không dám cho con đến gần East Bourn, ngay cả khi đánh cuộc năm mươi bảng! Không, Kitty, cuối cùng bố đã học tính cẩn trọng, và con sẽ thấy hậu quả của việc này. Không một sĩ quan nào được phép bước vào nhà này nữa, ngay cả đi ngang qua làng. Cấm chỉ mọi buổi khiêu vũ, ngoại trừ con nhảy với một trong các chị của con. Và con sẽ không bao giờ bước ra khỏi cửa, nếu con không chứng tỏ được rằng con đã có tư cách tốt trong mười phút mỗi ngày.

Kitty nghĩ mọi lời răn đe này đều nghiêm túc. Cô bắt đầu khóc. Ông bố nói:

- Được, được, đừng có giả vờ khổ sở. Nếu trong mười năm tới con chứng tỏ con là đứa con gái ngoan, bố sẽ xét lại cho con.


-------------------------
Chú thích:

(1)  Tên một ngôi làng ở Scotland, gần biên giới với Anh quốc, nơi cử hành hôn lễ cho người tuổi 16 trở lên, trong khi ở Anh quốc hôn lễ cho người tuổi 16 đến 18 cần có sự ưng thuận của cha mẹ.